Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Συμπράξεις για την Αστική Ανάπτυξη

Hinz Hans - Martin, Mouton Benjamin, Favel Bruno, Παναγιωτάκου Αφροδίτη, Πρεβελάκης Γεώργιος - Στυλιανός, Καρτάλης Κωνσταντίνος

7 Μαρτίου 2014

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 60:46 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 1154
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Ένα νέο «αφήγημα» για την κοινή Ευρωπαϊκή ταυτότητα στον σημερινό παγκοσμιοποιημένο κόσμο, αναζητά η Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο του σχεδιασμού των μελλοντικών της πολιτικών. Ένα αφήγημα το οποίο θα αξιοποιεί το ευρύ πολιτισμικό απόθεμα των χωρών – μελών της ΕΕ, προτάσσοντάς το ταυτόχρονα ως βασικό πυλώνα χάραξης πολιτικής της Στρατηγικής Ευρώπη 2020: Το ευρωπαϊκό όραμα για μια «έξυπνη, διατηρήσιμη, χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη». Πρόκειται για ένα σύνολο πολιτικών το οποίο προωθεί ένα νέο μοντέλο ανάκαμψης, που επιδιώκει το συνδυασμό ανταγωνιστικότητας και αποτελεσματικότητας με την κοινωνική συναίσθηση, την αλληλεγγύη και τη δικαιοσύνη.

Η ανάγκη της πρόταξης της πολιτιστικής κληρονομιάς στις δημόσιες πολιτικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη καθίσταται επιτακτική για μια σειρά από πρόσθετους λόγους. Καταρχήν, η Ευρώπη μπορεί και οφείλει να αξιοποιήσει το πολιτισμικό της απόθεμα, προκειμένου να ξαναπλάσει και να συνδιαμορφώσει περαιτέρω τις πολιτιστικές αξίες της και να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή σε μια εποχή εντάσεων και μετασχηματισμών, κατά την οποία αναπτύσσονται ποικίλες φυγόκεντρες και οπισθοδρομικές τάσεις. Δεύτερον, η πολιτιστική κληρονομιά αντιμετωπίζει σήμερα πρόσθετες περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιβαρύνσεις σε σχέση με το παρελθόν (π.χ. επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή). 

Τέλος, αποτελεί κοινή παραδοχή μεταξύ των ειδικών ότι οι συνθήκες οικονομικής κρίσης, που επικρατούν σήμερα σε ορισμένα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και η δημοσιονομική λιτότητα, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στους τομείς της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Τούτη είναι μια δαπανηρή υπόθεση, η έλλειψη και η απώλεια όμως της πολιτιστικής κληρονομιάς, ενδεχομένως να κοστίσουν στην Ευρώπη ακόμη περισσότερο.

Με βάση τα παραπάνω, καθώς και το γεγονός ότι η πολιτιστική κληρονομιά δεν λογίζεται απλώς ως ένα πολύτιμο απόθεμα που διαφυλάττουμε και συντηρούμε, αλλά ως ένα σύνολο πόρων που αναδεικνύουμε και αξιοποιούμε, καθώς και ως κινητήριος δύναμη για την ενεργό συμμετοχή των πολιτών, η Ελληνική Προεδρία διοργάνωσε  στην Αθήνα, στις 6 - 8 Μαρτίου 2014 το συνέδριο «Η Πολιτιστική Κληρονομιά στο Προσκήνιο! Προς μια Κοινή Προσέγγιση για μια Βιώσιμη Ευρώπη». Το Συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο και στο Μουσείο της Ακρόπολης. Συμμετείχαν εκπρόσωποι ευρωπαϊκών θεσμών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, του επιχειρηματικού κόσμου, αλλά και της Κοινωνίας των Πολιτών. Η στρογγυλή τράπεζα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Α΄ Θεματικής "Η Πολιτιστική Κληρονομιά στο Επίκεντρο της Βιωσιμότητας: Η Αστική Διάσταση".

