Πόλεις και Τόποι στη Μικρά Ασία. Από την αρχαιότητα έως το 1922: Παράλιος και Έσω Πόντος - 1ο μέρος: Αρχαιότητα

Το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τη μικρασιατική εκστρατεία, διοργάνωσε σειρά διαδικτυακών ομιλιών-ξεναγήσεων. Με οδηγούς τους ιστορικούς Ιόλη Βιγγοπούλου και Δημήτρη Λούπη, ταξιδεύουμε νοερά στους τόπους της Μικράς Ασίας, μέσα από τις εικόνες που μας παρέδωσαν οι περιηγητές και που θησαυρίζονται στην ιστοσελίδα Travelogues.

Κάθε περιήγηση στις περιοχές της Μικράς Ασίας αποτελείται από δύο (2) ομιλίες-ξεναγήσεις. Στην πρώτη παρουσιάζονται επιλεγμένα κατάλοιπα της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας, ενώ στη δεύτερη το “ταξίδι”ξεκινά από τη βυζαντινή περίοδο έως το 1922, προσφέροντας τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να αντιληφθούν την ιστορική και πολιτισμική εξέλιξη στον μικρασιατικό χώρο, με έμφαση στον ελληνισμό και την παρουσία ελληνικών κοινοτήτων στη Μικρά Ασία.

Οι ομιλίες πραγματοποιήθηκαν από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2022.

ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΙ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ
Από την Αρχαιότητα έως το 1922

Επιλέγοντας αντιπροσωπευτικούς χώρους με κατάλοιπα/ερείπια της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας στη Μικρά Ασία, θα συνδεθούμε με εικονογραφικό υλικό, για κάποιες περιοχές που μας παραδίδεται, από περιηγητικά έργα των τελευταίων αιώνων.

Στη συνέχεια θα παρακολουθήσουμε μέσα από το σωζόμενο αρχιτεκτονικό απόθεμα της κάθε περιοχής μία εποχή που εκτείνεται από την βυζαντινή περίοδο έως το 1922. Από το Βυζάντιο έως το 1800 διατηρείται κυρίως εκκλησιαστική αρχιτεκτονική, ενώ από τον 19ο αι μετά προστίθενται και κοσμικά κτίσματα. Οι γεωγραφικές και λοιπές ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής αποτυπώνονται και στα κτήρια και επιτρέπουν στον θεατή να αντιληφθεί την ιστορική και πολιτισμική εξέλιξη στον μικρασιατικό χώρο.

Επιμέλεια: Ιόλη Βιγγοπούλου - Δημήτρης Λούπης

4ος σταθμός. Παράλιος & Έσω Πόντος

Περιοχή γεμάτη μύθους και γραπτά τεκμήρια της αρχαίας γραμματείας, με σημαντικό ρόλο στα βυζαντινά χρόνια, με λιγοστά όρθια αρχαιολογικά κατάλοιπα παραμένει όμως θεμελιακή για την μετέπειτα παρουσία των Ελλήνων αν και το υλικό από τους ταξιδιώτες είναι πιο πενιχρό, οι πόλεις παραμένουν ορόσημα μια συνέχειας που ορίζεται από τους χερσαίους και θαλάσσιους εμπορικούς δρόμους (Αμάσεια, Τραπεζούντα, Σινώπη).

Ο γεωγραφικός απομονωτισμός, οι θαλάσσιοι και στεριανοί δρόμοι του εμπορίου, η σύνδεση με τον Καύκασο, τον Εύξεινο Πόντο και τους πολιτισμούς τους διαμόρφωσε πολιτικές οντότητες στην περιοχή από τους αρχαίους χρόνους, ενώ γνώρισε και την βυζαντινή Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας. Ο Πόντος, ειδικά ο εσωτερικός, αποτέλεσε χώρο όπου παρακολουθείται καλά η μετάβαση από το Βυζάντιο στα τουρκομανικά μπεηλίκια και κατόπιν στους Οθωμανούς. Σήμερα η Τραπεζούντα κυριαρχεί στα παράλια με το μνημειακό της απόθεμα, αλλά και η Σινώπη, ενώ σταθερή ιστορική σημασία έχουν στην ενδοχώρα η Μερζιφούντα, η Αμάσεια, η Τοκάτη, η Σεβάστεια.

Το BLOD ευχαριστεί τους διοργανωτές για την παραχώρηση του βίντεο της εκδήλωσης.