Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Οι κριτικοί, το θέατρο και η νέα αγορά: η ανατομία μιας αβέβαιης σχέσης – Πρώτο μέρος

Κονδυλάκη Δήμητρα, Πατσαλίδης Σάββας, Τσιντζιλώνη Στεριανή, Μαυρογεωργίου Βασίλης, Λιούτσια Ιωάννα, Βουδικλάρης Γιώργος

6 Ιουλίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:08:34 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 435

Το Φεστιβάλ Αθηνών σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών (ΕΛ.Ε.Κ.ΘΕ.Π.ΤΕ.) διοργάνωσε ημερίδα αφιερωμένη στη σύγχρονη θεατρική κριτική, τα προβλήματα, τις προοπτικές, τα αδιέξοδά της και τις σχέσεις της με τη νέα θεατρική αγορά.

Ακολουθεί το Δελτίο Τύπου των διοργανωτών.

Ζούμε σε μια εποχή που έθνη, ταυτότητες, θρησκείες, σύνορα και, βεβαίως, οι τέχνες δοκιμάζουν τα όριά τους, τις αντοχές τους και τις ανοχές τους. Σχεδόν τίποτα δεν δείχνει να κινείται μέσα στις παλιές σταθερές. Όλα λειτουργούν στη σφαίρα της σχετικότητας. Έτσι, και στο θέατρο και την κριτική κανείς πια δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι χαρακτηρίζει μια καλή κριτική ή μια καλή παράσταση. Χωρίς κάποιο σταθερό σημείο αναφοράς, όλα είναι ανοικτά προς συζήτηση (και ενδεχόμενη αμφισβήτηση). Εξάλλου, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα σ’ έναν κόσμο που διαρκώς συσκοτίζει κάθε έννοια του «πραγματικού».

Κοντά στον γιγαντισμό του αριθμού των παραστάσεων παρατηρούμε και έναν αντίστοιχο γιγαντισμό στον αριθμό των κριτικών. Εύλογο και το ερώτημα: Tι υποδηλώνει αυτή η «αδέσποτη κριτική χιονοθύελλα»; Μήπως κάποια μορφή «εκδημοκρατισμού» του κριτικού λόγου, όπου όλοι δικαιούνται να εκφέρουν γνώμη; Και αν όντως αυτό συμβαίνει, η φωνή των πολλών βοηθά να ανέβει ο ποιοτικός πήχης του θεάτρου; Όταν όλοι δηλώνουν κριτικοί, ποιος είναι τελικά ο κριτικός; Όπως, κατ’ αναλογίαν, και στο θέατρο: Όταν όλοι δηλώνουν ηθοποιοί (ή θιασάρχες ή παραγωγοί), ποιος είναι ο ηθοποιός (ή ο θιασάρχης ή ο παραγωγός); Ανάμεσα στις εκατοντάδες παραγωγές, πώς διαχωρίζει κανείς την ήρα από το στάρι; Πώς διαμορφώνεται, εντέλει, ο διάλογος ανάμεσα στην κοινότητα των κριτικών και την κοινότητα των καλλιτεχνών, σε μια ιστορική στιγμή κατά την οποία έχουμε πολλαπλάσιους κριτικούς και καλλιτέχνες σε σχέση με το παρελθόν; Αυτά τα θέματα θα απασχολήσουν την ημερίδα, όπως και η απουσία σοβαρών θεατρικών εντύπων που να φιλοξενούν εξίσου σοβαρές κριτικές.

Δεν επιδιώκουμε οριστικές απαντήσεις. Θέλουμε, όμως, να δούμε τις προκλήσεις που μας περιμένουν, σε μια αλληλοεξαρτώμενη σχέση, κριτικούς και καλλιτέχνες.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟΙ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ

- Σάββας Πατσαλίδης (Καθηγητής ΑΠΘ, Πρόεδρος Ελληνικής Ένωσης Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών)

- Δήμητρα Κονδυλάκη (Θεωρητικός Θεάτρου, Σύμβουλος για το σύγχρονο ελληνικό θέατρο στο Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου)

