"Ο Τσίρκας στον κόσμο των ιδεών". Συμπόσιο για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Στρατή Τσίρκα

Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος, δοκιμιογράφος, και μεταφραστής. Σπούδασε Οικονομικές και Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και Βαλκανικές γλώσσες στο Ινστιτούτο Μελετών Χερσονήσου του Αίμου. Εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), ως σύμβουλος προγραμμάτων στην ΕΡΑ και την ΕΤ (1982-1993) και ως αρθογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες «Θεσσαλονίκη», «Αυγή», «Καθημερινή», και «Ελευθεροτυπία». Ακόμη, διετέλεσε υπεύθυνος προγράμματος στις Εκδόσεις «Πλεθρον» (1978-1988), επιφυλλιδογράφος στο περιοδικό «Διαβάζω», υπεύθυνος σύνταξης του Λεξικού Λογοτεχνίας των Εκδόσεων «Πατάκης» και συντάκτης του Βιογραφικού Λεξικού της Εκδοτικής Αθηνών και της Εγκυκλοπαίδειας «Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα». Επίσης, ήταν  μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Σχεδία, Γράμματα και Τέχνες, Τομές, Ρεύματα, Σημείο Λευκωσίας και μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, της τριμηνιαίας επιθεώρησης κριτικής, «Κ». Είναι Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων. Έχει εκδώσει ποιητικές συλλογές, μελέτες για την ποίηση και έχει μεταφράσεις μεγάλους Ευρωπαίους πεζογράφους.

Η Αγγέλα Καστρινάκη καθηγήτρια Νέας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Σπούδασε κλασική φιλολογία στη Θεσσαλονίκη. Το 1994 απέκτησε το διδακτορικό δίπλωμα από το Τμήμα Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Έχει μεταφράσει την Ποιητική του Τσβετάν Τοντόροφ και άλλα κείμενα θεωρίας της λογοτεχνίας. Μελέτες, άρθρα και κριτικές της έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά. Έχει εκδώσει επίσης τέσσερις συλλογές διηγημάτων και το μυθιστόρημα Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας. Έχει τιμηθεί με το Βραβείο Ipekci (1999) και το Κρατικό βραβείο δοκιμίου 2005 για το βιβλίο Η λογοτεχνία στην ταραγμένη δεκαετία 1940-1950. Τελευταίο βιβλίο της η μελέτη «Αναζητώντας το χρυσόμαλλο δέρας» (Επίμετρο στο Λεμονοδάσος).

Η Λίζυ Τσιριμώκου είναι Ομότιμη Καθηγήτρια γενικής και συγκριτικής γραμματολογίας του ΑΠΘ, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Σπούδασε φιλοσοφία και φιλολογία στην Αθήνα και στο Παρίσι. Δίδαξε θεωρία λογοτεχνίας και συγκριτική γραμματολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ (1979-2016). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα στρέφονται προς τους τομείς της ιστορίας, της κριτικής και της θεωρίας της λογοτεχνίας.

Ασχολείται με τη λογοτεχνία της πόλης (αστυγραφία), την ευρωπαϊκή και ελληνική λογοτεχνία σε συνάφεια με την ιστορία (18ος-21ος αι.). Έχει εκδώσει δοκίμια για τη λογοτεχνία (Εσωτερική ταχύτητα, 2000), την αλληλογραφία της εξορίας των Ρίτσου-Αλεξάνδρου-Δρόσου (Τροχιές σε διασταύρωση, 2008). Μεταφράζει, κυρίως από τα γαλλικά, κριτικά και λογοτεχνικά κείμενα. Κείμενά της βρίσκονται σε αυτόνομους ή συλλογικούς και αφιερωματικούς τόμους, σε πρακτικά ημερίδων και συνεδρίων, σε περιοδικά κι εφημερίδες. Εδώ και χρόνια, δημοσιεύει βιβλιοκριτικά σημειώματα στο ΒΗΜΑ.

Ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου γεννήθηκε το 1959 στην Αθήνα. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες και οικονομικά της περιφέρειας. Τα πρώτα του κριτικά κείμενα στον τύπο δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Αυγή. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τις εφημερίδες Πρώτη και Καθημερινή, όπως και με διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά. Την περίοδο 1991 - 2010 εργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνίας στην Ελευθεροτυπία, ενώ από το 1998 έως το 2009 ήταν μέλος της συντακτικής ομάδας του ενθέτου της «Βιβλιοθήκη». Από το 2005, σε συνεργασία με την Κατερίνα Σχινά και τον Μανώλη Πιμπλή, επιμελήθηκε την εβδομαδιαία εκπομπή «Βιβλία στο κουτί» στη συχνότητα της ΕΤ1. Το 1992 δημοσίευσε τη μονογραφία Μίλτος Σαχτούρης: Η παράκαμψη του υπερρεαλισμού (Βιβλιοπωλείον της Εστίας), το 1995 την ανθολογία (μαζί με την Ελισάβετ Κοτζιά) Σύγχρονοι Έλληνες πεζογράφοι 1974-1990 (Πατάκης), το 1999 τη συλλογή δοκιμίων Οδόσημα: στοιχεία προσανατολισμού στο τοπίο της νεοελληνικής λογοτεχνίας (Καστανιώτης) και το 2008 τον πρώτο τόμο (1900-1920) και το 2009 τον δεύτερο τόμο (1920-1940) της πενταμερούς ανθολογίας (μαζί με τον Κώστα Γ. Παπαγεωργίου) Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ος αιώνας) (εκδ. Κότινος) η οποία ολοκληρώθηκε το 2013. Έχει διδάξει κριτική λογοτεχνίας στο Εργαστήρι Βιβλίου του ΕΚΕΒΙ, και έχει διατελέσει μέλος της συντακτικής ομάδας του αγγλόφωνου περιοδικού "Ithaca", που εκδιδόταν από το ΕΚΕΒΙ. Από το 2011 συνεργάζεται ως κριτικός λογοτεχνίας με την εφημερίδα Το Βήμα της Κυριακής.

