Τελετή απονομής των Επιστημονικών Βραβείων του Ιδρύματος Μποδοσάκη 2021

Η Αθηνά Δεσύπρη είναι Πρόεδρος του Ιδρύματος Μποδοσάκη.

Ο Δώρος Θεοδώρου είναι Καθηγητής στον Τομέα Επιστήμης και Τεχνικής των Υλικών της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Ε.Μ.Π. Υπήρξε Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, Καθηγητής στο Τμήμα Χημικής Μηχανικής του Πανεπιστημίου Berkeley της Καλιφόρνιας των Η.Π.Α, συνεργαζόμενος Καθηγητής στο Center for Advanced Materials του Εθνικού Εργαστηρίου Lawrence Berkeley (LBL) των Η.Π.Α, μέλος του ΙΤΕ/ΕΙΧΗΜΥΘ, και συνεργαζόμενος Ερευνητής στο Ινστιτούτο Φυσικοχημείας του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος». Ο Δώρος Θεοδώρου έλαβε το δίπλωμα του Χημικού Μηχανικού από το Ε.Μ.Π. καί το μεταπτυχιακό και διδακτορικό του δίπλωμα από το Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Μ.Ι.Τ. των Η.Π.Α. Έχει δημοσιεύσει πάνω απο140 ερευνητικά άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, 25 κεφάλαια σε βιβλία και άρθρα ανασκόπησης κατόπιν πρόσκλησης, καθώς επίσης και το διδακτικό βιβλίο «Simulation Methods for Polymers». Tο δημοσιευμένο έργο του έχει λάβει πάνω από 6000 αναφορές (δείκτης H=45). Έχει διατελέσει μέλος της συντακτικής επιτροπής 10 διεθνών επιστημονικών περιοδικών και ήταν εκπρόσωπος της Ελλάδας στο πρόγραμμα κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο διάστημα 1995-2004. Έχει οργανώσει 13 διεθνή επιστημονικά συνέδρια και το ερευνητικό του έργο έχει λάβει αρκετές διακρίσεις, όπως ενδεικτικά το Presidential Young Investigator Award της National Science Foundation των Η.Π.Α. (1988-1992), το Allan P. Colburn Memorial Lectureship του Πανεπιστημίου Delaware (1993), το Earnest W. Thiele Lectureship του Πανεπιστημίου Notre Dame (1993), το Robert W. Vaughan Lectureship του Caltech (1994), το Επιστημονικό Βραβείο Μποδοσάκη στη Χημεία (1996), το Danckwerts Lectureship των AIChE, IChemE, EFCE και CES (2006) και το D. Medema Award του Ολλανδικού PTN (Polymer Technology in the Netherlands, 2009).

Γενικός διευθυντής στο Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών από το 2013. Καθηγητής Οικονομικών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 2003, όπου έχει υπηρετήσει ως Πρόεδρος του Τμήματος Οικovoμικής Επιστήμης και μέλος του Συμβουλίου του Ιδρύματος. Kάτοχος διδακτορικού από το University of Pennsylvania, ΗΠΑ. Έχει εργαστεί ως Αναπληρωτής Καθηγητής στο Duke University στις ΗΠΑ και Επισκέπτης Καθηγητής στο ΙNSEAD στη Γαλλία και τη Σιγκαπούρη. Είναι Associate Editor του International Journal of Industrial Organization, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του European Association for Research in Industrial Economics και Ερευνητικός Εταίρος στο Centre for Economic Policy Research του Λονδίνου, ενώ έχει υπάρξει Associate Editor του Journal of the European Economic Association και του Journal of Industrial Economics. Έχει υπηρετήσει ως τακτικό μέλος της Ελληνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού και μέλος του European Advisory Group for Competition Policy της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού. Έχει δημοσιεύσεις στο International Economic Review, European Economic Review, Rand Journal of Economics, Review of Economic Studies και άλλα κορυφαία επιστημονικά περιοδικά. Συνδιοργανωτής από το 2002 του Conference for Research on Economic Theory and Econometrics και εκ των επιμελητών του Beyond Austerity (MIT Press, 2017) - Πέρα από τη Λιτότητα (ΠΕΚ, 2017). Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Αναπτυξιακού Σχεδίου («Επιτροπής Πισσαρίδη») για την Ελληνική Οικονομία, 2020.