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

- Δημήτρης Λιγνάδης (Ηθοποιός, Σκηνοθέτης)
«Η κριτική έχει υποβαθμιστεί σε κρίση» (Η τοποθέτηση διαβάζεται)

- Στεριανή Τσιντζιλώνη (Θεωρητικός Χορού, Σύμβουλος για τον χορό στο Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου)
«Τρία ερωτήματα και μια κόντα για την κριτική του χορού στην Ελλάδα»

- Βασίλης Μαυρογεωργίου (Σκηνοθέτης, Ηθοποιός, Παραγωγός θέατρο SKROW)
«Ποιος έχει ανάγκη την κριτική;»

- Ιωάννα Λιούτσια (Καλλιτεχνικός Συνεργάτης ΚΘΒΕ, Κριτικός Θεάτρου)
«Social media και θεατρική κριτική: γραφή, διάδοση και διάδραση των κειμένων της γενιάς των διαδικτυακών κριτικών»

- Γιώργος Βουδικλάρης (Δημιουργός ιστοσελίδας πολιτισμού artivist.gr)
«Ο Χαζός του Χωριού»

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

- Άννυ Κολτσιδοπούλου (Θεατρολόγος, Κριτικός Θεάτρου, Μεταφράστρια)
«Τα μη μεταβιβάσιμα της κριτικής χθες, σήμερα και όσο πάει»

- Παντελής Μπουκάλας (Συγγραφέας, Μεταφραστής)
«Κρίνετε ίνα κριθήτε»

- Ιωσήφ Βιβιλάκης (Καθηγητής Τμήματος Θεατρικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντιπρόεδρος Τμήματος Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ)
«Η ευθύνη της θεατρικής κριτικής»

- Άρης Ασπρούλης (Διευθυντής Επικοινωνίας & Προβολής Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν, Υποψήφιος Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας Παντείου Πανεπιστημίου)
«Η θεατρική κριτική ως εργαλείο προβολής και επικοινωνίας. Ένας σύντομος κοινωνιολογικός στοχασμός πάνω στη δύναμη της γνώμης, τους σημαντικούς άλλους (significant others) και τις ομάδες αναφοράς (reference groups) στη νέα θεατρική αγορά της Αθήνας»

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ (με αλφαβητική σειρά)

- Τώνια Καράογλου (Θεατρολόγος, Κριτικός Θεάτρου)
- Ιωάννα Μπλάτσου (Θεατρολόγος, Κριτικός Θεάτρου)
- Γιώργος Παπαγιαννάκης (Θεατρολόγος, Κριτικός Θεάτρου)

Κονδυλάκη Δήμητρα Θεωρητικός θεάτρου, δραματουργός, μεταφράστρια - Καλλιτεχνική Σύμβουλος, Φεστιβάλ Αθηνών - Επιδαύρου

