Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Τα λάθη στον προφορικό λόγο. Παραφασίες ή γλωσσικά ολισθήματα;

Γούτσος Διονύσης, Πόταγας Κωνσταντίνος

18 Μαΐου 2013

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 73:04 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 4246
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Τι θεωρούμε «λάθος» στον προφορικό λόγο; Ποια είναι «λάθη», αυτά που διορθώνουμε, αυτά που διορθώνουν οι άλλοι, άλλα που δεν αντιλαμβανόμαστε; Πόσα λάθη και τι είδους λάθη κάνουμε; Στη βιβλιογραφία γίνεται συνήθως διάκριση ανάμεσα σε «φυσιολογικούς» ομιλητές, ο λόγος των οποίων παρουσιάζει γλωσσικά ολισθήματα (lapsus, σαρδάμ), και αφασικούς ομιλητές, ο λόγος των οποίων χαρακτηρίζεται από παραφασίες. Στόχος της παρούσας έρευνας είναι να διαπιστωθούν για πρώτη φορά στην Ελληνική τα είδη γλωσσικών ολισθημάτων στον αυθόρμητο προφορικό λόγο και να συγκριθούν οι παραφασίες αφασικών ομιλητών με τα γλωσσικά ολισθήματα στον προφορικό λόγο. Για τον αφασικό λόγο χρησιμοποιείται το Σώμα Κειμένων Ελληνικού Αφασικού Λόγου (10.332 λέξεις, βλ. Γούτσος κ.ά. 2011), ενώ για τους μη αφασικούς ομιλητές προφορικά δεδομένα (400.000 λέξεις περίπου) από το Σώμα Ελληνικών Κειμένων (www.sek.edu.gr). Στα δεδομένα αυτά εντοπίζονται τα γλωσσικά λάθη και ταξινομούνται σε κατηγορίες. Τα ευρήματα περιλαμβάνουν τη σύγκριση της συχνότητας των λαθών σε αφασικούς και μη αφασικούς, καθώς και η προτίμηση κάθε κατηγορίας ομιλητών σε συγκεκριμένες κατηγορίες λαθών και μελετώνται ειδικότερα οι σημασιολογικές σχέσεις στα λεξικά λάθη, τα οποία είναι και συχνότερα.


Γούτσος Διονύσης Καθηγητής, Τομέας Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ

Ο Διονύσης Γούτσος είναι Καθηγητής Κειμενογλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο του Birmingham και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Έχει γράψει άρθρα για την κειμενογλωσσολογία και την ανάλυση λόγου, τις μεταφραστικές σπουδές, τη γλωσσολογία των σωμάτων κειμένων κ.ά. Έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, τα βιβλία Modeling Discourse Topic (1997), Κείμενο και Επικοινωνία (1999/2011, με την Αλεξάνδρα Γεωργακοπούλου), Ο Λόγος της Μετάφρασης (2001) και Γλώσσα: Κείμενο, Ποικιλία, Σύστημα (2012). Ασχολείται με την ανάπτυξη και επεξεργασία ηλεκτρονικών σωμάτων κειμένων και είναι επιστημονικός υπεύθυνος των προγραμμάτων για την ανάπτυξη των σωμάτων Σώμα Ελληνικών Κειμένων και Διαχρονικό σώμα ελληνικών κειμένων 20ού αιώνα, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Αριστεία», αλλά και ειδικευμένων σωμάτων κειμένων προφορικού λόγου από καθημερινές συνομιλίες και λόγου αφασικών ομιλητών.

Πόταγας Κωνσταντίνος Αναπληρωτής Καθηγητής Νευρολογίας, Νευρολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο Κωνσταντίνος Πόταγας είναι αναπληρωτής Καθηγητής Νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διδάσκει Νευρολογία στους φοιτητές της Ιατρικής και συνδιευθύνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Κλινικής Νευροψυχολογίας. Εργάζεται στην Α΄ Νευρολογική Κλινική του Πανεπιστημίου, στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο, όπου είναι υπεύθυνος του Νευροψυχολογικού Ιατρείου Αφασίας και Διαταραχών του Λόγου.

Είναι κυρίως κλινικός νευρολόγος και εργάστηκε για πολλά χρόνια στη Γαλλία και στην Ελλάδα, σε Νοσοκομεία του ΕΣΥ της Αθήνας (Λαϊκό και Ευαγγελισμός). Ολοκλήρωσε τις Πανεπιστημιακές σπουδές του στην Ιατρική Αθηνών και ειδικεύτηκε στη Νευρολογία στη Γαλλία – Παρίσι και Νάντη. Απέκτησε το DEA (MSc) στην συγκριτική ψυχολογία των νοητικών δραστηριοτήτων από την EHESS στο Παρίσι. Η πτυχιακή του εργασία, υπό τη διεύθυνση του Καθηγητή J-L Signoret, αφορούσε τη νευροψυχολογία των τραυματικών εγκεφαλικών κακώσεων. Το διδακτορικό του ασχολήθηκε με τη νευροψυχολογική διερεύνηση της όσφρησης. Έχει δημοσιεύσει στους τομείς της αποκατάστασης των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων, της όσφρησης και νευροψυχολογικών διαταραχών σε διάφορες κλινικές καταστάσεις. Είναι συνεκδότης του ελληνικού περιοδικού νευροεπιστημών και επιστημών του ανθρώπου «Σύναψις».

Σχετικές ομιλίες