Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Περιβάλλον υπό πίεση - Πλανήτης σε κρίση

Τσάλτας Γρηγόρης, Ζερεφός Χρήστος, Σκούλλος Μιχάλης, Παλαιοκρασάς Ιωάννης, Συνολάκης Κώστας

9 Μαρτίου 2012

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 65:51 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2533
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από τη σύσταση και λειτουργία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας και Κατάρτισης του Παντείου Πανεπιστημίου και είκοσι χρόνων από τη Συνδιάσκεψη των Ην. Εθνών στο Rio de Janeiro για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, διοργανώθηκε την Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012 στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Αμφ. Σ.  Καράγιωργα ΙΙ) επετειακή εκδήλωση- επιστημονική Ημερίδα με τίτλο «RIO +20, ΕΚεΠΕΚ+10 – ΑΠΟΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ & ΒΑΔΙΖΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ».

Αναφορικά με την επερχόμενη Συνδιάσκεψη στο Ρίο, τονίστηκε η ανάγκη προόδου και αποφυγής οπισθοδρόμησης. Προβληματισμοί εκφράστηκαν, σχετικά με την πορεία αναγνώρισης του δικαιώματος στην ανάπτυξη καθώς και του ρόλου και της αποτελεσματικότητας των διεθνών οργανισμών και άλλων μη κρατικών δρώντων. Στο επίκεντρο τέθηκε η προβληματική της σχέσης μεταξύ περιβάλλοντος και οικονομίας και η σημασία μετάβασης σε πράσινα πρότυπα. Κομβικό ρόλο για τη βιώσιμη ανάπτυξη θεωρείται ότι θα συντελέσουν η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η ενεργή συμμετοχή όλων των κοινωνικών ομάδων (νέων, γυναικών). Συμπερασματικά, η διαδρομή 20 ετών από το 1992 στο 2012 έδειξε ότι το Ρίο υπήρξε καταλυτικός σταθμός για τη διεθνή κοινότητα ως η μόνη Συνδιάσκεψη που υιοθέτησε hard law αλλά και εξαιρετικά νομικά soft law κείμενά. Ερχόμενοι στο σήμερα, το διεθνές περιβάλλον καλείται να ανταποκριθεί στην πρόκληση για εξίσου αποφασιστικά βήματα.

Τσάλτας Γρηγόρης Ομότιμος Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου - πρ. Πρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου - Διευθυντής Ευρωπαϊκού Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας και Κατάρτισης

Ο Γρηγόριος Ι. Τσάλτας γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι Ομότιμος Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, Διεθνούς Δικαίου του Περιβάλλοντος και Διεθνούς Δικαίου της Ανάπτυξης. Είναι Ιδρυτικός Διευθυντής του επιστημονικού Κέντρου ΕΚεΠΕΚ (Ευρωπαϊκό Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Κατάρτισης). Διετέλεσε Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου και Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Διεθνούς Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων (ΕΔΔΔΣ). Μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου του Αιγαίου του Δικαίου της Θάλασσας και του Ναυτικού Δικαίου, Κάτοχος Έδρας Jean Monnet (Ευρωπαϊκή Ένωση και Αναπτυσσόμενες Χώρες), Μέλος του Δ. Σ. του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Μέλος της Association Internationale du Droit de la Mer, επισκέπτης Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης (I.C.A.D.E.), Μέλος του Editorial Board των Aegean Review of the Law of the Sea and Maritime Law και NMIOTC MIO Journal.

Έχει διατελέσει Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Πρόεδρος του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών (2010-2012), Αντιπρόεδρος της Association Internationale du droit de l’urbanisme (AIDRU) και Πρόεδρος του Ομίλου UNESCO Αττικής.

Κατέχει Doctorat d' Etat en Droit (ομοφώνως άριστα) στο Διεθνές Δίκαιο από τη Σχολή Νομικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Νίκαιας, Γαλλίας, Μεταπτυχιακό Δίπλωμα από το Institut Européen des Hautes Etudes Internationales του Πανεπιστημίου Νίκαιας, Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στο Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο με ειδίκευση στο Δίκαιο της Ανάπτυξης από το Institut du Droit de la Paix et du Développement του Πανεπιστημίου της Νίκαιας και πτυχίο Πολιτικών Επιστημών από την Πάντειο Ανωτάτη Σχολή Πολιτικων Επιστημών.