Η Δήμητρα Κονδυλάκη είναι Σύμβουλος για το Σύγχρονο Ελληνικό Θέατρο στο Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, Υπεύθυνη του Τμήματος Εκδόσεων, Επιμελήτρια της έκθεσης Δωμάτια Μνήμης. Περιπλάνηση στον κόσμο της Λούλας Αναγνωστάκη (Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου 2018, Πειραιώς 260). Σπούδασε Επικοινωνία και ΜΜΕ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, και, με υποτροφία του Ι.Κ.Υ., θέατρο στο Ινστιτούτο Θεατρικών Σπουδών του Παρισιού (DEA Théâtre et arts du spectacle, Centre Censier - Paris III, 1997) και συγκριτική λογοτεχνία στο Paris IV - Sorbonne (Doctorat Littérature française et comparée, 2003) με καθηγητές τη Monique Banu-Borie, τον Georges Banu και τον Denis Guénoun. H διατριβή της αφορά τη θεατρική έκδοση στην Ελλάδα και στη Γαλλία κατά τα έτη 1980-2000 και τη συμβολή της στην ανάδυση ενός νέου «θεάτρου λόγου». Επιστημονική συνεργάτις των Τμημάτων Θεατρικών Σπουδών των Πανεπιστημίων Πατρών και Πελοποννήσου όπου έχει διδάξει κλασική και σύγχρονη δραματολογία, θέατρο και εκδοτική πολιτική, πρόσληψη του θεατρικού γεγονότος στον τύπο καθώς και του Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Διευθύνει τη θεατρική σειρά της Νεφέλης από το 2004 ενώ διδάσκει σταθερά στο Εργαστήριο Θεατρικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα από 2009. Έχει μεταφράσει Μαρίνα Τσβετάγεβα, Μωρίς Μαίτερλινκ, Αλφρέ ντε Μυσσέ, Ζενέ, Μισέλ Βιναβέρ, Φιλίπ Μινιανά και στα γαλλικά, Δημητριάδη, Μαυριτσάκη κ.ά. Έχει διατελέσει μέλος της ομάδας εργασίας για την αναδιάρθρωση των θεατρικών επιχορηγήσεων του ΥΠΠΟ (2010), αντιπρόεδρος της επιτροπής επιχορηγήσεων (2011-2012), μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την επιδότηση εκδόσεων Γάλλων συγγραφέων στην Ελλάδα (Γαλλική Πρεσβεία, 2011-2013). Έχει σκηνοθετήσει σε δική της δραματουργία τα έργα: Μάτση Χατζηλαζάρου, Σβήσε το πρόσωπό μου και ξαναρχίζουμε (Φεστιβάλ Φιλίππων - Θάσου 2012-2013) και Σόνιετσκα της Μαρίνα Τσβετάγεβα (Φούρνος 2006). Κριτικά κείμενα της έχουν δημοσιευτεί σε έγκυρα ελληνικά και ξένα περιοδικά (Αντί, Ποίηση, Θέματα Λογοτεχνίας, Gramma/Γράμμα, Επίλογος, Théâtre/Public, Au Sud de l’est, Eurozine, Passages κ.ά.) και εκδοτικούς οίκους διεθνώς: Νεφέλη, Κέδρος, Editions Théâtrales, Oberon κ.ά. Το βιβλίο της Ο θεατρικός Δημήτρης Δημητριάδης. Εξερευνώντας τη δυνατότητα του αναπάντεχου (Νεφέλη 2015) ήταν υποψήφιο καλύτερο θεατρολογικό σύγγραμμα 2016 της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών.

Πατσαλίδης Σάββας Καθηγητής, ΑΠΘ - Πρόεδρος, Ελληνική Ένωση Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών

Ο Σάββας Πατσαλίδης είναι Καθηγητής θεατρολογίας στο ΑΠΘ, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και στη Δραματική Σχολή του ΚΘΒΕ. Συγγραφέας 14 και συνεπιμελητής άλλων 13 βιβλίων για το θέατρο και τη θεωρία, 160 επιστημονικών άρθρων, δημοσιευμένων σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και συλλογικούς τόμους, και 1300 συντομογραφιών και κριτικών παραστάσεων. Αρχισυντάκτης του περιοδικού CRITICAL STAGES της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Θεάτρου και πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών.

Τσιντζιλώνη Στεριανή Θεωρητικός Χορού - Σύμβουλος για τον χορό στο Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου

