Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Σειρά διαλέξεων "Ιστορία και Λογοτεχνία. Μια σχέση αμφίθυμη και συμπληρωματική" - 4η εκδήλωση

Φλάισερ Χάγκεν, Παπαθεοδώρου Γιάννης, Νικολακόπουλος Ηλίας

21 Μαρτίου 2019

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 01:08:00 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 606

Στο πλαίσιο της διοργάνωσης Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων, μια διεθνή διάκριση που έλαβε ο δήμος από την UNESCO, το ΚΙΚΠΕ οργανώνει μια σειρά επιμορφωτικών διαλέξεων με θέμα Ιστορία και Λογοτεχνία. Μια σχέση αμφίθυμη και συμπληρωματική. Η ιστοριογραφία εμπνέεται από ένα «ευγενές όνειρο» να εξιστορήσει με αντικειμενικότητα τα γεγονότα όπως ακριβώς συνέβησαν και να τα ερμηνεύσει. Η λογοτεχνία ενδιαφέρεται πρωτίστως να υψώσει στη σφαίρα του μύθου (ή και να απομυθοποιήσει) το ιστορικό γεγονός και να εξάρει τις ηθικές δυνάμεις που το στήριξαν. Σκοπός λοιπόν της Ιστορίας είναι το αληθεύεσθαι, ενώ της λογοτεχνίας η συγκίνηση και ο αναστοχασμός.

Το πρόγραμμα του ΚΙΚΠΕ περιλαμβάνει έξι εκδηλώσεις που κάθε μία θα περιλαμβάνει δύο εισηγήσεις: μία ιστορική και μία φιλολογική. Εισηγητές θα είναι ιστορικοί και φιλόλογοι από πανεπιστημιακά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα της χώρας. Οι ιστορικοί θα παρουσιάσουν σημαντικές στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας και οι φιλόλογοι εμβληματικά λογοτεχνικά έργα της εποχής.

Ιστορία και Λογοτεχνία. Μια σχέση αμφίθυμη και συμπληρωματική - 4η εκδήλωση

Χάγκεν Φλάισερ, Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ο Πόλεμος του 1940. “Alors, c’est la guère”

Tο φθινόπωρο του '40 μόνο δύο χώρες βρίσκονται σε αναμέτρηση με τις δυνάμεις του Άξονα, η Μεγάλη Βρετανία και η Ελλάδα. Το "Όχι", ο ελληνοϊταλικός πόλεμος ή το αλβανικό έπος, όπως και αν ονομαστεί, αποτελεί ιστορικό ορόσημο που υπερβαίνει τα στενά ελληνικά σύνορα. Καθώς εμπλέκεται και αποτελεί συστατικό στοιχείο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μπορεί να αποτιμηθεί στην ολότητά του, μόνον εξεταζόμενο ως τμήμα αυτής της παγκόσμιας σύρραξης.

Γιάννης Παπαθεοδώρου, Αναπληρωτής Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Οδυσσέας Ελύτης, Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό στην
Αλβανία. Ποίηση και Ιστορία στη βαριά σκιά του Πολέμου

Ο πόλεμος του 1940 υπήρξε μια καταλυτική ιστορική εμπειρία που διαμόρφωσε, ανάμεσα σε άλλα, τις διανοητικές και λογοτεχνικές αναζητήσεις της Γενιάς του Τριάντα. Εστιάζοντας στο Άσμα ηρωϊκό και πένθιμο του Οδυσσέα Ελύτη, ο ομιλητής προσπαθεί να εξετάσει τον τρόπο που συνδέεται το ατομικό βίωμα του ίδιου του ποιητή με τη λογοτεχνική μετάπλαση της συμμετοχής του στο Αλβανικό μέτωπο αλλά και να αναδείξει τη σημασία που έχει το συγκεκριμένο έργο στη μετέπειτα δημιουργία του (Άξιον Εστί).

 

Ζητούμε την κατανόησή μας για την κακή ποιότητα του ήχου που οφείλεται σε τεχνικό πρόβλημα κατά τη διάρκεια της βιντεοσκόπησης.