Τα πεδία της ερευνητικής του ενασχόλησης περιλαμβάνουν: πολιτικές και διεθνές δίκαιο της ανάπτυξης, διεθνές δίκαιο και διεθνής πολιτική προστασίας του περιβάλλοντος, διεθνές δίκαιο της θάλασσας, ευρωπαϊκές πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος, γεωγραφία στις διεθνείς σπουδές.

Ζερεφός Χρήστος Επόπτης, Κέντρο Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών -Γενικός Γραμματέας Ακαδημίας Αθηνών

Ο Χρήστος Ζερεφός είναι Γενικός Γραμματεύς της Ακαδημίας Αθηνών και Επόπτης του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών. Έχει διατελέσει Καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας στα Πανεπιστήμια Θεσσαλονίκης και Αθηνών, επισκέπτης καθηγητής στα Πανεπιστήμια Βοστώνης, Μινεσότα ως Fulbright Scholar, Πρόσεδρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Όσλο. Εθνικός Εκπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή, Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, της Academia Europaea, της Νορβηγικής Ακαδημίας, της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών, της Ρωσικής Ακαδημίας Φυσικών Επιστημών κ.α. Έχει διατελέσει Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Όζοντος, του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του Ελληνικού Ιδρύματος για την Έρευνα και την Καινοτομία (ΕΛΙΔΕΚ). Ο κ. Ζερεφός είναι παγκοσμίως γνωστός για τις έρευνές του σχετικά με τις μεταβολές στο στρώμα του όζοντος, στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία και την αλληλεπίδραση κλίματος και φυσικοχημικών παραμέτρων σε παγκόσμια κλίμακα.

Επίσημη ιστοσελίδα του Χρήστου Ζερεφού

Σκούλλος Μιχάλης Καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος και Ωκεανογραφίας, Τμήμα Χημείας, ΕΚΠΑ

Καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος και Ωκεανογραφίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Ιδρυτής και Διευθυντής του Εργαστηρίου Χημείας Περιβάλλοντος του ΕΚΠΑ. Πτυχιούχος Χημείας, ΕΚΠΑ. Έδρα & Δίκτυο UNESCO για τη Διαχείριση και την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη στη Μεσόγειο. Διδάκτωρ Χημείας, ΕΚΠΑ και Διδάκτωρ Ωκεανογραφίας (PhD) Παν/μίου Liverpool. Υπεύθυνος Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων στην Ωκεανογραφία, Χημεία Περιβάλλοντος, Περιβαλλοντική Διαχείριση και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και άλλα εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Ιδρυτής και Πρόεδρος από το 1991 του MIO-ECSDE (Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη), που αποτελεί την Ομοσπονδία των Μεσογειακών Περιβαλλοντικών Οργανώσεων (ΜΚΟ). Συντονιστής του διεθνούς δικτύου MEdIES για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΠΕ), την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΕΑΑ), εγκεκριμένου από το ΥΠΔΒΜΘ. Το MEdIES έχει πλούσιο έργο σε εκδόσεις, εκπαιδευτικό υλικό και επιμορφώσεις, ενώ συντονίζει δίκτυο περίπου 5000 εκπαιδευτικών, πολλοί από τους οποίους εργάζονται σε συγκεκριμένα θέματα όπως το νερό, η Συλλογή Βρόχινου Νερού, τα θαλάσσια απορρίμματα, το πρόγραμμα HYDRIA, κλπ. Πρόεδρος του Μεσογειακού Σκέλους της Παγκόσμιας Σύμπραξης για το Νερό-Μεσόγειος (GWP-Med). Το GWP-Med έχει αναλάβει τη Γραμματειακή στήριξη της EU Water Initiative-Mediterranean Component (Μεσογειακό σκέλους της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για το Νερό), της οποίας την ηγεσία έχει η Ελλάδα. Πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής ΜΑΒ/UNESCO (Άνθρωπος και Βιόσφαιρα) και μέλος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής UNESCO. Μέλος (2006, 2011) της Εθνικής Επιτροπής Συντονισμού των Δράσεων για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΕΑΑ) του ΥΠΔΒΜΘ. Εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Εκτελεστική Επιτροπή και Εκτελεστικό Γραφείο της UNECE για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Πρόεδρος (1983–2001) και σήμερα Ομότιμος Πρόεδρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ για την Προστασία του Περιβάλλοντος και την Πολιτιστική Κληρονομιά. Πρόεδρος 1986-1992 και σήμερα Επίτιμος Πρόεδρος του ΕΕΒ (European Environmental Bureau), της μεγαλύτερης συνομοσπονδίας των κυριότερων περιβαλλοντικών οργανώσεων ΜΚΟ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από το 1992 εκπροσωπεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως μέλος του Δ.Σ. και του Εκτελεστικού Γραφείου, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (ΕΕΑ) στην Κοπεγχάγη, όπου επανεξελέγη, πρόσφατα, για 7η φορά, για την περίοδο 2015-2018. Διετέλεσε επί πολλά έτη Πρόεδρος της Επιτροπής κατά της Ρύπανσης της Μεσογείου του CIESM (Comité International pour l' Exploration Scientifique de la Mer Méditerranée) με Πρόεδρο τον Πρίγκιπα Ρενιέ και Γ.Γ. τον πλοίαρχο Κουστώ. Αντιπρόεδρος, Mediterranean Commission for Sustainable Development του προγράμματος περιβάλλοντος του ΟΗΕ. Team Leader του κοινοτικού Προγράμματος Horizon 2020 / Capacity Building (2009-2014).

