Δεσύπρη Αθηνά
Frenkel Daan
Κουβελιώτου Χρύσα
Grosveld Frank
Ταβερναράκης Νεκτάριος
Γλώσσα
Ελληνική, Αγγλική
Ημερομηνία
25/06/2024
Διάρκεια
01:00:53
Εκδήλωση
Τελετή απονομής του Αριστείου Μποδοσάκη 2024
Χώρος
Ζάππειο Μέγαρο
Διοργάνωση
Ίδρυμα Μποδοσάκη
Κατηγορία
Αστρονομία, Μοριακή Βιολογία
Ετικέτες
Αριστείο Μποδοσάκη, θετικές επιστήμες, ιατροβιολογικές επιστήμες, αστροφυσική, γήρανση, κυτταρικός θάνατος, νευροεκφύλιση, magnetar, μάγναστρο
Σε μια λαμπερή βραδιά εορτασμού της επιστημονικής αριστείας, βραβεύθηκαν η Καθηγήτρια Αστροφυσικής Χρύσα Κουβελιώτου και ο Καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων, Νεκτάριος Ταβερναράκης για το πρωτοποριακό και ολοκληρωμένο έργο ζωής τους.
Σε μία Τελετή στο Ζάππειο Μέγαρο αφιερωμένη στην Επιστήμη απονεμήθηκε την Τρίτη 25 Ιουνίου από την Α.Ε. την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου το Αριστείο Μποδοσάκη 2004 στον κλάδο των Θετικών Επιστημών στη Χρύσα Κουβελιώτου, Καθηγήτρια Αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του The George Washington University και το Αριστείο Μποδοσάκη 2024 στον κλάδο των Ιατροβιολογικών Επιστημών στον Νεκτάριο Ταβερναράκη, Καθηγητή Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Πρόεδρο του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, και Πρόεδρο του European Institute of Innovation and Technology. Τα Αριστεία συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο €100.000 έκαστο και στη διάρκεια της Τελετής παρουσιάστηκαν οι συναρπαστικοί επιστημονικοί κόσμοι των δύο βραβευόμενων που έχουν συμβάλει καθοριστικά στην εξέλιξη της επιστήμης τους και συνεχίζουν να αποδεικνύουν με το έργο τους τις απεριόριστες δυνατότητες της ανθρώπινης σκέψης και τη δύναμη της επιστημονικής έρευνας και αριστείας.
Η μακρά πορεία των διακεκριμένων επιστημόνων, το πάθος, η επιμονή και οι πρωτοποριακές τους ιδέες οδήγησαν σε νέες ανακαλύψεις για το Σύμπαν στο πεδίο της Αστροφυσικής Υψηλών Ενεργειών από τη Χρύσα Κουβελιώτου και για τον μηχανισμό της γήρανσης, τον κυτταρικό θάνατο και τον νευροεκφυλισμό από τον Νεκτάριο Ταβερναράκη.
Τους δύο επιστήμονες παρουσίασαν οι Συμπρόεδροι της Επιτροπής Αριστείων Μποδοσάκη, οι κ.κ. Daan Frenkel, Επίτιμος Καθηγητής Χημείας, University of Cambridge, ForMemRS, Mέλος KNAW, AAAS, TWAS, NAS, Academia Europaea, κάτοχος Spinoza Prize και Frank Grosveld, Καθηγητής και πρώην Επικεφαλής του Τμήματος Κυτταρικής Βιολογίας στο Erasmus Medical Center του Ρότερνταμ, FRS, Mέλος KNAW, κάτοχος Spinoza Prize και Louis Jeantet Prize.
«Η Χρύσα Κουβελιώτου ανήκει ξεκάθαρα στους κορυφαίους επιστήμονες του κλάδου της διεθνώς», τόνισε ο Καθηγητής Daan Frenkel, συμπληρώνοντας πως «η ανακάλυψη της, αυτή των μαγνάστρων (magnetars), των αστέρων νετρονίων με ακραία μαγνητικά πεδία, καθώς και η έρευνά της στις εκλάμψεις ακτίνων γ συναρπάζει ακόμη και σήμερα τους αστρονόμους στον ίδιο βαθμό, όπως και πριν από 25 χρόνια όταν παρουσίαζε τα πρώτα αποτελέσματα των μελετών της. Επιπλέον, η Χρύσα Κουβελιώτου αποτελεί ένα εξαιρετικό πρότυπο», ανέφερε ο Καθηγητής Daan Frenkel, τονίζοντας «πόσο δύσκολη και ταυτόχρονα εύκολη ήταν η επιλογή του νικητή του Αριστείου Μποδοσάκη για τις Θετικές Επιστήμες διότι υπάρχουν απλώς τόσοι πολλοί πραγματικά εξαιρετικοί Έλληνες επιστήμονες που είναι ενεργοί στον κλάδο των Θετικών Επιστημών».
