Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Πλειοτροπικές δράσεις των στατινών

Κιόρτσης Δημήτριος - Νικηφόρος

15 Απριλίου 2011

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 18:35 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 3852
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Οι στατίνες είναι φάρμακα που επιδρούν στο λιπιδαιμικό προφίλ αναστέλλοντας ένα έμζυμο κλειδί την HMG CoA αναγωγάση. Προκαλούν σημαντική μείωση της LDL-χοληστερόλης και μικρότερη ελάττωση των τριγλυκεριδίων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αυξάνουν και την HDL-χοληστερόλη. Από πόλλές τυχαιοποιημένες πολυκετρικές μελέτες έχει τεμηριωθεί ρόλος τους στην πρόληψη των καρδιαγγειακών συμβαμάτων, ενώ έχει πιστοποιηθεί και η ασφάλειά τους. Ο κύριος μηχανισμός μέσω του οποίου οι στατίνες μειώνουν την καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνητότητα φαίνεται να είναι η σημαντική ελάττωση της αθηρογόνου LDL-χοληστερόλης.

Τα τελευταία χρόνια όμως έχουν βρεθεί και άλλες δράσεις των στατινών εκτός των υπολιπιδαιμικών οι οποίες ονομάζονται πλειοτροπικές. Ειδικότερα, οι στατίνες εμφανίζουν αντιφλεγμονώδεις και ανοσοτροποποιητικές ιδιότητες. Επίσης έχουν αντιπηκτικές δράσεις και επηρεάζουν τη λειτουργία των αιμοπεταλίων. Τέλος φαίνεται να έχου έναν αντιοξειδωτικό ρόλο, αλλά και να βελτιώνουν τη λειτουργία του ενδοθηλίου. Οι παραπάνω δράσεις είναι ανεξάρτητες από τη μείωση της LDL-χοληστερόλης.

Καθώς η φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες, οι διαταραχές της πηκτικότητας και η δυσλειτουργία του ενδοθηλίου παίζουν ρόλο στην αθηρωμάτωση, είναι λογικό να υποθέσει κανείς ότι η βελτίωση αυτών των παραμέτρων θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν κατέστη δυνατόν να τεκμηριωθεί πόσο σηματικός είναι ο ρόλος της πλειοτροπικής δράσης των στατινών στην πρόληψη των καρδιαγγειακών καθώς είναι πολύ δύσκολο να σχεδιαστούν κατάλληλες μελέτες.

Η πιο καλά μελετημένη πλειοτροπική δράση των στατινών είναι η αντιφλεγμονώδης δράση η οποία πιστοποιείται με τη μέτρηση της CRP (C-αντιδρώσα πρωτεΐνη). Σύμφωνα με τη μελέτη JUPITER, η ταυτόχρονη μείωση των επιπέδων της LDL-χοληστερόλης και της CRP υπερδιπλασίασε την προστατευτική δράση σε σχέση με την μείωση μόνο της της LDL-χοληστερόλης.

Περισσότερες μελέτες απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας των άλλων δράσεων στην πρόληψη των καρδιαγγειακών.

Κιόρτσης Δημήτριος - Νικηφόρος Ενδοκρινολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Σχολής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

O κ. Δημήτριος-Νικηφόρος Κιόρτσης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Απόφοιτος της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο κ. Κιόρτσης ειδικεύτηκε στην Κλινική Ενδοκρινολογία του Μεταβολισμού στη Γαλλία, πριν αρχίσει να εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (2001). Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά του αφορούν στην αθηρωσκλήρυνση και τη βιολογία του αρτηριακού τοιχώματος, το μεταβολισμό των λιποπρωτεϊνών σε σχέση με την αθηρωμάτωση και τη διατροφή σε σχέση με την παχυσαρκία.

Ιστοσελίδα του Δημήτρη Κιόρτση στην Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών

1. Randomised trial of cholesterol lowering in 4444 patients with coronary heart disease: the Scandicavian Simvastatin Survival Study (4S), Lancet 1994
 
2. Ridker PM, Danielson E, Fonseca FA, Genest J, Gotto AM, Kastelein JJ, et al, Rosuvastatin to prevent vascular events in men and women with elevated C-reactive protein, N Engl J Med 2008
 
3. Cholesterol Treatment Trialists’ (CTT) Collaboration, Efficacy and safety of more intensive lowering of LDL cholesterol: a meta-analysis of data from 170.000 participants in 26 randomised trials, Lancet 2010
4. Wassmann S, Nickenig G, Interrelationship of free oxygen radicals and endothelial dysfunction – modulation by statins, Endothelium 2003
 
5. Shaw SM, Flides JE, Yonan N, Williams SG, Pleitropic effects and cholesterol-lowering therapy, Cardiology 2009

6. Ridker PM, Cannon CP, Morrow D et al., C-reactive protein levels and outcomes after statin therapy, N Eng J Med 2005
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ

Σχετικές ομιλίες