Οικονόμου Τάσος
Γλώσσα
Αγγλική
Ημερομηνία
10/12/2011
Διάρκεια
00:34:32
Εκδήλωση
62ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρείας Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας
Χώρος
Ίδρυμα Ευγενίδου
Διοργάνωση
Ελληνική Εταιρεία Βιοχημίας και Μοριακής Βιολογίας
Κατηγορία
Μοριακή Βιολογία
Ετικέτες
πρωτεΐνες, πεπτίδιο-οδηγητής, νανομηχανές, κύτταρο
Το φυσικό όριο των κυττάρων είναι η μεμβράνη τους. Όλες οι πρωτεΐνες συντίθενται στο εσωτερικό του κυττάρου, αλλά το 30% του πρωτεώματος καταλήγει στον εξωκυττάριο χώρο.
Η έκκριση των πρωτεϊνών είναι απαραίτητη για τη ζωή. Ένα πλήθος ασθενειών (μεταξύ των οποίων και η κυστική ίνωση) προκύπτει από προβλήματα στην μεταφορά των πρωτεϊνών. Ομοίως, η έκκριση των πρωτεϊνών παίζει σημαντικό ρόλο στις λοιμώξεις (καθώς πολλοί μικροοργανισμοί εκκρίνουν πρωτεΐνες με παθογόνο δράση).
Το προφανές πρόβλημα της μεταφοράς πρωτεϊνών είναι το εξής: «Πώς είναι δυνατόν τα μόρια αυτά τα οποία είναι μακριές αλυσίδες ετεροπολυμερών, που φέρουν φορτία και υδρόφοβες περιοχές και που «αρέσκονται» να αποκτούν μια συγκεκριμένη στερεοδιάταξη σε κλάσματα του δευτερολέπτου μετά τη σύνθεσή τους, εντοπίζουν και διαπερνούν τη διπλή λιπιδική μεμβράνη;».
Μερική απάντηση στο παραπάνω ερώτημα δόθηκε από τον Guenter Blobel ο οποίος ανακάλυψε το πεπτίδιο-οδηγητή (signal peptide) και για την ανακάλυψή του αυτή τιμήθηκε με το Βραβείο Νομπέλ Ιατρικής του 1999. Οι νεοσυντιθέμενες πρωτεΐνες που φέρουν πεπτίδιο-οδηγητή καταλήγουν στην μεμβράνη χάρη στην αλληλεπίδρασή του με εξειδικευμένες νανομηχανές του κυττάρου. Στη συνέχεια το πεπτίδιο-οδηγητής αποκόπτεται από την ώριμη πρωτεΐνη.
Τα τελευταία χρόνια, στο εργαστήριό μας μελετούμε την αλληλεπίδραση της ώριμης πρωτεΐνης με τις νανομηχανές προκειμένου να επιτευχθεί η μεταφορά της στο κατάλληλο σημείο στο κύτταρο.
O Tάσος Oικονόμου έλαβε το Διδακτορικό Δίπλωμα (PhD, 1990) στη Mοριακή Mικροβιολογία από το Iνσττούτο John Innes και το Πανεπιsτήμιο τou East Anglia της M. Bρετανίας.
Από το 1990 μέχρι το 1997 ήταν μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Iνστιτούτο John Innes, στο Πανεπιστήμιο της Kαλιφόρνια στο Los Angeles (UCLA, HΠA) και στην Iατρική Σχολή του Kολλεγίου Dartmouth (HΠA). Aπό το 1996 είναι μέλος ΔEΠ του Τμήματος Bιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και συνεργαζόμενος ερευνητής του Iνστιτούτου Mοριακής Bιολογίας και Bιοτεχνολογίας (Hράκλειο, Kρήτη). Aπό το 2000-2010 διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας MINOTECHbiotechnology και σύμβουλος έρευνας των εταιρειών Pfizer και Integrated Genomics των HΠA. Από το 2009 διευθύνει το εργαστήριο Πρωτεινωματικής του ΙΜΒΒ.
Papanikou et al, Bacterial protein secretion through the translocase nanomachine. Nat Rev Microbiol. 2007 Nov;5(11):839-51.
Chen et al Structural instability tuning as a regulatory mechanism in protein-protein interactions.Mol Cell. 2011 Dec 9;44(5):734-44.
Papanikolau et al Structure of dimeric SecA, the Escherichia coli preprotein translocase motor. J Mol Biol. 2007 Mar 9;366(5):1545-57.
Gouridis et al Signal peptides are allosteric activators of the protein translocase. Nature. 2009 Nov 19;462(7271):363-7.
Gelis et al Structural basis for signal-sequence recognition by the translocase motor SecA as determined by NMR.Cell. 2007 Nov 16;131(4):756-69.
