Πόσο καθαρός είναι ο αέρας εσωτερικών χώρων; Τι επηρεάζει τις συνθήκες άνεσής μας σε αυτούς;

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει οδηγήσει τον άνθρωπο στην κατανάλωση περισσότερου από το 80% του χρόνου του σε εσωτερικούς χώρους (κατοικίες, εργασιακοί χώροι, δημόσια κτίρια, μέσα μεταφοράς, σχολεία, νοσοκομεία κ.ά.). Παρόλα αυτά, η ποιότητα του αέρα μέσα στους χώρους αυτούς δεν είναι πάντοτε ικανοποιητική, με δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, το επιστημονικό ενδιαφέρον έχει στραφεί στην εκτίμηση των παραγόντων που επηρεάζουν τον αέρα εσωτερικών χώρων, στην ανίχνευση των ρύπων και των πηγών τους, στη μελέτη των επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία από την έκθεση σε αυτούς και στην εύρεση στρατηγικών αντιμετώπισης του προβλήματος για βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Οι κυριότεροι ρύποι  που συναντώνται στον αέρα εσωτερικού χώρου είναι τα αιωρούμενα σωματίδια (Particulate Matter), οι πτητικές οργανικές ενώσεις (Volatile Organic Compounds-VOCs), η φορμαλδεΰδη, το διοξείδιο του αζώτου, το μονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα, οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAHs), το ραδόνιο, ο μόλυβδος και οι βιολογικοί ρύποι. Υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων σε ένα εσωτερικό περιβάλλον προέρχονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες (π.χ κάπνισμα, μαγείρεμα, χρήση καθαριστικών και οικιακών προϊόντων κ.ά.), εκπομπές από οικοδομικά υλικά, επίπλωση και εξοπλισμό, κακώς κατασκευασμένα ή συντηρημένα συστήματα θέρμανσης και ψύξης αλλά και από εξωτερικές πηγές (εκπομπές από οχήματα, βιομηχανίες, δομικά έργα κ.ά.). Τέλος, πολύ σημαντικός για την ποιότητα του εσωτερικού αέρα είναι και ο ρόλος του εξαερισμού ενός κτιρίου.

Εκτός από την ποιότητα του αέρα, η άνεση ενός ανθρώπου μέσα σε ένα κτίριο μπορεί να επηρεαστεί από έναν συνδυασμό παραγόντων όπως ο  θόρυβος, η θερμική άνεση, το επίπεδο φωτισμού, την σκίαση, ο ήχος κ.ά. Επίσης, ένα πλήθος παραμέτρων που σχετίζονται με το κτίριο αλλά και ατομικών/κοινωνικών χαρακτηριστικών πολλές φορές επηρεάζουν τον τρόπο που αντιλαμβάνεται ένας χρήστης τις συνθήκες άνεσης στο περιβάλλον που βρίσκεται.

Ένας τομέας του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικών Ερευνών ασχολείται με μετρήσεις ρύπων σε χώρους κατοικίας, γραφείων, σχολείων, μουσείων, βιομηχανικών εγκαταστάσεων κ.α. Πιο συγκεκριμένα, πραγματοποιούνται μετρήσεις συγκέντρωσης αιωρούμενης σωματιδιακής ύλης ΡΜ10, ΡΜ2.5, ΡΜ1 και εισπνεύσιμου κλάσματος και μετρήσεις κατανομής μάζας και αριθμού σωματιδίων σε ένα εύρος διαμέτρων. Επίσης, με τη χρήση αέριας χρωματογραφίας με φασματογράφο μάζας, ιοντικής χρωματογραφίας και αναλυτή OC/EC γίνεται χημική ανάλυση της σωματιδιακής ύλης σε πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (PAHs), ιόντα και οργανικό/στοιχειακό άνθρακα αντίστοιχα. Παράλληλα, γίνεται χημική ανάλυση για εύρεση συγκέντρωσης πτητικών οργανικών ενώσεων όπως φορμαλδεΰδης, ακεταλδεΰδης ακετόνης και βενζαλδεΰδης σε αέρια δείγματα. Τέλος, στον εξοπλισμό του εργαστηρίου συμπεριλαμβάνονται και αυτόματοι αναλυτές μέτρησης ανόργανων ρύπων όπως το μονοξείδιο και διοξείδιο του αζώτου, το διοξείδιο του θείου το μονοξείδιο του άνθρακα και του όζοντος.