Η Στεριανή Τσιντζιλώνη είναι Καλλιτεχνική Σύμβουλος για το Χορό στο Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, ερευνήτρια και θεωρητικός του χορού. Απόφοιτος της Κρατικής Σχολής Χορού και του Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης, είναι κάτοχος ΜΑ σε Σπουδές Χορού από το Πανεπιστήμιο του Surrey, με υποτροφία του Ιδρύματος Αλ. Ωνάσης και Διδάκτωρ Θεωρίας Χορού από το Πανεπιστήμιο του Roehampton. Διδάσκει σε επαγγελματικές σχολές και σε πανεπιστημιακά τμήματα ως επισκέπτρια καθηγήτρια και συνεργάζεται ως επιστημονική συνεργάτις και επιμελήτρια με ευρωπαϊκά δίκτυα, ελληνικούς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς και καλλιτέχνες. Υπήρξε επιστημονική συνεργάτις φορέων όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, το Κέντρο Μελέτης Χορού Ι. Ντάνκαν (εκπαιδευτικό πρόγραμμα Σκυτάλη για το χορό στην Α΄βαθμια εκπαίδευση - Ομάδα Creon), αλλά και μέλος της Επιτροπής Επιχορηγήσεων Χορού του Εθνικού Κέντρου Θεάτρου & Χορού, συνιδρύτρια και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του διαδικτυακού Manifesto Lexicon του οργανισμού Performance Studies International, και μέλος του τομέα Χορού του Προγράμματος Μελίνα για την εισαγωγή των καλλιτεχνικών μαθημάτων στην Α’ εκπαίδευση (Πιλοτικό πρόγραμμα του ΥΠΕΠΘ 1995-2005). Επίσης, έχει συνεργαστεί με φορείς όπως η Ε.Λ.Σ. και ευρωπαϊκά δίκτυα όπως το European Dancehouse Network. Η έρευνα που διεξήγαγε με την Dr Stacey Prickett (Univeristy of Roehampton) για το Φεστιβάλ Αθηνών στον Ψυχρό Πόλεμο (Dancing National Ideologies: Athens Festival in the Cold War) υποστηρίχθηκε οικονομικά από το British Academy. Άρθρα της έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά και διεθνή ακαδημαϊκά περιοδικά.

Μαυρογεωργίου Βασίλης Σκηνοθέτης, Ηθοποιός, Παραγωγός - θέατρο SKROW

Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου γεννήθηκε το 1979. Αποφοίτησε από τη δραματική σχολή «Αρχή» της Νέλλης Καρρά το 2002. Επίσης, σπούδασε κόμικς-καρτούν στην Σχολή του Ορνεράκη (1997-1999). Από τη χρονιά της αποφοίτησής του από τη δραματική σχολή εργάζεται ως ηθοποιός και σκηνοθέτης τόσο σε παραστάσεις έργων δικών του όσο και άλλων. Έχει παίξει επίσης σε αρκετές ταινίες στον κινηματογράφο.

Το 2013 μαζί με τους Μαρία Φιλίνη, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Σεραφείμ Ράδη και Νίκο Μαραμαθά ίδρυσε το Skrow theater στο Παγκράτι.

Διδάσκει υποκριτική και αυτοσχεδιασμό στο δραματική σχολή «Αρχή» της Νέλλης Καρρά και στο «Θέατρο των αλλαγών» του Ευδόκιμου Τσολακίδη.

Ήταν βοηθός χορογράφου στην Τελετή Λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων- Αθήνα 2004.

Λιούτσια Ιωάννα Καλλιτεχνική Συνεργάτις ΚΘΒΕ, Κριτικός Θεάτρου

Η Ιωάννα Λιούτσια είναι απόφοιτη του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας ΑΠΘ (ειδίκευση Ιστορία Τέχνης), του τμήματος Θεάτρου ΑΠΘ (κατεύθυνση Σκηνοθεσίας) και της Ανωτέρας Δραματικής σχολής «Σύγχρονο Θέατρο Βασίλης Διαμαντόπουλος». Δόκιμο μέλος της Ελληνικής Ένωσης Κριτικών Θεάτρου και παραστατικών τεχνών, αρθρογραφεί σε ιστοσελίδες και στον περιοδικό τύπο από το 2012. Έχουν εκδοθεί τρεις προσωπικές ποιητικές συλλογές, ενώ θεατρικά της κείμενα έχουν αποσπάσει βραβεία ή έχουν συμπεριληφθεί σε βραχείες λίστες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Επί του παρόντος σχεδιάζει εκπαιδευτικά θεατρικά προγράμματα για το ΚΘΒΕ.

Βουδικλάρης Γιώργος Δημιουργός ιστοσελίδας πολιτισμού artivist.gr

Ο Γιώργος Βουδικλάρης είναι ο δημιουργός της ιστοσελίδας πολιτισμού artivist.gr. Το artivist είναι ένα site αφιερωμένο αποκλειστικά στις τέχνες: Ο σκοπός του είναι να επικεντρωθεί στη τέχνη ως χαρά της ζωής, ως πηγή απόλαυσης και έμπνευσης για όλες τις άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες.

Ιστοσελίδα πολιτισμού artivist.gr

Σχετικές ομιλίες