Ο Γιώργος Κόλλιας είναι Βιολόγος, τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Καθηγητής Φυσιολογίας και Διευθυντής του Εργαστηρίου Φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και Συνεργαζόμενος Ερευνητής στο Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμιγκ».

Αναγνωρίζεται διεθνώς για πρωτοποριακές έρευνες που οδήγησαν στις πρώτες κλινικές δοκιμές και την ανάπτυξη των βιολογικών αντι-TNF θεραπειών για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Το εργαστήριό του πρωτοπορεί στην ανάπτυξη γενετικών μεθόδων για την κατανόηση των μοριακών και κυτταρικών μηχανισμών που διέπουν τις χρόνιες, φλεγμονώδεις ανοσολογικές νόσους. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 150 επιστημονικά άρθρα και 40 ανασκοπήσεις και σχολιασμούς (>27.000 αναφορές, h-index 73, Πηγή: Google Scholar). To 2014 έλαβε επιχορήγηση από το υψηλού κύρους ‘πρόγραμμα έμπειρων ερευνητών’ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC).

Ζωικά μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί στο εργαστήριο του έχουν διανεμηθεί σε πολλά ακαδημαϊκά και βιομηχανικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο (πάνω από 280 ΜΤΑ τα τελευταία δέκα χρόνια). Το 2005, ίδρυσε την πρώτη εξαγωγική επιχείρηση έντασης γνώσης – τεχνοβλαστό, την Biomedcode Ελλάς Α.Ε. Από το 2000, είναι εκλεγμένο μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO). Το 2014 του απενεμήθη το διεθνές βραβείο Carol-Nachman για πρωτοποριακές έρευνες στον τομέα της Ρευματολογίας και το 2015 βραβεύτηκε με το πρώτο Ερευνητικό βραβείο των Prix Galien Greece.

Είναι Μέλος της Επιτροπής Επιστημονικών Βραβείων και Μέλος Δ.Σ. του Ιδρύματος Μποδοσάκη.

Ο Στέφανος Αρετάκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο University of Toronto. Η έρευνά του επικεντρώνεται στη μαθηματική γενική σχετικότητα και κυρίως στην αυστηρή ανάλυση της δυναμικής των μελανών οπών.

Κρητικός και Ζακυνθινός στη καταγωγή, μεγάλωσε στο Παγκράτι μέχρι τα 12 του χρόνια, ενώ στη συνέχεια μετακόμισε με τους γονείς του στην Πάτρα, όπου και αποφοίτησε από το Λύκειο Καστριτσίου. Ολοκλήρωσε σε λιγότερο από δύο χρόνια τις προπτυχιακές του σπουδές στο τμήμα Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Πατρών με βαθμό 10. Την ακαδημαϊκή χρονιά 2006-2007 πραγματοποίησε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα στα Θεωρητικά Μαθηματικά, στο Cambridge University. Το 2012 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο Cambridge University, ως υπότροφος του Ιδρύματος Μποδοσάκη, υπό την εποπτεία του διακεκριμένου Καθηγητή Μαθηματικών Μ. Δαφέρμου. Στη συνέχεια, αποδέχτηκε τη μεταδιδακτορική θέση Veblen στο Princeton University και στο Institute for Advanced Study των ΗΠΑ. Το 2016 εργάστηκε ως Επίκουρος Καθηγητής στο Princeton University και από το καλοκαίρι του 2017 εργάζεται στο University of Toronto, στον Καναδά.

