Τούρτα Αναστασία
Βρανίκας Νικόλαος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
03/11/2015
Διάρκεια
74:17
Εκδήλωση
Κύκλος διαλέξεων "Μουσειο-λόγιο"
Χώρος
Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων
Διοργάνωση
Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων
Κατηγορία
Αρχαιολογία
Ετικέτες
Μουσειολόγιο, Θεσσαλονίκη, Λευκός Πύργος
Η οργάνωση μόνιμης έκθεσης για τη Θεσσαλονίκη στο μνημείο – σύμβολο της πόλης, το Λευκό Πύργο, υπήρξε ένα εγχείρημα σύνθετο και απαιτητικό. Είχε ως προϋπόθεση την αντιμετώπιση, με ολιστικό τρόπο, κρίσιμων προβλημάτων του κτιρίου και του μικροκλίματος στο εσωτερικό του και την παρουσίαση 24 αιώνων ζωής της πόλης σε χώρο μόλις 450 μ2, την ιστορικότητα του οποίου έπρεπε να σεβαστεί η έκθεση.
Η έκθεση, βασισμένη κυρίως σε πολυμεσικές εφαρμογές, φιλοδοξεί να επανασυστήσει στους Θεσσαλονικείς και να συστήσει στους επισκέπτες την πόλη και τους κατοίκους της, σε ποικίλες εκδηλώσεις του βίου τους, από την ίδρυσης της πόλης το 316/315 π.Χ. ως τις αρχές της δεκαετίας του ΄90.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου και αποφοίτησε από το Τμήμα Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Με υποτροφία του Ελληνικού Κράτους (Ι.Κ.Υ.) μετεκπαιδεύτηκε επί τριετία στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο Paris I- Panthéon Sorbonne- με καθηγητές, μεταξύ άλλων, την Ελένη Γλύκατζη- Arwheiler- απ’ όπου απέκτησε το δίπλωμα DEA (Diplôme d' Etudes Approfondies) στην Ιστορία και τον Πολιτισμό του Βυζαντινού και Μεταβυζαντινού κόσμου. Είναι διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. Το 1993 τιμήθηκε με το Α΄ βραβείο της Τάξεως Γραμμάτων και Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών για τη διδακτορική της διατριβή. Ειδικεύεται στην υστεροβυζαντινή και μεταβυζαντινή ζωγραφική και έχει γράψει πολλά σχετικά άρθρα. Έχει οργανώσει και έχει συμμετάσχει σε πολλά βυζαντινολογικά και μουσειολογικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό.
Ως υπάλληλος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας εργάστηκε στην Ήπειρο και τη Μακεδονία σε ανασκαφές, καταγραφές μνημείων και κειμηλίων, αναστηλώσεις και συντηρήσεις μνημείων, ιδίως της Θεσσαλονίκης μετά το σεισμό του 1978. Από το 1984 και εξής ασχολήθηκε κατά κύριο λόγο με την οργάνωση αρχαιολογικών εκθέσεων και είχε την επιμέλεια περισσοτέρων από 20 που παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό.
Στέλεχος του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού (Μ.Β.Π.) από την αρχή της λειτουργίας του (1994) ανέλαβε τη διεύθυνσή του το 2001, από το οποίο και αφυπηρέτησε στα τέλη του 2008. Το 2005, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού τιμήθηκε με το «Βραβείο Μουσείου» του Συμβουλίου της Ευρώπης, μια πανευρωπαϊκή διάκριση που απέσπασε για πρώτη φορά μουσείο της χώρας μας. Εκτός από την ολοκλήρωση της μόνιμης έκθεση στο Μ.Β.Π. είχε την επιστημονική ευθύνη και το συντονισμό οργάνωσης της μόνιμης έκθεσης για τη Θεσσαλονίκη στο Λευκό Πύργο, που άνοιξε το Σεπτέμβριο του 2008.