Ο Μιχάλης Σκούλλος είναι συγγραφέας 380 και πλέον εργασιών (βιβλίων, μονογραφιών, επιστημονικών άρθρων, ανακοινώσεων, εργασιών, μελετών κλπ.) που καλύπτουν ευρύ φάσμα περιβαλλοντικών θεμάτων (ρύπανσης του θαλάσσιου και υδάτινου, κυρίως, περιβάλλοντος, διαχείριση και προστασία του, Πολιτική και Διπλωματία Περιβάλλοντος, Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη κλπ.). Έχει καταρτίσει σειρά από διαχειριστικές περιβαλλοντικές μελέτες και έχει ασχοληθεί, σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο, επί μακρά σειρά ετών με θέματα ενημέρωσης συμμετοχής των πολιτών στις περιβαλλοντικές αποφάσεις. Έχει συμμετάσχει σε έναν εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό διεθνών συνεδρίων και διασκέψεων, πολλές δεκάδες από τις οποίες έχει οργανώσει ή προεδρεύσει. Έχει συμμετάσχει ως εμπειρογνώμων ή επιστημονικός σύμβουλος της UNESCO, UNEP, IFAD, Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ελληνικής Κυβέρνησης και πολλών οργανισμών. Αγαπά πολύ τις τέχνες και ιδιαίτερα τις εικαστικές, αλλά και την Ιστορία και Αρχιτεκτονική.

Παλαιοκρασάς Ιωάννης Αντιπρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού

Ο Γιάννης Παλαιοκρασσάς (1934-2021), πρώην Υπουργός και πρώην Επίτροπος της ΕΕ, γεννήθηκε στις 27 Μαρτίου 1934. Ήταν έγγαμος, με τρία παιδιά και επτά εγγόνια.

Σπουδές: Βαρβάκειος Πρότυπος Σχολή, London School of Economics, απ’ όπου πήρε 2 πτυχία, B.Sc. (Econ) με ειδίκευση σε διεθνή οικονομικά, 1956, M.Sc. (Econ) με ειδίκευση στα οικονομικά μεταφορών, 1958.

Μιλούσε ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, λίγα ιταλικά.

Έγραψε πολλές εργασίες και βιβλία για τη ναυτιλία, τις μεταφορές, την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, τους ανθρώπινους πόρους, τη χωροταξία, την περιφερειακή ανάπτυξη, το χρηματοδοτικό σύστημα, την ευρωπαϊκή σύγκλιση, το περιβάλλον και την αειφορία.

Εργάστηκε σε νεαρή ηλικία ως ναυτόπαις και δόκιμος πλοίαρχος στο Εμπορικό Ναυτικό. Υπηρέτησε το 1958-59 στο Πολεμικό Ναυτικό. Είχε διατελέσει Προϊστάμενος του Κλάδου Προγραμματισμού του Γραφείου Δοξιάδη στην Αθήνα, Διευθυντής του Γραφείου Δοξιάδη στο Ντιτρόιτ (196301968), Γενικός Διευθυντής, Windward Shipping Co Ltd., Λονδίνο (1968-1970), Διευθύνων Σύμβουλος, Εταιρεία Προγραμματισμού και Αναπτύξεως (1972-1974), Assistant Vice-President, American Express International Banking Corp. Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας Εργασίας Α.Ε. (1974-1977), Επισκέπτης Καθηγητής στο Brasenose College, Oxford University (1995-1996), Πρόεδρος SPECTRUM Financial Services S.A. (2000-2004), Πρόεδρος Δ.Σ. ΔΕΗ Α.Ε. (2004-2005), Μέλος Δ.Σ. WIND-TELLAS A.E. από το 2006.