Η εργασία του το 2011, σχετικά με την αστάθεια των λεγόμενων ακραίων μελανών οπών, μια κατηγορία μελανών οπών με μέγιστη στροφορμή ή φορτίο, δημιούργησε μια καινούργια ερευνητική κατεύθυνση στη θεωρητική φυσική. Η μετέπειτα μελέτη του, σε συνεργασία με τους Γ. Αγγελόπουλο και Ντ. Γκάιτς, οδήγησε στην επίλυση μιας σειράς προβλημάτων με αποκορύφωμα την ανακάλυψη μιας χαρακτηριστικής ιδιότητας (υπογραφής) των ακραίων μελανών οπών το 2018. Η υπογραφή αυτή μάλιστα, θα μπορούσε να συνεισφέρει στην έμμεση παρατήρηση των μελανών οπών, αλλά και να δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τη μελλοντική τους εξέλιξη. Για αυτούς τους λόγους, η υπογραφή αυτή μελετάται από διάφορες ερευνητικές ομάδες στη Φυσική και την Αστροφυσική. Η πρόσφατη δουλειά του, σε συνεργασία με τους Στ. Τσίμεκ και Ι. Ροντνιάνσκι, αναγνώρισε τα εμπόδια της συγκόλλησης χωροχρόνων με βάση θεμελιώδεις φυσικές ποσότητες.

Ο Στέφανος Αρετάκης έχει τιμηθεί με σειρά διεθνών διακρίσεων. Έχει βραβευθεί από το Ίδρυμα Σλόουν (Sloan Foundation) και από το Ίδρυμα Επιστημών της Αμερικής (National Science Foundation) και του Καναδά (Natural Sciences and Engineering Research Council-NSERC). Έχει επίσης διακριθεί ως ένας από τους κορυφαίους νέους επιστήμονες στο Οντάριο του Καναδά. Το 2016 του απονεμήθηκε το βραβείο Παπαστράτου στη Γεωμετρία από την Ακαδημία Αθηνών. Το καλοκαίρι του 2021 παρέλαβε το βραβείο IUPAP (International Union of Pure and Applied Physics) στη Μαθηματική Φυσική “για τη σημαντική συμβολή του στη γενική σχετικότητα, με αναγνωρισμένο δυναμικό για πειραματικές εφαρμογές”.

Ο Θεμιστοκλής Σαψής είναι Kαθηγητής Μηχανολογίας και Ωκεάνιας Μηχανικής στο ΜΙΤ. Η έρευνά του επικεντρώνεται στον πιθανοθεωρητικό χαρακτηρισμό και στην πρόβλεψη ακραίων φαινομένων σε χαοτικά συστήματα, με εφαρμογές στη ρευστομηχανική και τις περιβαντολλογικές ροές.

Μεγάλωσε στην Αθήνα και αποφοίτησε από το 2ο Λύκειο Γλυφάδας το 2001. Το ίδιο έτος διακρίθηκε από την Ένωση Ελλήνων Φυσικών αποσπώντας την τρίτη θέση στο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικής. Το 2005 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στη Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών και με ειδική απόφαση της Συγκλήτου του απονεμήθηκε το δίπλωμα ένα χρόνο νωρίτερα από τον προβλεπόμενο πενταετή χρόνο σπουδών και με τον μεγαλύτερο βαθμό στην μέχρι τότε ιστορία της Σχολής (9.49/10). Το ίδιο διάστημα ολοκλήρωσε τη διπλωματική του διατριβή με θέμα τη στοχαστική ανάλυση δυναμικών συστημάτων με πεπερασμένη μνήμη, υπό την εποπτεία του καθηγητή Γ. Αθανασούλη.