Ανάλογη ήταν και η διαπίστωση του διεθνούς φήμης Καθηγητή Frank Grosveld, Συμπροέδρου της Επιτροπής Αριστείων:
«Ήταν τιμή μου να συμμετέχω στη δύσκολη διαδικασία επιλογής, διότι ο αριθμός των εξαιρετικών Ελλήνων επιστημόνων είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που θα περίμενε κανείς για το μέγεθος του ελληνικού πληθυσμού, ένα εντυπωσιακό γεγονός που επίσης αξίζει να γιορταστεί».
Αναφερόμενος στη βράβευση του Ν. Ταβερναράκη προσέθεσε:
«Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της σύγχρονης βιοϊατρικής έρευνας, ένας επιστήμονας που συνεχίζει αδιάλειπτα την έρευνα, αλλά και τη διδασκαλία στους φοιτητές της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, ενώ παράλληλα διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην ανάδειξη της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας και παραγωγής ως Πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, και ως Πρόεδρος του European Institute of Innovation and Technology».
Με τα λόγια των βραβευθέντων
Για τη Χρύσα Κουβελιώτου:
«Το Αριστείο Μποδοσάκη αντιπροσωπεύει την αξία και τη σημασία της έρευνας και της τεχνολογίας στην Ελλάδα! Μία διάκριση που με γέμισε υπερηφάνεια, συγκίνηση και χαρά!» Όπως προσθέτει «αποτελεί την επιτομή της σταδιοδρομίας μου, αναδεικνύοντας την πορεία μου από μαθήτρια ενός λυκείου της Αθήνας, ανένδοτη στο πάθος για τη μελέτη του διαστήματος έως τα έσχατα σύνορά του, στην ώριμη και έμπειρη ερευνήτρια του σήμερα».
Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης αναφέρει σχετικά με τη διάκριση:
«Στην εποχή μας, χρειάζεται, περισσότερο από ποτέ, να αναγνωριστεί η αξία της θεμελιακής επιστημονικής αναζήτησης. Η επένδυση στην έρευνα αιχμής είναι το κλειδί για να υπερβούμε τις μεγάλες προκλήσεις, και τους υπαρξιακούς κίνδυνους, που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα. Δεν μπορεί να υπάρξει εφαρμοσμένη έρευνα, όταν δεν υπάρχει έρευνα για να εφαρμόσεις. Μπορεί το ελληνικό ερευνητικό οικοσύστημα να έχει καθοριστικό ρόλο σ’ αυτή την οικουμενική προσπάθεια; Μπορούμε, και έχουμε καταγράψει σημαντικές επιτυχίες. Το αποδεικνύουν οι επιστήμονες που κάνουν διεθνώς ανταγωνιστική έρευνα στη χώρα. Θεωρώ ότι το Αριστείο Μποδοσάκη αναδεικνύει γενικότερα την ερευνητική δραστηριότητα, την επάρκεια και αριστεία της επιστημονικής κοινότητας της χώρας, προβάλλοντας ουσιαστικά την «Άλλη Ελλάδα», που θέλουμε και μπορούμε να έχουμε!»
Ο θεσμός του Αριστείου Μποδοσάκη
Σύμφωνα με την Πρόεδρο Δ.Σ. του Ιδρύματος Μποδοσάκη, Αθηνά Δεσύπρη:
«Ο θεσμός του Αριστείου Μποδοσάκη αποσκοπεί στην προβολή διεθνώς καταξιωμένων Ελλήνων και Ελληνίδων επιστημόνων που αποτελούν γνήσια πρότυπα προς μίμηση και πηγή εξαιρετικής εθνικής υπερηφάνειας. Η διαδικασία επιλογής των βραβευόμενων από την Επιτροπή Αριστείων, η οποία αποτελείται από σημαντικούς ξένους επιστήμονες διεθνούς κύρους, επιβεβαίωσε εκ νέου την πίστη μας στην αξία του έργου των Ελλήνων επιστημόνων, καθώς ανέδειξε για μια ακόμη φορά τον πλούτο και το εύρος του».