Φλάισερ Χάγκεν Ομότιμος Καθηγητής Νεότερης Ιστορίας ΕΚΠΑ

Ο Χάγκεν Φλάισερ είναι ομότιμος καθηγητής νεότερης και σύγχρονης ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Γεννήθηκε στη Βιέννη το 1944, σπούδασε Ιστορία (και Επικοινωνία/ΜΜΕ) στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Από το 1977 διαμένει στην Ελλάδα. Από το 1985 είναι (και) Έλληνας πολίτης. Το 1979-1981 διδάσκει (ως επισκέπτης) νεότερη ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετά από ένδεκα χρόνια διδασκαλίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (1981-1992) επιστρέφει ως καθηγητής (πρωτοβάθμιος από το 1996) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου διδάσκει έως σήμερα νεότερη και σύγχρονη ελληνική και ευρωπαϊκή ιστορία. Ερευνητικά έχει ειδικευτεί σε θέματα ελληνικής ιστορίας του 20ού αιώνα, ενώ έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε διεθνή προγράμματα, καθώς και σε διεθνείς εξεταστικές και γνωμοδοτικές επιτροπές (Π.χ. "Διεθνής Επιτροπή Ιστορικών" για το παρελθόν του τότε αυστριακού προέδρου Kurt Waldheim, 1987-1988 / European Scientific Foundation για τη συγκριτική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και των συνεπειών του, 1994-2005 / Διεθνής Συνδιάσκεψη για τα γερμανικά (πολεμικά) χρέη, Washington, State Department 1998 / Έκθεση για τα Εγκλήματα της Βέρμαχτ, 2001-2004).  Έχει ενεργή συμμετοχή σε περίπου 60 διεθνή συνέδρια, μεταξύ άλλων ήταν ο κύριος οργανωτής του πρώτου εντός Ελλάδας επιστημονικού συνεδρίου για την περίοδο 1936-1944 (Αθήνα 1984). Έχει συγγράψει περίπου 100 επιστημονικές μελέτες, ιδίως για την περίοδο (και τη μεταπολεμική "κληρονομιά") του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Παπαθεοδώρου Γιάννης Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών

Ο Γιάννης Παπαθεοδώρου είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών. Από τις εκδόσεις ΜΙΕΤ (Αθήνα, 2016) κυκλοφορεί, με δική του εισαγωγή, το βιβλίο για την ιστορία της Ανάγνωσης και τις απεικονίσεις της σε φωτογραφικά τεκμήρια. Από τις εκδόσεις Κέδρος, κυκλοφορεί με επίμετρο δικό του η νουβέλα του Στρατή Τσίρκα, Νουρεντίν Μπόμπα (Αθήνα, 2018). Σε κοινή επιμέλεια με τον Χρήστο Δερμεντζόπουλο κυκλοφόρησε ο τόμος Συνηθισμένοι Άνθρωποι. Μελέτες για τη λαϊκή και δημοφιλή κουλτούρα, Αθήνα, Opportuna, 2021. Η κύρια επιστημονική του αρθρογραφία περιλαμβάνει μελέτες για τον Σπ. Ζαμπέλιο, τον Εμμ. Ροίδη, τον Δημ. Βικέλα, τον Στρατή Τσίρκα, τον Κ. Π. Καβάφη, κ. α. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν τη σχέση ιστορίας και λογοτεχνίας, καθώς και ζητήματα πολιτισμικής ποιητικής, στον 19ο και 20ό αιώνα.

Νικολακόπουλος Ηλίας Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο Ηλίας Νικολακόπουλος (1947-2022) γεννήθηκε στην Αθήνα. Ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές σπουδές του στα μαθηματικά στην Αθήνα και την Λωζάννη (1965-1969) και στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι (Diplome d’ Etudes Approfondies - Θεωρία Πιθανοτήτων - Univ. Paris 6). Από το 1975 έως το 1966 εργάστηκε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, με ειδικότερο αντικείμενο την εκλογική κοινωνιολογία και τις εμπειρικές έρευνες πολιτικής κουλτούρας (αρχικά ως επιστημονικός συνεργάτης και από το 1988 ως Κύριος Ερευνητής). Το 1984 υποστήριξε στο Α.Π.Θ. (Τμήμα Νομικής) τη διδακτορική του διατριβή με θέμα Κόμματα και βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα 1946-1964. Από το 1986 έως το 2014 δίδαξε στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών (αρχικά ως Λέκτορας και από το 2003 ως Καθηγητής) και διετέλεσε επί 8 χρόνια υπεύθυνος του Μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών «Πολιτική Επιστήμη και Κοινωνιολογία». Από το 1984  δημοσίευσε επτά αυτοτελή έργα (τα δύο σε συνεργασία με άλλους), είχε την επιμέλεια έξι συλλογικών τόμων, ενώ τα δημοσιευμένα άρθρα του σε θέματα εκλογικής κοινωνιολογίας και πολιτικής ιστορίας ξεπερνούν τα 40. Είχε κατά καιρούς συνεργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα με το Centre d’ Etudes de la Vie Politique Francaise (CEVIPOF) στο Παρίσι, με το CIS (Centro de Investigaciones Sociologicas) στην Μαδρίτη, καθώς και με τα Πανεπιστήμια Βουδαπέστης και Μαδρίτης (Universita Autonoma). Ήταν Πρόεδρος των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ).

Σχετικές ομιλίες