Το καλοκαίρι του επόμενου έτους μετέβη στις ΗΠΑ με προεδρική υποτροφία από το MΙΤ, όπου εργάστηκε στο διδακτορικό του υπό την εποπτεία των καθηγητών G. Haller και P. Lermusiaux. Το αποτέλεσμα της διδακτορικής διατριβής του ήταν η παραγωγή ενός νέου συστήματος εξισώσεων για την πιθανοθεωρητική μοντελοποίηση μη-γραμμικών χαοτικών ροών. Οι εξισώσεις αυτές βρήκαν άμεση εφαρμογή σε μια πληθώρα επιστημονικών περιοχών, συμπεριλαμβανομένων της πρόβλεψης ωκεανογραφικών συστημάτων, του χαρακτηρισμού υποθαλάσσιων ακουστικών ιδιοτήτων, καθώς και της ανάλυσης ροών με τύρβη γύρω από στερεά σώματα. Μετά το τέλος των διδακτορικών του σπουδών το 2011, εργάστηκε ως ερευνητής μαθηματικών στο Courant Institute of Mathematical Sciences του New York University με ακαδημαϊκό μέντορα τον κορυφαίο μαθηματικό A. Majda. Το 2012 αποδέχθηκε τη πρόταση του ΜΙΤ να επιστρέψει ως καθηγητής, όπου και ξεκίνησε το 2013.

Ως καθηγητής, ο Θεμιστοκλής Σαψής επικεντρώθηκε στη δημιουργία μαθηματικών μεθόδων για την έγκαιρη πρόβλεψη και ανάλυση σπάνιων, αλλά ιδιαίτερα καταστροφικών φαινομένων. Οι μαθηματικοί αλγόριθμοι που έχει εφεύρει μαζί με την ερευνητική του ομάδα έχουν εφαρμοστεί σε φυσικά συστήματα, όπως στην πρόβλεψη καταστροφικών θαλάσσιων κυμάτων ή ακραίων τιμών οξείδωσης στους ωκεανούς, στον υπολογισμό συχνότητας ακραίων βροχοπτώσεων ή συμβάντων ξηρασίας, αλλά και σε μηχανικά συστήματα, όπως στην πρόβλεψη αποκόλλησης ροής από πτέρυγες ελικοπτέρων, καθώς και στις ακραίες φορτίσεις σε πολεμικά σκάφη.

Έχει βραβευθεί για την εργασία του από τα γραφεία ερευνών και των τριών όπλων των ΗΠΑ (Office of Naval Research (2015), Army Research Office (2015), Air Force Office of Scientific Research (2016)) καθώς και από το Ίδρυμα Sloan (Sloan Foundation). Το 2020 τιμήθηκε από το ΜΙΤ με το βραβείο MathWorks για ερευνητική καινοτομία, ενώ το ίδιο έτος του απονεμήθηκε η ερευνητική υποτροφία της Verisk Analytics. Έχει λάβει αρκετές τιμητικές διακρίσεις για τις ερευνητικές του εργασίες με πιο σημαντική το βραβείο Lloyd Hamilton Donnell Best Paper Award από την Αμερικανική Ένωση Μηχανολόγων Μηχανικών (ASME).

Ο Χρήστος Κυρατσούς είναι Senior Vice President of Research στη Regeneron Pharmaceuticals, Inc. Είναι υπεύθυνος δύο ερευνητικών ομάδων, η πρώτη εκ των οποίων έχει ως σκοπό την ανακάλυψη και ανάπτυξη μονοκλωνικών αντισωμάτων για μολυσματικές νόσους και η δεύτερη την ανάπτυξη νέων ιικών φορέων για γενετικές θεραπείες.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κοζάνη. Το 2004 αποφοίτησε από την Φαρμακευτική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, για να ξεκινήσει τις μεταπτυχιακές του σπουδές, εξασφαλίζοντας υποτροφία από το Columbia University, College of Physicians and Surgeons. Κατά τη διάρκεια του διδακτορικού του εργάστηκε υπό την εποπτεία του Saul Silverstein. Η έρευνά του είχε ως σκοπό την κατανόηση της αλληλεπίδρασης ερπητοϊών με τις κυτταρικές λειτουργίες. Αποφοίτησε το 2009 με διάκριση και έχοντας, επίσης, τιμηθεί με το βραβείο του Πρύτανη της Ιατρικής Σχολής. Στη συνέχεια εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο New York University και το Howard Hughes Medical Institute.