Ο θεσμός του Αριστείου Μποδοσάκη ξεκίνησε το 2002 και επανήλθε ανανεωμένος, 13 χρόνια μετά τις τελευταίες βραβεύσεις, με μια νέα Επιτροπή Αριστείων, αποτελούμενη από οκτώ επιστήμονες με τις υψηλότερες διακρίσεις στον τομέα τους παγκοσμίως, κάτοχοι Βραβείων Nobel, Spinoza και ACM Turing και εξέχοντα μέλη επιστημονικών ακαδημιών σε διεθνές επίπεδο και συγκεκριμένα τους Καθηγητές: Sir Richard Blundell, Arup Chakraborty, Daan Frenkel, Shaffi Goldwasser, Frank Grosveld, Paola Ricciardi-Castagnoli, Daniela Rus και Jean Tirole. Στην Επιτροπή Αριστείων συμμετέχουν ex officio η Πρόεδρος Δ.Σ. του Ιδρύματος Μποδοσάκη, Αθηνά Δεσύπρη και ο Αντιπρόεδρος Δ.Σ., Θεόδωρος Θεοδώρου, Καθηγητής στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, (NAE).
Εκτός από τους δύο βραβευόμενους με το Αριστείο Μποδοσάκη 2024, έως σήμερα επτά εξέχουσες προσωπικότητες της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας έχουν βραβευθεί με το Αριστείο Μποδοσάκη για το εξαιρετικά σημαντικό έργο τους και συγκεκριμένα οι Καθηγητές Γεώργιος Χρούσος (2011), Χαράλαμπος Μουτσόπουλος (2011), Ευάγγελος Μουδριανάκης (2009), Δημήτρης Χριστοδούλου (2006), Αθανάσιος Φωκάς (2006), Κυριάκος Νικολάου (2004) και Ιωάννης Ηλιόπουλος (2002).
Το Ίδρυμα Μποδοσάκη παραμένει προσηλωμένο στην αδιάκοπη και πολύπλευρη στήριξη της παραγωγής επιστημονικού έργου, με αφετηρία τη βαθιά πεποίθηση του ιδρυτή του, Πρόδρομου Μποδοσάκη Αθανασιάδη, για τα σημαντικά και ουσιώδη οφέλη που η επιστημονική αριστεία προσφέρει στο σύνολο της κοινωνίας.
Η Αθηνά Δεσύπρη είναι Πρόεδρος του Ιδρύματος Μποδοσάκη.
Ο Καθηγητής Daan Frenkel είναι Επίτιμος Καθηγητής Χημείας στο University of Cambridge και Επισκέπτης Ερευνητής στο NTNU (Trondheim, Νορβηγία) και στο Ινστιτούτο Lorentz (Leiden University, Ολλανδία).
Έλαβε το διδακτορικό του στη Φυσική Χημεία από το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ το 1977. Στη συνέχεια, ήταν μεταδιδακτορικός ερευνητής στο UCLA και εργάστηκε στη Shell Research (Άμστερνταμ), στα Πανεπιστήμια Ουτρέχτης και Άμστερνταμ, καθώς και στο Ινστιτούτο AMOLF του FOM.
Το 2007, κατέλαβε την Καθηγητική Έδρα 1968 του Τμήματος Χημείας του University of Cambridge, όπου διετέλεσε Eπικεφαλής του Τμήματος από το 2011 έως το 2015. Είναι ξένος εταίρος της Royal Society, της American Academy of Arts and Sciences, της National Academy of Sciences των ΗΠΑ, της Netherlands Academy of Sciences, της Academia Europaea και της World Academy of Sciences. Είναι Honorary Fellow του Trinity College Cambridge.
Έχει λάβει πολυάριθμα διεθνή βραβεία, όπως το Spinoza Prize, το IUPAP Boltzmann Medal, το Lorentz Medal της Netherlands Academy of Sciences, το Sam Edwards Medal and Prize του UK Institute of Physics, το Aneesur Rahman Prize της APS, το Alder-CECAM Prize της EPS και το NWO Spinoza Prize.
Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του Daan Frenkel επικεντρώνονται στις αριθμητικές προσομοιώσεις συστημάτων πολλών σωμάτων, με ιδιαίτερη έμφαση σε προβλήματα που σχετίζονται με τη διάταξη και την αυτοσυναρμολόγηση στη μαλακή ύλη.
Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 500 επιστημονικά άρθρα. Το βιβλίο του Understanding Molecular Simulations (Academic Press 1996/2002/2023), σε συνεργασία με τον B. Smit, έχει πάνω από 20.000 αναφορές.
Η Χρύσα Κουβελιώτου είναι Καθηγήτρια Αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του Columbian College of Arts and Sciences, The George Washington University, Ουάσινγκτον DC (ΗΠΑ). Το ερευνητικό της έργο επικεντρώνεται στα μεταβατικά αστροφυσικά φαινόμενα υψηλών ενεργειών. Οι δύο θεμελιώδους σημασίας ανακαλύψεις της είναι: (α) Η διτροπικότητα διαρκείας (duration bimodality) των εκλάμψεων ακτίνων Γ (Gamma-Ray Bursts, οι πλέον φωτεινές εκρήξεις ακτίνων γ στο Σύμπαν), το 1993, που συνδέονται με τις συγχωνεύσεις (mergers) και τις καταρρεύσεις (collapsars) αστέρων, και (β) τα μάγναστρα (magnetars, αστέρες νετρονίων με ακραία μαγνητικά πεδία), το 1998. Έχει επίσης δημοσιεύσει εργασίες για τα διπλά συστήματα εκπομπής ακτίνων Χ (X-ray binaries), τις ηλιακές εκρήξεις (solar flares) και τη συγχώνευση γαλαξιακών νεφών (merging galaxy clusters).