Ο Τίτος Πατρίκιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928, γιος των ηθοποιών Σπύρου και Λέλας Πατρικίου. Το 1946 ολοκλήρωσε τα γυμνασιακά του μαθήματα στο Βαρβάκειο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε για κάποια χρόνια ως δικηγόρος. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, στρατευμένος αρχικά στην ΕΠΟΝ και στη συνέχεια στον ΕΛΑΣ. Το 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο από συνεργάτες των Γερμανών και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας εξορίστηκε στη Μακρόνησο (1951-1952) και κατά τη διετία 1952-1953 στον Άη Στράτη, από όπου επέστρεψε στην Αθήνα με άδεια εξορίστου. Από το 1959 ως το 1964 σπούδασε κοινωνιολογία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού και πήρε μέρος σε έρευνες του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα, μετά την επιβολή της δικτατορίας του Παπαδόπουλου όμως, κατέφυγε ξανά στο Παρίσι, όπου πήρε μέρος σε εκδηλώσεις ενάντια στο παράνομο καθεστώς, και εργάστηκε στην έδρα της Unesco στο Παρίσι και στη Fao στη Ρώμη. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1975 και εργάστηκε ως δικηγόρος, κοινωνιολόγος και λογοτεχνικός μεταφραστής. Το 1982 επέστρεψε στη θέση που κατείχε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών πριν το 1967. Στην Αθήνα εργάστηκε επίσης στο Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών.

Η πρώτη του εμφάνιση στο χώρο των γραμμάτων πραγματοποιήθηκε το 1943 με τη δημοσίευση ενός ποιήματός του στο περιοδικό "Ξεκίνημα της Νιότης", ενώ το 1954 εκδόθηκε η πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο "Χωματόδρομος". Ακολούθησαν δεκαέξι ακόμη ποιητικές συλλογές. Ιδρυτικό μέλος του περιοδικού "Επιθεώρηση Τέχνης" από το 1954 δημοσίευσε πολλά άρθρα και κριτικές στις στήλες του, ενώ πολλά δοκίμιά του συμπεριλήφθηκαν σε συγκεντρωτικές εκδόσεις. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση (κείμενα των Σταντάλ, Αραγκόν, Μαγιακόφσκι, Νερούντα, Γκόγκολ, Γκαρωντύ, Λούκατς, Μπαλζάκ, Βαλερύ) και την πεζογραφία, ενώ τα περισσότερα κοινωνιολογικά έργα του είναι γραμμένα στα γαλλικά. Πρόσφατα εκδόθηκε σε δύο τόμους το σύνολο των ποιημάτων του. Έχουν επίσης εκδοθεί πέντε βιβλία του με πεζά. Βιβλία με μεταφράσεις ποιημάτων του έχουν εκδοθεί στη Γαλλία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ, την Ιταλία, τη Σερβία, την Αλβανία, τη Ρουμανία, το Μεξικό. Το 1994 τιμήθηκε με ειδικό κρατικό βραβείο για το σύνολο του έργου του και το 2008 με το Βραβείο Ιδρύματος Κώστα & Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών.

Ο Δημήτρης Ραυτόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1924. Είναι κριτικός της λογοτεχνίας, δοκιμιογράφος και δημοσιογράφος.

Υπήρξε συντάκτης της εφημερίδας Ελεύθερη Ελλάδα (1946-1947) και παράλληλα αρθρογραφούσε στο περιοδικό "Νέα Γενιά" (1944-1945). Επίσης, έχει εργαστεί στις εφημερίδες "Η Αυγή" (1952-1967), "Ελεύθερος" και "Ώρα" (1955-1956). Μετείχε στη συντακτική ομάδα του περιοδικού "Επιθεώρηση Τέχνης".

Κατά την παραμονή του στη Γαλλία, εργάστηκε ως συντάκτης στο Λεξικό Robert και συμμετείχε στο αφιέρωμα του περιοδικού Temps Modernes (1969) στην Ελλάδα. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, ανέλαβε τη διεύθυνση του περιοδικού "Ηριδανός". Παράλληλα, έγραφε επιφυλλίδες στην "Αυγή" (1977-1980) και αργότερα εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα "Απογευματινή" (1976-1981). Αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

Έχει εκδώσει τα κριτικά έργα: "Οι ιδέες και τα έργα" (1965), "Τέχνη και Εξουσία" (1985), "Κρίσιμη λογοτεχνία" (1986), "Σημεία στίξεως" (1987), "Άρης Αλεξάνδρου. Ο Εξόριστος" (1996).

Το 1997 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο δοκιμίου-κριτικής για το έργο του "Άρης Αλεξάνδρου. Ο εξόριστος".