Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Πολιτική και Λογοτεχνία

Τσαλίκογλου Φωτεινή, Νικολόπουλος Γιώργος, Ψύρρας Θωμάς, Ζήρας Αλέξης

1 Απριλίου 2014

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 65:56 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 2059
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Εφηρμοσμένης Επικοινωνίας που διευθύνει ο καθηγητής Μιχάλης Μεϊμάρης και το Τμήμα Επικοινωνίας & ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών διοργανώνουν για ένατη χρονιά τη σειρά διαλέξεων «Ζητήματα Επικοινωνίας». Η δεύτερη εκδήλωση του κύκλου είχε θέμα: "Πολιτική και Λογοτεχνία".

Το παρακάτω κείμενο των διοργανωτών ορίζει το πλαίσιο της συζήτησης και περιέχει τα ερωτήματα στα οποία κλήθηκαν να απαντήσουν οι ομιλητές:

Η πολιτική στο σύγχρονο κόσμο πρέπει να διέπεται από δυο τουλάχιστον αναγκαιότητες: την αναγκαιότητα της λογικά συνεπούς δράσης η οποία όμως δεν θα παρακάμπτει την πολιτική ηθική και την αναγκαιότητα της ιστορικής κατανόησης των αιτιωδών νόμων που διέπουν το γίγνεσθαι.

Και τις δυο αυτές αναγκαιότητες υπηρετεί η κρυμμένη στα βιβλία σοφία. Μπορεί όμως η ανάγνωση βιβλίων και η συναφής γνώση να διαφοροποιήσουν ή να αλλάξουν ριζικά τις αντιλήψεις και τις ιδέες των πολιτικών (;).

Οι λέξεις, οι σκέψεις, οι έννοιες σχηματίζουν νοήματα που βοηθούν τους πολιτικούς να διαμορφώσουν πιο σαφή και συνεκτική κοσμοαντίληψη (;) ή τους παρέχουν το απαραίτητο ηθικό, γίνονται δηλαδή εργαλείο δουλειάς, για να «περάσουν» ευκολότερα τις προ-ειλημμένες αποφάσεις τους στην κοινή γνώμη (;).

Το λογοτεχνικό έργο, το φιλοσοφικό δοκίμιο, το ιστορικό μυθιστόρημα συνιστούν άραγε μέρος της γενεαλογίας της σύγχρονης πολιτικής σκέψης και μήτρα της πολιτικής πράξης (;).

Ο πολιτικός πρέπει να ακονίζει την ιστορική/φιλοσοφική/κοινωνιολογική σκέψη σαν να ’ταν πολιτική πράξη ή πρέπει να ακονίζει την πολιτική πράξη σαν να ’ταν ιστορική/φιλοσοφική/κοινωνιολογική σκέψη (;).

Αυτοί που ξέρουν (επιστήμονες, διανοούμενοι) και αυτοί που κυβερνούν (πολιτικοί) σε ποιο σημείο συναντώνται άραγε αν όχι στο βιβλίο (;).

Ο συγγραφέας δεν είναι ακούσιος καθρέφτης της κοινωνίας αφού διακατέχεται και αυτός από εμμονές αλλά οφείλει – ιδίως στη μυθοπλασία ιστορικών γεγονότων – να τηρεί τους κανόνες της επιστημονικής αξιοπιστίας.

Το πέρασμα από την Πολιτική Ιστορία στη Λογοτεχνία, και δη στη μυθιστορία, μπορεί να είναι ιδεολογικά φορτισμένο αλλά δεν είναι θεμιτό μέσα από διηγήματα να περνάνε οι συγγραφείς μαύρη προπαγάνδα (κατά προσώπων ή ομάδων ή αντιλήψεων).

Τσαλίκογλου Φωτεινή Συγγραφέας - Καθηγήτρια Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Η Φωτεινή Τσαλίκογλου γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης με καθηγητή τον Jean Piaget και ειδικεύτηκε στην Κλινική Ψυχολογία.

