Οι πόλεις των πολλαπλών αφίξεων και αναχωρήσεων: Πειραιάς, Βόλος, Θεσσαλονίκη 1922-2015

Η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (ιδρυτής: Σχολή Μωραΐτη) διοργάνωσε επιστημονικό συμπόσιο με τίτλο «1922-2022: Η συμμετοχή των Μικρασιατών προσφύγων στην εξέλιξη της σύγχρονης Ελλάδας». Έναν αιώνα μετά τα «μικρασιατικά», επιστήμονες, άνθρωποι του πνεύματος, ερευνητές από διαφορετικές αφετηρίες, θα πάρουν το λόγο για να ενισχύσουν το διάλογο, σε μια θεματική σχετικά με την επίδραση του μικρασιατικού στοιχείου σε ποικίλα πεδία-ζητήματα της νεοελληνικής ζωής: στην ενσωμάτωση των προσφύγων στο ελλαδικό γίγνεσθαι, το πολεοδομικό, την οικονομία, την πολιτική, τη λογοτεχνία και τη μουσική. Είναι ακόμη ζωντανή η μνήμη των γεγονότων; Πώς συνεισέφεραν οι Μικρασιάτες στη διαμόρφωση της νεοελληνικής ταυτότητας;

Σύνοψη της ομιλίας

Ανάμεσα στο 1922 και στο 1924, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο χριστιανοί από την Οθωμανική Αυτοκρατορία εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα και περίπου πεντακόσιες χιλιάδες μουσουλμάνοι εγκαταστάθηκαν στο τουρκικό κράτος, ως αποτέλεσμα του ελληνοτουρκικού πολέμου και της συμφωνίας ανταλλαγής πληθυσμού που ακολούθησε. Ο κυρίαρχος λόγος γύρω από τη προσφυγική εμπειρία, σε ολόκληρο τον 20ό αιώνα, βασίζεται σε μια γραμμική κατανόηση της ανθρώπινης κινητικότητας για το χώρο που εγκατέλειψαν και το χώρο όπου εγκαταστάθηκαν. Στην παρούσα ανακοίνωση επιχειρούμε να αναδείξουμε αλληλένδετες ιστορίες κινητικότητας που σημάδεψαν τη συγκρότηση και τη διαμόρφωση τριών ελληνικών πόλεων-λιμανιών (Πειραιάς, Βόλος και Θεσσαλονίκη). Από την προσφυγική μετακίνηση του 1922 έως την προσφυγική κρίση του 2015 οι προσφυγικοί συνοικισμοί στις πόλεις αυτές δημιουργήθηκαν και μετασχηματίστηκαν για να φιλοξενήσουν κάθε φορά όσους και όσες βρίσκονταν σε ανάγκη. Ο χώρος και οι άνθρωποι των συνοικισμών αυτών αποτελούν το επίκεντρο της εστίασής μας.