Σκοπός του συνεδρίου είναι 

• να αναδείξει την εγγενή σχέση μεταξύ πολιτιστικής κληρονομιάς και βιώσιμης ανάπτυξης

• να τονίσει την καίρια και διακριτή συμβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς στη συμμετοχική κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη

• να υπογραμμίσει την ανάγκη να διερευνηθούν νέοι τρόποι σκέψης σε επίπεδο χάραξης και εφαρμογής δημόσιας πολιτικής, καθώς και καινοτόμοι τρόποι λειτουργίας

• και τέλος, να προωθήσει το αίτημα για την υιοθέτηση από την ΕΕ μιας μακροπρόθεσμης προσέγγισης της πολιτιστικής κληρονομιάς ως πόρου και προϋπόθεσης για μια «έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» στην Ευρώπη.

Το συνέδριο επιχειρεί να συνδέσει τη θεωρητική συζήτηση με παραδείγματα καλής πρακτικής, τα οποία καταδεικνύουν τον καίριο ρόλο της πολιτιστικής κληρονομιάς στην επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης. Αποτέλεσε, επιπλέον, ευκαιρία για τη συζήτηση και την ανταλλαγή απόψεων μεταξύ φορέων χάραξης πολιτικής, ερευνητών, εκπροσώπων διεθνών οργανισμών, ευρωπαϊκών ομάδων εμπειρογνωμόνων, φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών και επαγγελματιών της πολιτιστικής κληρονομιάς, με σκοπό να συμβάλει:

• Στην αναγνώριση και την καλύτερη κατανόηση της αξίας και του ρόλου της πολιτιστικής κληρονομιάς στο ευρύτερο πλαίσιο της βιωσιμότητας, κυρίως ως τρόπου ανταπόκρισης στις τρέχουσες κοινωνικές προκλήσεις.

• Στην ευαισθητοποίηση σχετικά με το ευρύ φάσμα των ωφελειών που προκύπτουν από την οργανική ένταξη της πολιτιστικής κληρονομιάς στις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές πολιτικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και στα σχετικά προγράμματα.

• Στην ανάδειξη της αναγκαιότητας για την ανάληψη συντονισμένης και συλλογικής δράσης από όλους τους ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών κυβερνήσεων, της Αυτοδιοίκησης, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών, με σκοπό τη μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει η πολιτιστική κληρονομιά για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.

• Στη συζήτηση για ένα κοινό ευρωπαϊκό στρατηγικό πλαίσιο για την πολιτιστική κληρονομιά, με σκοπό την ενίσχυσή της ως βασικού παράγοντα και πόρου για την επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής Ευρώπη 2020, καθώς και για τη διαμόρφωση προτεραιοτήτων στη χάραξη πολιτικών, κοινοτικών και εθνικών, στο άμεσο μέλλον – ιδίως, σε συσχετισμό με το επόμενο Πρόγραμμα Εργασίας του Συμβουλίου της ΕΕ για τον Πολιτισμό.

Hinz Hans - Martin Πρόεδρος Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM)