Είναι συγγραφέας και καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο όπου διδάσκει τα μαθήματα «Κλινική ψυχολογία μέσα από τη λογοτεχνία και την Τέχνη» και «Εγκληματολογική Ψυχολογία».

Eχει επιμεληθεί σειρές εκπομπών στη δημόσια τηλεόραση γύρω από θέματα ψυχικής διαταραχής και κοινωνικού αποκλεισμού και αρθρογραφεί  στην εφημερίδα «Το Βήμα» και στον ιστότοπο Protagon.

Με τη σύζευξη επιστημονικού και λογοτεχνικού λόγου αποτυπώνει με έναν ιδιαίτερα δικό της τρόπο διαδρομές της εσωτερικής περιπέτειας της ανθρώπινης ύπαρξης.

H Φωτεινή Τσαλίκογλου είναι συγγραφέας πολλών επιστημονικών βιβλίων και δοκιμίων, όπως Σχιζοφρένεια και φόνος (Αναζητώντας τον χαμένο παράδεισο), Μυθολογίες βίας και καταστολής, Ο μύθος του επικίνδυνου ψυχασθενή, Ψυχο-λογικά (Οι παγίδες του αυτονόητου), Ψυχολογία της καθημερινής ζωής (H κουλτούρα του εφήμερου), Η ψυχή στη χώρα των πραγμάτων και Το μέλλον ανήκει στην έκπληξη.

Έχει γράψει τα βιβλία Μήπως; (μαζί με την Μαργαρίτα Καραπάνου) και Δε μ’ αγαπάς. Μ’ αγαπάς (Tα παράξενα της μητρικής αγάπης - Τα γράμματα της Μαργαρίτας Λυμπεράκη στην κόρη της Μαργαρίτα Καραπάνου), καθώς και το παραμύθι Η νεράιδα της Γης.

Είναι συγγραφέας των μυθιστορημάτων Η κόρη της Ανθής Αλκαίου, Ονειρεύτηκα πως είμαι καλάΈρως φαρμακοποιόςΕγώ, η Μάρθα ΦρόυντΤο χάρισμα της Βέρθας και της νουβέλας Όλα τα ναι του κόσμου.

Βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες και κυκλοφορούν σε Ευρώπη και Αμερική. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

Μυθιστορήματά της έχουν ανέβει στο θέατρο, έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και κυκλοφορούν στην Ευρώπη και την Αμερική. Το μυθιστόρημα 8 ώρες και 35 λεπτά (The Secret Sister) διακρίθηκε από το World Literature Today ως ένα από τα πιο αξιοπρόσεκτα μεταφρασμένα βιβλία του 2015 στην Αμερική. Η ιταλική του μετάφραση (La Sorella Segreta) από τον Μαουρίτσιο ντε Ρόζα τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης Έργου Ελληνικής Λογοτεχνίας σε Ξένη Γλώσσα.

Νικολόπουλος Γιώργος Αναπληρωτής Καθηγητής Εγκληματολογίας, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο

ΣΠΟΥΔΕΣ:

Πτυχίο Τμήματος Νομικής της Σχολής Ν.Ο.Π.Ε. (Πανεπιστήμιο Αθηνών, 1982).

Μ.A. στις Εγκληματολογικές Σπουδές (Πάντειο Πανεπιστήμιο, 1986).

Διδακτορικό Δίπλωμα στην Εγκληματολογία (Καθολικό Πανεπιστήμιο της Louvain, Βέλγιο, 1993).

ΚΥΡΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ:

Θεωρητική Εγκληματολογία, Συγκριτική Εγκληματολογία, Εγκληματολογικές Όψεις της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, Σύγχρονες Τάσεις της Αντεγκληματικής Πολιτικής, Κοινωνική Επανένταξη των Αποφυλακιζομένων, Εγκληματολογία και Λογοτεχνία.