Το 2011 ξεκίνησε να εργάζεται στην Regeneron Pharmaceuticals ως ερευνητής στο τμήμα Μολυσματικών Νόσων. Σήμερα είναι αντιπρόεδρος έρευνας της εταιρείας και έχει την πλήρη επίβλεψη δύο ερευνητικών ομάδων, του τμήματος Μολυσματικών Νόσων και του τμήματος Τεχνολογιών Ιικών Φορέων, του οποίου αποτελεί ιδρυτικό μέλος.

Η έρευνα της ομάδας του τμήματος Μολυσματικών Νόσων έχει ως σκοπό την ανάπτυξη μονοκλωνικών αντισωμάτων, κυρίως για ιικές και βακτηριακές λοιμώξεις. Υπό την επίβλεψη του Χρήστου Κυρατσού, η Regeneron ανακάλυψε και ανέπτυξε έναν συνδυασμό αντισωμάτων εναντίων του ιού του Έμπολα, το οποίο δοκιμάστηκε επιτυχώς σε κλινική δοκιμή στη Δημοκρατία του Κογκό, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Με βάση τα αποτελέσματα της κλινικής δοκιμής, τα αντισώματα αυτά αποτέλεσαν το πρώτο φάρμακο που εγκρίθηκε από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων για τη θεραπεία της συγκεκριμένης ασθένειας. Χρησιμοποιώντας παρόμοιες τεχνολογίες, η Regeneron ανακάλυψε και ανέπτυξε, υπό την επίβλεψή του, μονοκλωνικά αντισώματα εναντίων του ιού SARS-CoV-2, τα οποία μέχρι σήμερα αποτελούν το μοναδικό φάρμακο με δράση ως πρόληψη, θεραπεία σε πρώιμα στάδια της ασθένειας και θεραπεία σε προχωρημένα στάδια. Για τη συμβολή του στην ανάπτυξη των δύο αυτών φαρμάκων, ο Χρήστος Κυρατσούς έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων τα Fortune 40 under 40, Business Insider “30 under 40 in healthcare”, Εφευρέτης της Χρονιάς από το NYIPLA κ.α.

Η έρευνα της ομάδας του τμήματος Τεχνολογιών Ιικών Φορέων έχει ως στόχο την ανάπτυξη νέων γενετικών θεραπειών. Οι θεραπείες βρίσκονται σε διάφορα στάδια έρευνας ή/και ανάπτυξης, με το πιο πρόσφατο παράδειγμα τη συνεργασία του για την επίτευξη της πρώτης αλλαγής του γονιδιώματος με χορήγηση φαρμάκου για τη θεραπεία μιας γενετικής νόσου αμυλοείδωσης.

Ο Θαλής Π. Παπαγιαννακόπουλος είναι Αναπληρωτής Καθηγητής και Διευθυντής του Εκπαιδευτικού Προγράμματος Μοριακής Ογκολογίας και Ανοσιολογίας Όγκων στην Ιατρική Σχολή του New York University (NYU). Η έρευνά του επικεντρώνεται στη μελέτη της γενετικής του καρκίνου του πνεύμονα που αποσκοπεί στην ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών.

Γεννήθηκε το 1982 στο Λος Άντζελες των ΗΠΑ και μεγάλωσε στο Ηράκλειο Κρήτης και στην Αθήνα. Το 2004 απέκτησε πτυχίο στη Μοριακή Γενετική από το University of Sussex. Το καλοκαίρι του 2004 μετέβη στην Καλιφόρνια των Η.Π.Α., όπου εργάσθηκε ως ερευνητής στο Ινστιτούτο Έρευνας Scripps, ενώ από το 2005 συνέχισε με υποτροφία τις διδακτορικές σπουδές στο Τμήμα Βιολογίας του University of California, Santa Barbara.

