Τα νέα αρχαιολογικά Μουσεία στη Δωδεκάνησο κατά την δεκαετία 2001-2010

Γράφει η Μελίνα Φιλήμονος-Τσοποτού. Παρουσιάζει η Βασιλική Πατσιαδά.

Κατά την τελευταία δεκαετία και με την χρηματοδότηση του Γ’ ΚΠΣ δόθηκε η ευκαιρία στην Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου να υλοποιήσει ένα μεγάλο μουσειακό πρόγραμμα. Συγκεκριμένα πραγματοποίησε την επανέκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου της Ρόδου και την επέκτασή του στον ιστορικό κήπο με θεματικές εκθέσεις και δύο νέες Συλλογές, την Προϊστορική και την Επιγραφική. Παράλληλα, σε συνεργασία με την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, οργάνωσε τρία νέα αρχαιολογικά Μουσεία, με διαχρονικό χαρακτήρα, στα νησιά Κάρπαθο, Κάλυμνο και Νίσυρο, σε  κτίρια που είχαν διατεθεί ή κατασκευασθεί για τον σκοπό αυτό. Την ίδια περίοδο οργανώθηκε η αρχαιολογική Συλλογή της Κάσου, ενώ συντάχθηκαν μουσειολογικές μελέτες και εντάχθηκαν στο ΕΣΠΑ δύο ακόμη μουσειακά έργα, οι επανεκθέσεις στα Μουσεία της Κω και της Σύμης.

Σήμερα η Δωδεκάνησος διαθέτει αρχαιολογικά μουσεία σε όλα σχεδόν τα νησιά. Τα μουσεία έχουν χαρακτήρα διαχρονικό, καλύπτουν δηλ. την πορεία της ανθρώπινης παρουσίας στα νησιά από την προϊστορική μέχρι και τη μεταβυζαντινή περίοδο, πολλές φορές μάλιστα μέχρι τον 20ο αι. Η λειτουργία τους στοχεύει:

• Στην προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω των αρχαιολογικών ευρημάτων που βρέθηκαν στον τόπο, προέρχονται κυρίως από ανασκαφικές έρευνες και επομένως αποτελούν φορείς ιστορικής μαρτυρίας. Υπό αυτήν την έννοια αποτελούν ουσιαστικά μουσεία χώρων.
• Στην ανάδειξη της ιστορικής  φυσιογνωμίας των ακριτικών νησιών.
• Στην παίδευση των κατοίκων και κυρίως στην εκπαίδευση των μαθητών σε νησιά που συνήθως δεν διαθέτουν κανένα άλλο κέντρο πολιτισμού. 
• Στη δημιουργία ενός φορέα πολιτισμού που θα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
• Στην προσέλκυση επισκεπτών και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας  που θα βελτιώσουν το επίπεδο ζωής και θα κρατήσουν τους νέους στα απομακρυσμένα νησιά της Δωδεκανήσου.