Διδάκτωρ Φυσικών Επιστημών, ο Hans-Martin Hinz άρχισε τη σταδιοδρομία του στον τομέα των μουσείων ως Σύμβουλος για την ίδρυση νέων μουσείων για το Υπουργείο Πολιτιστικών Υποθέσεων στο Δυτικό Βερολίνο, στη Γερμανία. Από το 1991 ως το 2012, ο Δρ. Hinz ήταν μέλος της ομάδας διαχείρισης (Geschäftsleitung) στο Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο, όπου επιμελήθηκε πολλές διεθνείς εκθέσεις, οργάνωσε 90 εθνικά και διεθνή συμπόσια και συνέγραψε περισσότερα από 150 άρθρα. Συνέβαλε επίσης στην ίδρυση πολλών νέων μουσείων. Το τμήμα του ήταν υπεύθυνο για τη διαφήμιση, τις δημόσιες σχέσεις, τη διοργάνωση εκδηλώσεων και την εθνική και διεθνή εκπροσώπηση του μουσείου. Το διάστημα 2000-2001 ήταν Αναπληρωτής Υπουργός Πολιτισμού (Staatssekretär) στο Βερολίνο. Κατά την διάρκεια της σταδιοδρομίας του, ο Δρ. Hinz επίσης κατείχε πολλές θέσεις σε εθνικά και διεθνή μουσεία. Ο Δρ. Hinz έχει διδάξει μουσειολογία στο Πανεπιστήμιο του Bayreuth από το 2007 και από το 2013 είναι Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Bayreuth. Ο Δρ. Hinz κατείχε τις ακόλουθες θέσεις στο Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων: 1998-2004 Πρόεδρος του ICOM Γερμανίας, 2002-2005 Πρόεδρος του ICOM Ευρώπης, 2004-2010 Μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ICOM, από το 2010 Πρόεδρος του ICOM.

Mouton Benjamin Αντιπρόεδρος Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS)

Γεννημένος το 1948, πτυχιούχος αρχιτέκτων DPLG (1972), με δίπλωμα από την Ecole de Chaillot (1975), Επικεφαλής Aρχιτέκτων των Ιστορικών Μνημείων (1980) και Γενικός Επιθεωρητής Ιστορικών Μνημείων (1994). Πρώην Πρόεδρος του ICOMOS France (2000 - 2006) και της Academie d’Architecture (2005 - 2008), εξελέγη Αντιπρόεδρος του ICOMOS το 2011. Αναπληρωτής Kαθηγητής στην Ecole de Chaillot από το 1993, έχει συμμετάσχει σε πολλά εθνικά και διεθνή εκπαιδευτικά προγράμματα και συνέδρια. Ιππότης του Εθνικού Τάγματος Λεγεώνας της Τιμής, Αξιωματούχος του Εθνικού Τάγματος της Αξίας και του Τάγματος Τεχνών και Γραμμάτων, Ταξιάρχης του Mérite Culturel Roumain, επίτιμο μέλος του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων.

Favel Bruno Προϊστάμενος, Διεύθυνση Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων, Υπουργείο Πολιτισμού και Επικοινωνίας (Γαλλία) - Εκπρόσωπος του HEREIN-AISBL

O Bruno Favel είναι ειδικός σε θέματα γεωπολιτικής και έχει βραβευθεί με το παράσημο του «Ιππότη του Τάγματος Γραμμάτων και Τεχνών». Είναι Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών και Διεθνών Θεμάτων, το οποίο υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Επικοινωνίας της Γαλλίας. Κατέχει επίσης τη θέση του Γενικού Γραμματέα της Σύμβασης Συνεργασίας Γαλλίας-UNESCO. Ο Bruno Favel είναι υπεύθυνος - σε συνεργασία με τους αρμόδιους Διεθνείς και Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς καθώς και με το σύνολο των ενδιαφερόμενων εθνικών και διεθνών εταίρων - για τον συντονισμό της ευρωπαϊκής και διεθνούς πολιτικής σε τέσσερις τομείς: μουσεία, πολιτιστική κληρονομιά, αρχιτεκτονική και αρχεία. Στο παρελθόν διετέλεσε επίσης μέλος της Διεθνούς Επιτροπής για τους Δρόμους του Μεταξιού (UNESCO), Πρόεδρος της Επιτροπής για τις Νέες Τεχνολογίες του Συμβουλίου της Ευρώπης, Πρόεδρος της Κατευθυντήριας Επιτροπής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Περιβάλλοντος και Τοπίου (CD-PATEP) του Συμβουλίου της Ευρώπης, Διευθυντής του Γαλλικού Πολιτιστικού Κέντρου Σάλτσμπουργκ και Άνω Αυστρίας.

