Οι επιγραφές της Ακροπόλεως

Στα επιγραφικά κείμενα δημοσίου χαρακτήρος του 5ου και των ἀρχών του 4ου αι. π.Χ. η Ακρόπολις φέρεται ως πόλις. Υπήρξε το πολιτικό και λατρευτικό κέντρο των Αθηνών μέχρι την ανάπτυξη της Αγοράς, όταν, από το δεύτερο ήμισυ του 5ου αι. και κυρίως από τον 4ο αι. και εξής, η πολιτική και διοικητική δραστηριότητα μεταφέρθηκε εκεί.
 
Στην Ακρόπολη ιδρύονταν επιγραφές δημοσίου χαρακτήρος, ψηφίσματα και νόμοι που αφορούσαν σε εσωτερικά ζητήματα ή στους συμμάχους των Αθηναίων, συνθήκες με άλλες πόλεις, απολογισμοί της διαχειρίσεως δημοσίων χρημάτων και των χρημάτων της θεάς Αθηνάς και των άλλων θεών, κατάλογοι των ιερών αναθημάτων, πολυτίμων και μη, αναθήματα πρυτάνεων, βουλευτών, διαιτητών και φυλάκων της Ακροπόλεως, κλπ.
 
Εκεί κυρίως ανέθεταν Αθηναίοι πολίτες και ξένοι τα αφιερώματά τους, για να τιμήσουν τις λατρευόμενες θεότητες, ή τους ανδριάντες μελών της οικογένειας τους, που διετέλεσαν άρχοντες, ιερείς ή ήσαν απλοί ιδιώτες. Και ο δήμος των Αθηναίων στην Ακρόπολη ίδρυε αναθήματα στην θεά Αθηνά για να την ευχαριστήσει για τις νίκες της πόλεως. Αλλά και στους Ελληνιστικούς και Ρωμαϊκούς χρόνους εκεί κυρίως ίδρυε τους ανδριάντες ξένων ηγεμόνων και Ρωμαίων αυτοκρατόρων και αξιωματούχων, για να ανταποδώση γενόμενη ευεργεσία ή με την ελπίδα δωρεάς ή ευεργετικής αποφάσεως.
 
Από τα ενεπίγραφα μνημεία που κατά καιρούς είχαν ιδρυθή στην Ακρόπολη σώθηκαν ως επί το πλείστον οι ενεπίγραφες βάσεις, πολλές από τις οποίες ελλιπείς και φθαρμένες. Τα ίδια τα αναθήματα, πολύτιμα και μη, χαθήκαν στον μέγιστο βαθμό, και από τα αγάλματα και τα ανάγλυφα ελάχιστα σώζονται, κυρίως κολοβά.
 
Η ιστορία της Ακροπόλεως αποτυπώνεται και στον ίδιο τον βράχο και στα ερείπια των αρχαιοτήτων που παρέμειναν ορατά ή ήλθαν στο φως με τις αρχαιολογικές έρευνες. Τα ίδια αυτά μνημεία, οικοδομήματα, γλυπτά και επιγραφές, εκτός από την αξία που έχουν ως αυθεντικά τεκμήρια της αρχαίας ζωής, συνιστούν και αψευδείς μαρτυρίες της ιστορίας του βράχου και των Αθηνών στους βυζαντινούς χρόνους και στην Τουρκοκρατία, μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες μετά την επανάσταση του 1821.
 
Στην ομιλία μνημονεύονται ή σχολιάζονται λίγες, από πάμπολλες, επιγραφές της Ακροπόλεως παραλλήλως προς την κοπιώδη και μακρόχρονη μέριμνα της Ελληνικής πολιτείας, δια της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, αλλά και της Αρχαιολογικής Εταιρείας, για την συστηματική περισυλλογή, αποκάλυψη και την προστασία των αρχαιοτήτων και την απόδοση της αρχικής μορφής των μνημείων της Ακροπόλεως.