Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Οι πολιτικές εξελίξεις μιας εμπόλεμης δεκαετίας (1940-1949)

Νικολακόπουλος Ηλίας

4 Μαρτίου 2016

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 107:08 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2101
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) σε συνεργασία με  το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ) διοργανώνουν  ένα νέο κύκλο σεμιναρίων με θέμα Η ταραγμένη δεκαετία του 1940. Πολιτικές διαστάσεις και κοινωνικές εξελίξεις που απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης. Στα δώδεκα σεμινάρια του κύκλου θα επιχειρηθούν κριτικές προσεγγίσεις και αποτιμήσεις των πλέον κρίσιμων γεγονότων της περιόδου, με εισηγήσεις επιστημόνων, καθηγητών πανεπιστημίου εγνωσμένου κύρους και εξειδίκευσης. Στο σεμινάριο θα διδάξουν οι: Τασούλα Βερβενιώτη, Πολυμέρης Βόγλης, Ανδρέας Δεληβορριάς, Πολίνα Ιορδανίδου, Άντα Κάπολα, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Γιώργος Κόκκινος, Γιώργος Κουκουλές, Ηλίας Νικολακόπουλος, Προκόπης Παπαστράτης, Σωτήρης Ριζάς, Τάσος Σακελλαρόπουλος, Γιάννης Σκαλιδάκης και Βαγγέλης Χατζηβασιλείου.


 Ηλίας Νικολακόπουλος: Οι πολιτικές εξελίξεις μιας εμπόλεμης δεκαετίας (1940-1949)

Η εμπόλεμη δεκαετία του ’40 έχει ήδη πολλαπλά μελετηθεί ως προς τις στρατιωτικές και διπλωματικές της όψεις, ενώ το μεγαλύτερο ερευνητικό ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί στην ανάπτυξη του ΕΑΜ, το οποίο ως αντιστασιακή οργάνωση με ταυτόχρονη στόχευση την κοινωνική αλλαγή μετέβαλε ριζικά τους όρους του πολιτικού ανταγωνισμού. Η εμπόλεμη κατάσταση που διατρέχει ολόκληρη τη δεκαετία του ’40 δεν ανέστειλε όμως τις πολιτικές διεργασίες και τους κομματικούς ανταγωνισμούς, οι οποίοι οδήγησαν σε ένα απολύτως διαφορετικό κομματικό τοπίο μετά το τέλος του εμφυλίου, με έντονες κοινωνικές αντιθέσεις και πολιτικούς αποκλεισμούς.

Νικολακόπουλος Ηλίας Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο Ηλίας Νικολακόπουλος (1947-2022) γεννήθηκε στην Αθήνα. Ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές σπουδές του στα μαθηματικά στην Αθήνα και την Λωζάννη (1965-1969) και στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι (Diplome d’ Etudes Approfondies - Θεωρία Πιθανοτήτων - Univ. Paris 6). Από το 1975 έως το 1966 εργάστηκε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, με ειδικότερο αντικείμενο την εκλογική κοινωνιολογία και τις εμπειρικές έρευνες πολιτικής κουλτούρας (αρχικά ως επιστημονικός συνεργάτης και από το 1988 ως Κύριος Ερευνητής). Το 1984 υποστήριξε στο Α.Π.Θ. (Τμήμα Νομικής) τη διδακτορική του διατριβή με θέμα Κόμματα και βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα 1946-1964. Από το 1986 έως το 2014 δίδαξε στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών (αρχικά ως Λέκτορας και από το 2003 ως Καθηγητής) και διετέλεσε επί 8 χρόνια υπεύθυνος του Μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών «Πολιτική Επιστήμη και Κοινωνιολογία». Από το 1984  δημοσίευσε επτά αυτοτελή έργα (τα δύο σε συνεργασία με άλλους), είχε την επιμέλεια έξι συλλογικών τόμων, ενώ τα δημοσιευμένα άρθρα του σε θέματα εκλογικής κοινωνιολογίας και πολιτικής ιστορίας ξεπερνούν τα 40. Είχε κατά καιρούς συνεργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα με το Centre d’ Etudes de la Vie Politique Francaise (CEVIPOF) στο Παρίσι, με το CIS (Centro de Investigaciones Sociologicas) στην Μαδρίτη, καθώς και με τα Πανεπιστήμια Βουδαπέστης και Μαδρίτης (Universita Autonoma). Ήταν Πρόεδρος των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ).

Αλιβιζάτος Νίκος, Οι πολιτικοί θεσμοί σε κρίση, 1922- 1974. Όψεις της ελληνικής εμπειρίας, Θεμέλιο, Αθήνα, 1983
Βερναρδάκης Χριστόφορος, Μαυρής Γιάννης, Κόμματα και κοινωνικές συμμαχίες στην προδικτατορική Ελλάδα, Εξάντας, Αθήνα, 1991
Γαρδίκα Κατερίνα, Δρουμπούκη Άννα Μαρία, Καραμανωλάκης Βαγγέλης και Κώστας Ράπτης (επιμ.), Η μακρά σκιά της δεκαετίας του ’40. Πόλεμος – Κατοχή – Αντίσταση – Εμφύλιος. Τόμος Αφιερωμένος στον Χάγκεν Φλάισερ, Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών – Αλεξάνδρεια, Αθήνα, 2015
Ιατρίδης Γιάννης (επιμ.), Η Ελλάδα στη δεκαετία 1940-1950.  Ένα έθνος σε κρίση, Θεμέλιο, Αθήνα, 1984
Μαρκεζίνης Σπυρίδων, Σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδος, Πάπυρος, Αθήνα, 1994
Μιχαηλίδης Ιάκωβος, Νικολακόπουλος Ηλίας, Φλάισερ Χάγκεν (επιμ.), Ο «Εχθρός» εντός των τειχών, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2006
Καλύβας Στάθης, Νίκος Μαραντζίδης, Έμφυλα πάθη. 23 ερωτήσεις και απαντήσεις για τον Εμφύλιο, Μεταίχμιο, Αθήνα, 2015
Μπαρτζώτας Βασίλης, Εθνική Αντίσταση και Δεκέμβρης, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, 1985 (5η έκδοση)
Νικολακόπουλος Ηλίας, Η καχεκτική δημοκρατία, Πατάκη, Αθήνα, 2001
Παπαδημητρίου Δέσποινα, Από τον λαό των νομιμοφρόνων στο έθνος των εθνικοφρόνων, Σαβάλλας, Αθήνα, 2006
Σβορώνος Νίκος, Φλάϊσερ Χάγκεν (επιμ.),  Η Ελλάδα 1936-44. Δικτατορία  Κατοχή  Αντίσταση, Μορφωτικό Ινστιτούτο ΑΤΕ,  Αθήνα, 1989
Σκαλιδάκης Γιάννης, Η Ελεύθερη Ελλάδα. Η εξουσία του ΕΑΜ στα χρόνια της Κατοχής (1943-1944), Ασίνη, Αθήνα, 2014
Φαράκος Γρηγόρης (επιμ.), Δεκέμβρης του ’44, Φιλίστωρ, Αθήνα, 1996
Φλάισερ Χάγκεν, Στέμμα και Σβάστικα. Η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης, Τόμος 1-2,  Παπαζήσης,  Αθήνα, 1995 
Χατζής Θανάσης, Η νικηφόρα επανάσταση που χάθηκε, Δωρικός, Αθήνα, 1982

Σχετικές ομιλίες