Παναγιωτάκου Αφροδίτη Διευθύντρια Πολιτισμού - Διευθύντρια Επικοινωνίας & Marketing, Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Ιδρύματος Ωνάση

H Αφροδίτη Παναγιωτάκου, με ειδίκευση στην πολιτιστική διαχείριση, είναι Διευθύντρια Πολιτισμού και Διευθύντρια Επικοινωνίας & Marketing της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση. Επιπλέον, είναι υπεύθυνη των δράσεων του Αρχείου Καβάφη και μέλος της οργανωτικής και επικοινωνιακής ομάδας του Rethink Athens – του προγράμματος ανάπλασης του Κέντρου της Αθήνας με άξονα την Πανεπιστημίου. Η προηγούμενη εργασιακή της εμπειρία περιλαμβάνει τη διεύθυνση του τομέα Επικοινωνίας και Marketing της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Συμβούλου Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων στο Υπουργείο Πολιτισμού (2004-2007). Έχει εργαστεί σε πολιτιστικούς φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Royal Opera House, Cheek by Jowl, Hellenic Centre / Λονδίνο) και έχει υπάρξει μέλος επιτροπών που σχετίζονται με την πολιτιστική πολιτική στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Έχει σπουδάσει Μουσικολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (υποτροφία Παπαδάκη / υποτροφία Πανεπιστημίου Αθηνών) και έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στην Αισθητική (υποτροφία Ιδρύματος Μιχελή) και εν συνεχεία στην Πολιτιστική Πολιτική και Διαχείριση με εξειδίκευση στην ιδιωτική χορηγία στο Πανεπιστήμιο City του Λονδίνου. Είναι επίσης μέλος του German Marshal Fund of the United States (GMF).

Πρεβελάκης Γεώργιος - Στυλιανός Ομότιμος Καθηγητής Γεωπολιτικής, Πανεπιστήμιο Paris I - πρώην Πρέσβης

Με καταγωγή από την Κρήτη, γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε Αρχιτεκτονική. Μετά από μεταπτυχιακές σπουδές στην Χωροταξία-Γεωγραφία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, εργάστηκε στην Ελλάδα ως Πολεοδόμος και δίδαξε σε ελληνικά πανεπιστήμια. Από το 1984 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και ακολούθησε διεθνή πανεπιστημιακή σταδιοδρομία. Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, τα επιστημονικά και διδακτικά του ενδιαφέροντα εστιάστηκαν στη γεωπολιτική των πόλεων, των διασπορών και των Βαλκανίων.

Έχει διατελέσει καθηγητής και ερευνητής στην Γαλλία, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ομότιμος στο Πανεπιστήμιο Panthéon-Sorbonne (Paris 1), διηύθυνε την Έδρα Ελληνικών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Κωνσταντίνου Γ. Καραμανλή στην Σχολή Fletcher (2003-2005). Θήτευσε δύο φορές ως Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ (2013-15 και 2019-23). Είναι Distinguished Visiting Professor στο Hellenic American University.

Καρτάλης Κωνσταντίνος Καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος και Κλίματος, ΕΚΠΑ - Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής ΕΕ για την Κλιματική Αλλαγή

Ο Κωνσταντίνος Καρτάλης είναι Καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος και Κλίματος στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κλιματική Αλλαγή καθώς και της αντίστοιχης Εθνικής Επιστημονικής Επιτροπής. Είναι εμπειρογνώμονας της ΕΕ στο πρόγραμμα Urban Innovation Actions καθώς και σε αυτό για Net Zero Cities και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Διεθνούς Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Οικολογικά Σχολεία. Έχει διατελέσει μέλος του Επικουρικού Οργάνου των Ηνωμένων Εθνών για την εφαρμογή της Συμφωνίας των Παρισίων και Αντιπρόεδρος του Διεθνούς Γραφείου Εκπαίδευσης της UNESCO.

Σχετικές ομιλίες