Μέλος του Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων (Ε.Κ.Β.Μ.Μ.) από την αρχή της λειτουργίας του (1998) ανέλαβε τη διεύθυνση του, το 2008. Στο πλαίσιο αυτό έχει οργανώσει και έχει την ευθύνη προγραμμάτων συνεργασίας που πραγματοποιεί το Ε.Κ.Β.Μ.Μ., μαζί με το Μ.Β.Π., με ιδρύματα ξένων, ιδίως βαλκανικών χωρών για την παροχή τεχνογνωσίας σε θέματα συντήρησης και διαχείρισης αρχαιολογικού υλικού και την οργάνωση εκθέσεων.
Είναι μέλος πολλών επιστημονικών οργανώσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και πρόσφατα επιλέχθηκε, για δεύτερη τριετία, από την Ένωση Ευρωπαίων Αρχαιολόγων ως μέλος της κριτικής επιτροπής των υποψηφιοτήτων για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αρχαιολογικής Κληρονομιάς.
Είχε την επιμέλεια, ή συμμετείχε στην οργάνωση, δεκάδων εκθέσεων, που παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και ανάμεσά τους:
1. η μόνιμη έκθεση για το Ρήγα Φεραίο στον Πύργο Nebojša του Βελιγραδίου
2. η έκθεση για το Άγιο Όρος που οργανώθηκε το 2009 στο Παρίσι.
3. η έκθεση “Heaven and Earth”, που παρουσιάστηκε το 2013 στις Η.Π.Α.
Τιμητικές διακρίσεις - Άλλες δραστηριότητες:
• Το 1993 τιμήθηκε με το Α΄ βραβείο της Τάξεως Γραμμάτων και Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών για τη διδακτορική της διατριβή.
• Το 2006 έλαβε από τη Βασίλισσα της Δανίας Margrethe II την τιμητική διάκριση Chevalier de 1er grade
• Το 2015 τιμήθηκε από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια με το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής
• Η Ένωση Ευρωπαίων Αρχαιολόγων την επέλεξε για δύο συνεχείς τριετίες ως μέλος της κριτικής επιτροπής των υποψηφιοτήτων για το βραβείο που απονέμει κάθε χρόνο σε προσωπικότητες και ιδρύματα κύρους στην Ευρώπη (Committee for the European Archaeological Heritage Prize).
• Η UNESCO της έχει αναθέσει καθήκοντα εισηγητή για την εγγραφή μνημείων στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο Νικόλαος Βρανίκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969.
Σπούδασε Αρχιτεκτονική στην Αρχιτεκτονική σχολή του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας, με ειδίκευση στην προστασία και ανάκτηση της ιστορικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Η διπλωματική εργασία με τίτλο “Προσδιορισμός και αξιοποίηση της ορθόδοξης κληρονομίας της Κέρκυρας, ως μουσειακό σύστημα” έλαβε έπαινο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας στο πλαίσιο της βράβευσης των καλύτερων διπλωματικών του 1993.
Είναι διδάκτορας του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών - Εργαστήριο Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, στον τομέα του Ενεργειακού Σχεδιασμού. Το θέμα της διατριβής αφορά τη διαχείριση του εσωτερικού περιβάλλοντος των μουσείων.
Από το 1993 συνεργάζεται με υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού με διάφορες σχέσεις εργασίας. Μεταξύ αυτών και κατά το παρελθόν, η σημερινή Εφορεία Αρχαιοτήτων Κέρκυρας, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων στη Θεσσαλονίκη. Από το 2012 εργάζεται στη Διεύθυνση Μελετών και Εκτέλεσης Έργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτιρίων.
Η επαγγελματική ενασχόληση αφορά κυρίως τους τομείς του σχεδιασμού, της διαχείρισης και οργάνωσης μόνιμων και περιοδικών εκθέσεων, αλλά και την αποκατάσταση αρχαιολογικών χώρων και μνημείων.