Στην πολιτική: 1977-81: Υφυπουργός, Αναπληρωτής Υπουργός και, τέλος, Υπουργός Συντονισμού.
1981-89: Βουλευτής Κυκλάδων και Γραμματέας της Ν.Δ.
1990-92: Υπουργός Οικονομικών.
1992-1994: Επίτροπος Περιβάλλοντος και Αλιείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Από το 2007 ήταν Πρόεδρος του Ιδρύματος Λίλιαν Βουδούρη και Αντιπρόεδρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού.

Είχε τιμηθεί με τα παράσημα του Αξιωματικού της Λεγεώνος της Τιμής της Γαλλίας και του Μεγαλόσταυρου Λεοπόλδου του Β΄ του Βελγίου.

Συνολάκης Κώστας Καθηγητής Φυσικών Καταστροφών, Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας - Τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

O Κώστας Συνολάκης είναι Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, President του Κολλεγίου Αθηνών, Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής στην Ελλάδα και Καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας.

Το επιστημονικό πεδίο του περιλαμβάνει έρευνες στην ακτομηχανική και στην ωκεανογραφία και ιδιαίτερα στα αποτελέσματα σεισμών και παλιρροϊκών κυμάτων σχεδόν σε όλους τους ωκεανούς και τις θάλασσες του πλανήτη. Επίσης είναι παγκόσμια γνωστός για τις εργασίες του στην διαχείριση κρίσεων. Έχει οργανώσει αναρίθμητες αποστολές πεδίου σε 20 χώρες σε όλες τις θάλασσες και τους ωκεανούς της γης. Ενδεικτικά αναφέρονται οι αποστολές σε Νέα Γουινέα, Σουμάτρα, Σρι Λάνκα, Μαλβίδες, Ομάν, Κένυα, Νήσο του Πάσχα, Σαμόα, Χαβάη, Περού, Χιλή και Ιαπωνία.

Το υπολογιστικό μοντέλο προσομοίωσης τσουνάμι (MOST) το οποίο ανέπτυξε χρησιμοποιείται από την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (ΝΟΑΑ – National Oceanic and Atmospheric Administration) για την έγκαιρη πρόγνωση της διάδοσης των τσουνάμι στον Ειρηνικό, τον Ινδικό και τον Ατλαντικό ωκεανό.

Το 2014 ο καθηγητής Συνολάκης βραβεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Γεωεπιστημών (European Geosciences Union) με το βραβείο Sergey Soloviev για την «καταπληκτική του ερευνητική συνεισφορά στην μείωση κινδύνων από τσουνάμι που συνδυάζουν θεωρία, εργαστηριακά πειράματα, έρευνες πεδίου και την ανάπτυξη του πλέον διαδεδομένου αριθμητικού κώδικα για τον υπολογισμό των επιπτώσεων τσουνάμι». Επίσης, το 2015 βραβεύτηκε από την Αμερικανική Εταιρεία Πολιτικών Μηχανικών (American Society of Civil Engineers) με το βραβείο Moffatt-Nichol, και η επιτροπή αξιολόγησης αναφέρθηκε εκτενώς «στην ευρεία υιοθέτηση και εφαρμογή των ερευνητικών του επιτευγμάτων στην πρόγνωση τσουνάμι και στην αξιολόγηση κινδύνων». Ο Κώστας Συνολάκης και το Εργαστήριο Φυσικών Καταστροφών του Πολυτεχνείου Κρήτης έχουν συμμετάσχει στην παραγωγή ντοκιμαντέρ σχετικών με τις έρευνες πεδίου για σεισμούς και τσουνάμι από τους τηλεοπτικούς σταθμούς National Geographic, Smithsonian, Discovery Channel, Nova, BBC, ZDF, History και Weather Channel.

Έχει διατελέσει Πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, Πρόεδρος του Review Board on the Pacific Tsunami Warning Center της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της UNESCO, Καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του TUC, Καθηγητής Civil, Environmental, Mechanical and Aerospace Engineering, USC. και Επισκέπτης Καθηγητής στο University of California, Berkeley.

Σχετικές ομιλίες