Μετά το πέρας των διδακτορικών σπουδών του εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ερευνητικό Κέντρο Koch του ΜΙΤ στη Βοστώνη υπό την καθοδήγηση του Διευθυντή Καθηγητή T. Jacks για τα έτη 2010-2015. Μελέτησε τους μοριακούς μηχανισμούς που συμβάλλουν στον καρκίνο σε επίπεδο οργάνων, χρησιμοποιώντας αυτόχθονα μοντέλα καρκίνου σε ποντίκια. Πρωτοπόρησε στην εφαρμογή της καινοτόμου τεχνικής CRISPR/Cas9 για τη μελέτη του μηχανισμού του γονιδιώματος του καρκίνου του πνεύμονα. Ανέπτυξε νέα μοντέλα καρκίνου του πνεύμονα με βάση τις σχετικές κλινικές μεταλλάξεις, όπως επίσης και μια πλατφόρμα για να χαρακτηρίσει γρήγορα τη λειτουργία των γονιδίων που εμφανίζουν μετάλλαξη στον καρκίνο του πνεύμονα και, ως εκ τούτου, μοντέλα σύνθετων γενετικών υποτύπων που παρατηρούνται σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα.

Τον Σεπτέμβριο του 2015 εξελέγη Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής στο New York University (NYU), ενώ από τον Μάιο του 2020 εξελέγη Αναπληρωτής Καθηγητής.

Το εργαστήριό του χρησιμοποιεί γενετικά τροποποιημένα μοντέλα ποντικιών καρκίνου του πνεύμονα, τα οποία ανακεφαλαιώνουν τη γενετική, την ιστολογική εξέλιξη και το μικροπεριβάλλον των ιστών. Χρησιμοποιώντας τόσο μοντέλα ποντικών όσο και ανθρώπινα δείγματα, απέδειξε τον ρόλο των μεταλλάξεων στη μεσολάβηση του μεταβολικού επαναπρογραμματισμού των κυττάρων κατά την εξέλιξη του όγκου. Το εργαστήριό του εφαρμόζει έναν συνδυασμό γενετικών και βιοχημικών προσεγγίσεων για τον εντοπισμό μεταβολικών διεργασιών που μπορούν να αξιοποιηθούν χρησιμοποιώντας νέες στοχευμένες θεραπείες. Από την ίδρυση του εργαστηρίου του, έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην εφαρμογή των προσεγγίσεων τους για να χαρακτηρίσει ένα σημαντικό γενετικό υποσύνολο του αδενοκαρκινώματος των πνευμόνων με μεταλλάξεις NRF2 / KEAP1.

Έχει λάβει σειρά υποτροφιών, βραβείων και τιμητικών διακρίσεων, όπως το 2013-2014 το βραβείο Lung Cancer Research Foundation, το 2013-2015 Hope Funds for Cancer Research Fellow, το 2011-2013 American Cancer Society Fellow, το βραβείο K22 Career Development, National Institute of Health USA, το 2015 το Βραβείο Αριστείας της Ακαδημίας Αθηνών, το American Cancer Society Research Scholar Grant, καθώς και τα βραβεία R01 και MERIT R37 από το National Institute of Health/National Cancer Institute USA.

Ο Αντώνης Παπαβασιλείου είναι Επίκουρος Καθηγητής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Επικεντρώνεται στην επιχειρησιακή έρευνα, με εφαρμογές στην υψηλής κλίμακας διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας και την ανάλυση αγορών ηλεκτρισμού.

Γεννήθηκε στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ το 1983. Με καταγωγή από τη Σύρο, τη Σαντορίνη και τη Φθιώτιδα, μεγάλωσε στην Αθήνα. Το 2001 εισήχθη στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, από όπου αποφοίτησε το 2006. Ακολούθησαν διδακτορικές και μεταδιδακτορικές σπουδές στο Τμήμα Βιομηχανικής Μηχανικής και Επιχειρησιακής Έρευνας στο University of California, Berkeley. Ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία ως ακαδημαϊκός στο UCLouvain το 2013, όπου και διατελούσε ως Αναπληρωτής Καθηγητής και κάτοχος της έδρας ENGIE μέχρι την επιστροφή του στην Ελλάδα το 2022.