Ψύρρας Θωμάς Φιλόλογος - Βουλευτής

Ο Θωμάς Ψύρρας γεννήθηκε το 1954 στον Τύρναβο Θεσσαλίας, όπου και έζησε τα παιδικά του χρόνια. Σπούδασε Φιλολογικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Εργάστηκε ως καθηγητής στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και δίδαξε πολλά χρόνια Θεωρία της Λογοτεχνείας στην Επιμόρφωση των Καθηγητών. Υπήρξε εκδότης του εκπαιδευτικού περιοδικού “Σημείο”, μέλος της ομάδας του περιοδικού “Αυτό” και της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού “Γραφή” της Λάρισας. Μελέτες και άρθρα του δημοσιεύτηκαν στα περιοδικά “Γραφή”, “Σημείο”, “Αντί” και στις εφημερίδες “Ελευθερία”, “Αυγή”, “Ελευθεροτυπία” και “Καθημερινή”. Κείμενά του ανθολογήθηκαν στα σχολικά Βιβλία των Νέων Ελληνικών. Εξέδωσε τη νουβέλα “Τα ψάρια της Παναγιάς” και τα μυθιστορήματα “Πυκνός Καιρός” και “Μαράν Αθά”. Έχει επιμεληθεί την ανθολογιά “Λάρισα-μια πόλη στη Λογοτεχνία”, το “Ημερολόγιο 2008-Θεσσαλία, Χώμα πικρό σαν το ψωμί”, τον τόμο “Θεσσαλία- ο τόπος και οι άνθρωποι” καθώς και το “Κιλελέρ-στον ήλιο μοίρα”. Το μυθιστόρημά του “Μαράν Αθά” παρουσιάστηκε σε σκηνοθεσία Δήμου Αβδελιώτη με τη Γιασεμή Κηλαηδόνη.

Υπήρξε μέλος της ΚΕ της “Ελληνικής Αριστεράς” και υπήρξε Δημοτικός Σύμβουλος Λάρισας. Σήμερα είναι Βουλευτής της "Δημοκρατικής Αριστεράς".

Εκλέχτηκε βουλευτής πρώτη φορά στις εκλογές της 17ης Ιουνίου 2012, με το κόμμα της ΔΗΜοκρατικής ΑΡιστεράς. Ως Βουλευτής συμμετέχει στις επιτροπές της Βουλής:

Διαρκής Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων - Υποεπιτροπή για τη μελέτη και αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών

Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Περιφερειών

Επιτροπή Βιβλιοθήκης της Βουλής

Ιστολόγιο του Θωμά Ψύρρα

Ζήρας Αλέξης Κριτικός λογοτεχνίας

Ο Αλέξης Ζήρας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Κριτικός λογοτεχνίας, γραμματολόγος, δοκιμιογράφος, και μεταφραστής. Σπούδασε Οικονομικές και Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και Βαλκανικές γλώσσες στο Ινστιτούτο Μελετών Χερσονήσου του Αίμου. Εργάστηκε ως στέλεχος εμπορικών επιχειρήσεων (1969-1974), ως σύμβουλος προγραμμάτων στην ΕΡΑ και την ΕΤ (1982-1993) και ως αρθογράφος και λογοτεχνικός κριτικός στις εφημερίδες «Θεσσαλονίκη», «Αυγή», «Καθημερινή», και «Ελευθεροτυπία». Ακόμη, διετέλεσε υπεύθυνος προγράμματος στις Εκδόσεις «Πλεθρον» (1978-1988), επιφυλλιδογράφος στο περιοδικό «Διαβάζω», υπεύθυνος σύνταξης του Λεξικού Λογοτεχνίας των Εκδόσεων «Πατάκης» και συντάκτης του Βιογραφικού Λεξικού της Εκδοτικής Αθηνών και της Εγκυκλοπαίδειας «Πάπυρος-Λαρούς-Μπριττάνικα». Επίσης, ήταν  μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Σχεδία, Γράμματα και Τέχνες, Τομές, Ρεύματα, Σημείο Λευκωσίας και μαζί με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου, της τριμηνιαίας επιθεώρησης κριτικής, «Κ». Είναι Πρόεδρος του Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων. Έχει εκδώσει ποιητικές συλλογές, μελέτες για την ποίηση και έχει μεταφράσεις μεγάλους Ευρωπαίους πεζογράφους.

Σχετικές ομιλίες