Πού βαδίζει η Ευρώπη;

Η Ευρώπη ύστερα από μια βαθιά κρίση βρίσκεται σε σημείο καμπής, με σημάδια οικονομικής ανάκαμψης ήδη να διαφαίνονται. Ταυτόχρονα έχουν δημιουργηθεί αποκλίσεις ανάμεσα στην ευρωπαϊκή «περιφέρεια» και στο κέντρο, ενώ εντείνεται και ο ανταγωνισμός με άλλες περιοχές του πλανήτη. Τα μαθήματα από την πρόσφατη οικονομική κρίση μπορεί να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμα για την αποφυγή αντίστοιχων καταστάσεων στο μέλλον. Πολλά από τα προβληματικά σημεία της οικονομικής διακυβέρνησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν πλέον εντοπιστεί. Οι λύσεις που έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζονται είναι πρωτόγνωρες, όπως η τραπεζική ενοποίηση και η παροχή οικονομικής υποστήριξης σε κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν δημοσιονομικά προβλήματα υπό την προϋπόθεση εφαρμογής μεταρρυθμίσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΙΟΒΕ σε συνεργασία με το Megaron Plus και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών, διοργανώνει σειρά διαλέξεων με θέμα «Ευρώπη, οικονομία και ανάπτυξη» καθώς οι προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας να συνδέονται άρρηκτα με τις εξελίξεις στην Ευρώπη, αξιοποιώντας τις νέες ευκαιρίες και προκλήσεις.

Ο Λουίτζι Τζινγκάλες (Luigi Zingales) θεωρείται από τους εκατό σημαντικότερους στοχαστές του κόσμου, έχει πάθος με την πολιτική και πιστεύει ότι «οι οικονομολόγοι δεν αρκεί να ερμηνεύουν απλώς τον κόσμο, αλλά οφείλουν να τον αλλάζουν και να τον βελτιώνουν».
 

Βρέθηκε στην Αθήνα για μια διάλεξη-συζήτηση γύρω από το μέλλον της Ευρώπης και το αυριανό της τοπίο – αναφερόμενος στις σημαντικές προκλήσεις αλλά και στις ευκαιρίες που υπάρχουν. Τη συζήτηση συντονίζει ο Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ και καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. συμμετείχε, ως σχολιαστής, ο Δημήτρης Βαγιανός, καθηγητής Χρηματοοικονομικών στην London School of Economics, όπου διευθύνει το κέντρο Paul Wooley για τη μελέτη των δυσλειτουργιών των αγορών κεφαλαίου.
 

Γεννημένος στην Πάντοβα της Ιταλίας το 1963, ο Λουίτζι Τζινγκάλες διδάσκει από το 1992 στην περίφημη Booth School of Business του Πανεπιστημίου του Σικάγου και τα ενδιαφέροντά του αποκαλύπτουν έναν επιστήμονα μεγάλου ορίζοντα. Από τη διακυβέρνηση των επιχειρήσεων έως τη χρηματοπιστωτική ανάπτυξη και από την πολιτική οικονομία έως τις επιπτώσεις της οικονομίας στον πολιτισμό, ο πολυβραβευμένος αυτός οικονομολόγος, συνθέτει τις ριζοσπαστικές του προτάσεις και δουλεύει για την ανάπτυξη των καλύτερων δυνατών παρεμβάσεων στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.
 

Στο πρόσφατο βιβλίο του, Ένας καπιταλισμός για το λαό: Επανακτώντας τη χαμένη ιδιοφυΐα της αμερικανικής ευημερίας (Ιούνιος 2012), ο Τζινγκάλες υποστηρίζει ότι, «διοχετεύοντας κατάλληλα τη λαϊκή οργή, μπορούμε να αναζωογονήσουμε τη δύναμη του ανταγωνισμού και να αναστρέψουμε την κίνηση προς ένα γερασμένο σύστημα». Την ίδια χρονιά που κυκλοφόρησε το βιβλίο αυτό, ο Τζινγκάλες  συμμετείχε στο πρόγραμμα «Planet Money» της No-Brainer Economic Platform και πρότεινε ένα σχέδιο μεταρρύθμισης σε έξι στάδια, το οποίο περιλαμβάνει την κατάργηση των φόρων στο εισόδημα, στις μισθωτές υπηρεσίες και στα κέρδη των επιχειρήσεων και την αντικατάσταση αυτού του συστήματος με έναν διευρυμένο φόρο κατανάλωσης.
 

Ο Λουίτζι Τζινγκάλες συμμετείχε τα τελευταία χρόνια στη δημιουργία του Δείκτη  Χρηματοπιστωτικής Εμπιστοσύνης, ο οποίος σχεδιάστηκε για να παρακολουθεί και να καταγράφει το βαθμό εμπιστοσύνης των Αμερικανών στο χρηματοπιστωτικό τους σύστημα. Παράλληλα με τη θέση του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, είναι και συνεργάτης-ερευνητής στο Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών και στο Κέντρο Ερευνών Οικονομικής Πολιτικής. Έχει επίσης τη θέση του διευθυντή στην Αμερικανική Χρηματοπιστωτική Ένωση, συνεργάζεται με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Διακυβέρνησης και είναι μέλος της Επιτροπής Ρύθμισης της Κεφαλαιαγοράς. Αρθρογραφεί στην οικονομική εφημερίδα Il Sole 24 Ore, το ιταλικό αντίστοιχο των Financial Times.

Για το ερευνητικό του έργο κέρδισε το 2003 το Βραβείο Barnacer, για τον καλύτερο ευρωπαίο οικονομολόγο. Για την εργασία του για τη δημιουργία κεφαλαίου κέρδισε το Βραβείο Nasdaq και το βραβείο του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών.
 

Το παλαιότερο βιβλίο του, Σώστε τον καπιταλισμό από τους καπιταλιστές, που έγραψε με τον επίσης οικονομολόγο Ραγκουράμ Ραζάμ, χαρακτηρίστηκε από τους κριτικούς ως μια από τις πιο δυναμικές υπερασπίσεις της ελεύθερης αγοράς που έχει γραφτεί ποτέ. Το 2012, το περιοδικό  Foreign Policy κατέταξε τον Τζινγκάλες στους εκατό σημαντικότερους στοχαστές του κόσμου, με το σκεπτικό ότι «μας υπενθυμίζει τι ήταν κάποτε ο καπιταλισμός».
 

Ο Λουίτζι Τζινγκάλες γεννήθηκε στην Ιταλία, χώρα με υψηλό πληθωρισμό και ανεργία, και το περιβάλλον αυτό τον έκανε να επιλέξει τα οικονομικά ως επάγγελμα. Πήρε το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο Μποκόνι του Μιλάνου, το 1987 και έκανε το διδακτορικό του στο ΜΙΤ, το οποίο ολοκλήρωσε το 1992. Την ίδια χρονιά πήρε θέση στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Η μέθοδος διδασκαλίας του παρακάμπτει τις λεπτομέρειες και επικεντρώνεται στη διαμόρφωση του τρόπου σκέψης των φοιτητών. «Σε είκοσι χρόνια θα έχουν ξεχάσει όλες τις λεπτομέρειες, αλλά ελπίζω ότι δεν θα έχουν ξεχάσει τον τρόπο να σκέπτονται».