Το 2017 βραβεύτηκε με το βραβείο Bauchau του UCLouvain και το 2018 με το Research Professorship του Ιδρύματος Francqui. Το 2019 χρηματοδοτήθηκε από το ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό πενταετές πρόγραμμα Starting Grant του European Research Council (ERC). Η έρευνά του στους αλγορίθμους ημερήσιου ενεργειακού προγραμματισμού και στο σχεδιασμό αγορών ηλεκτρικής ενέργειας έχει διακριθεί το 2015 και το 2021 από το Ινστιτούτο Επιχειρησιακής Έρευνας και Επιστημών Διοίκησης (INFORMS). Το 2020, ο πρώτος του διδακτορικός απόφοιτος κέρδισε τον διαγωνισμό Grid Optimization Competition, τον οποίο διοργάνωσε το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ.

Έχει διατελέσει ως βοηθός συντάκτη στα περιοδικά Operations Research και IEEE Transactions on Power Systems και μέλος της επιτροπής προγράμματος πλήθους διεθνών συνεδρίων. Η ερευνητική του εργασία έχει συνεισφέρει, μεταξύ άλλων, στην υλοποίηση της δυναμικής διαστασιολόγησης εφεδρειών στο Βέλγιο και στην προαγωγή του μηχανισμού scarcity pricing στην ευρωπαϊκή αγορά εξισορρόπησης.

Όπως έχουν αποδείξει οι πολύ φιλόδοξες πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τον ενεργειακό μετασχηματισμό της Ευρώπης, η ενεργειακή ασφάλεια, η οικονομική λειτουργία των συστημάτων ενέργειας και η προστασία του περιβάλλοντος περνάνε από την υψηλής κλίμακας διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα συστήματα ηλεκτρισμού. Δεδομένου ότι πηγές ενέργειας όπως η αιολική και η ηλιακή είναι αδύνατον να ελεγχθούν από τον άνθρωπο, η έρευνα του Αντώνη Παπαβασιλείου στοχεύει στην απρόσκοπτη απορρόφησή τους μέσω της ανάπτυξης αλγορίθμων βελτιστοποίησης της παραγωγής, τιμολόγησης και της ευέλικτης κατανάλωσης ηλεκτρισμού. Συνεργάζεται εκτενώς με διαχειριστές δικτύων ηλεκτρισμού, ρυθμιστικές αρχές ενέργειας, χρηματιστήρια ενέργειας, παραγωγούς ενέργειας και think tanks στην Ευρώπη και διεθνώς, σε θέματα όπως ο σχεδιασμός αγορών ηλεκτρισμού, οι εφεδρικές υπηρεσίες, η εξισορρόπηση των συστημάτων ηλεκτρισμού σε πραγματικό χρόνο και η πρόσβαση στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Μυρτώ Καλουπτσίδη είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οικονομικών στο Harvard University. Η έρευνά της επικεντρώνεται στον ρόλο των μεταφορών και των υποδομών στο διεθνές εμπόριο.

Γεννήθηκε το 1982 στην Αθήνα, μεγάλωσε στη Νέα Σμύρνη και τελείωσε το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος το 2000. Πέρασε πρώτη στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστήμιου Αθηνών, από το οποίο αποφοίτησε το 2004 με βαθμό άριστα. Ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Οικονομικών Επιστημών του Οικονομικού Πανεπιστημίου το 2005. Στη συνέχεια, εκπόνησε το διδακτορικό της με υποτροφία στο Yale University στις Ηνωμένες Πολιτείες, στα Οικονομικά, και συγκεκριμένα στον τομέα της Βιομηχανικής Οργάνωσης. Αποφοίτησε το 2011 με διάκριση. Από το 2011 έως το 2016 ήταν Επίκουρη Καθηγήτρια Οικονομικών στο Princeton University, ενώ διετέλεσε Επισκέπτρια Καθηγήτρια στο Stanford University το 2015. Από το 2016 είναι Επίκουρη Καθηγήτρια στο Harvard University. Το 2018 ήταν υπότροφος στο Ινστιτούτο Radcliffe του Harvard (Stanley Marks and William Marks Assistant Professor, Radcliffe Institute).

Το 2022 έλαβε το βραβείο Frisch Medal που απονέμεται στην καλύτερη εργασία που δημοσιεύθηκε στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Econometrica τα τελευταία τέσσερα έτη.

Στην έρευνά της χρησιμοποιεί μαθηματικά μοντέλα που έχουν στόχο να περιγράψουν, όσο πιο ρεαλιστικά γίνεται, τις αγορές μεταφορών και συγκεκριμένα τη ναυτιλία. Περίπου το 90% του διεθνούς εμπορίου μετακινείται με πλοία και όμως, έως τώρα, στα οικονομικά η αλληλεπίδραση ανάμεσα στη ναυτιλία και το διεθνές εμπόριο δεν είχε μελετηθεί πλήρως. Η ερευνητική της δουλειά αναπτύσσει ένα μαθηματικό μοντέλο για αυτήν την αλληλεπίδραση και βασίζεται στη συλλογή δορυφορικών δεδομένων (AIS) για την κίνηση και τα χαρακτηριστικά των πλοίων.

Τα μαθηματικά μοντέλα και τα δεδομένα συνδυάζονται για να δώσουν απαντήσεις σε πολλά παραδοσιακά αλλά και σύγχρονα ερωτήματα, όπως για παράδειγμα το πώς μακροοικονομικά σοκ διαδίδονται στο δίκτυο του διεθνούς εμπορίου και ποιος είναι ο ρόλος των μεγάλων αλλαγών στις υποδομές, όπως το άνοιγμα της Βόρειας Αρκτικής (Northwest Passage), ή η κατασκευή νέων λιμανιών. Επίσης, το έργο της μελετά κατά πόσο η ναυτιλία λειτουργεί αποτελεσματικά.

Οι απαντήσεις που προκύπτουν δείχνουν πως ο ρόλος και η επίδραση των μεταφορών είναι καθοριστικής σημασίας για τα κόστη των εξαγωγέων και τις εμπορικές ροές. Συγκεκριμένα, η ναυτιλία επηρεάζει το εμπόριο μέσω τριών μηχανισμών: Τα ναύλα καθορίζουν την παραγωγική γεωγραφία, μετατρέπουν τα τοπικά μακροοικονομικά σοκ σε παγκόσμια και μετριάζουν τα μακροοικονομικά σοκ. Για το έργο αυτό, η Μυρτώ Καλουπτσίδη τιμήθηκε με βραβείο από το Αμερικανικό Ίδρυμα Ερευνών (NSF) και υποτροφία CAREER.

Σε μια άλλη ερευνητική κατεύθυνση, άμεσα συνυφασμένη με την οικονομική πολιτική, ασχολήθηκε με τις κινέζικες επιδοτήσεις. Με βάση κατάλληλα μαθηματικά μοντέλα και δεδομένα, ανέπτυξε μια στρατηγική για να ανιχνεύσει και να μετρήσει «κρυφές» επιδοτήσεις, μη απόλυτα συμβατές με τις διεθνείς συμφωνίες. Χρησιμοποιεί τον τομέα της ναυπηγικής για να δείξει ότι κινέζικες επιδοτήσεις είχαν τεράστια επίδραση στη γεωγραφική παραγωγή και ταχύτατα οδήγησαν σε ηγετική υπεροχή σε πολλούς βιομηχανικούς τομείς. Η σχετική ερευνητική δουλειά έχει τιμηθεί με βραβείο NSF και έχει προσελκύσει ενδιαφέρον από τον διεθνή τύπο καθώς και από διεθνείς αρχές εμπορικών πολιτικών.