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953 και είναι απόφοιτος του Αρσακείου Γυμνασίου (1971). Σπούδασε Φυσική στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (1975). Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές (MSc) στην Αστροφυσική στο Πανεπιστήμιο του Sussex (1977) και στη συνέχεια PhD στο Technical University of Munich και το Max-Planck Institute of Extraterrestrial Physics (1981). Αμέσως μετά προσελήφθη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου παραιτήθηκε το 1994 για να εργαστεί στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Marshall της NASA, στο Huntsville της Alabama (ΗΠΑ) αρχικά με σύμβαση και από το 2002, που έλαβε την αμερικανική υπηκοότητα, ως δημόσιος υπάλληλος, στην ανώτατη υπαλληλική βαθμίδα (GS 15-10). Το 2013 έγινε Senior Technologist (ST) στον τομέα της Αστροφυσικής Υψηλών Ενεργειών (Senior Executive core). Το 2015, συνταξιοδοτήθηκε από τη NASA και εντάχθηκε στο George Washington University, ως τακτική καθηγήτρια Αστροφυσικής. Διετέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος (2020-2023) και σήμερα βρίσκεται σε εκπαιδευτική άδεια ενός έτους.
Η Χρύσα Κουβελιώτου υπήρξε principal investigator και co-investigator σε μεγάλο αριθμό ερευνητικών έργων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση άνω των 3,0 εκατ. δολαρίων. Είναι ιδρυτικό μέλος πολλών επιστημονικών συνεργασιών σε παγκόσμιο επίπεδο, μεταξύ των οποίων ένα δίκτυο ερευνητικής κατάρτισης ύψους 1,7 εκατ. ευρώ στην Ευρώπη και η (πολυεθνική) συνεργασία GRACE για την οπτική παρακολούθηση των Εκλάμψεων Ακτίνων Γ (Gamma-Ray Bursts, GRB) σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο (ESO). Είναι affiliate scientist των αποστολών NASA/Swift και Fermi/GBM, και συμπρόεδρος της ομάδας έρευνας του Gamow Explorer που θα προταθεί στο επόμενο πρόγραμμα Small Explorer της NASA (SMEX).
Έχει στο ενεργητικό της 493 επιστημονικές εργασίες δημοσιευμένες σε επιστημονικά περιοδικά μετά από κρίση (εκ των οποίων 44 στο Nature και 23 στο Science) με Hirsh-index = 102 (ADS). Έχει συν-επιμεληθεί 3 βιβλία, μεταξύ των οποίων και τον τόμο “Gamma-Ray Bursts” (Cambridge University Press, Δεκ. 2012). Συγκαταλέγεται στους 250 ερευνητές με τις περισσότερες αναφορές παγκοσμίως στην επιστήμη του διαστήματος (έχοντας καταλάβει κατά καιρούς την 6η, 8η και 10η θέση), με συνολικό αριθμό 49.000 αναφορών και 412.837 αναγνώσεων (ADS, μόνο για δημοσιεύσεις μετά από κρίση).
Έχει διατελέσει κριτής σε αστρονομικά επιστημονικά περιοδικά, panelist σε Επιτροπές, καθώς και μέλος Επιτροπών Αξιολόγησης και επίβλεψης διδακτορικών διατριβών στις ΗΠΑ και διεθνώς. Το 2013, της ζητήθηκε από την Επιστημονική Επιτροπή του NASA Advisory Council να προεδρεύσει ομάδας εργασίας για τον οδικό χάρτη για το μέλλον της Διεύθυνσης Επιστημονικών Αποστολών του Τμήματος Αστροφυσικής της NASA. Η ομάδα ολοκλήρωσε το έργο της εντός οκτώ μηνών, υποβάλλοντας την έκθεση με τίτλο “Enduring Quests - Daring Visions (NASA Astrophysics in the Next Three Decades; http://go.nasa.gov/1gGVkZY)”.
Η Χρύσα Κουβελιώτου έχει τιμηθεί μεταξύ άλλων με τα βραβεία Rossi, Descartes, Heineman και SHAW prizes, καθώς και με τον Σταυρό του Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής της Ελλάδος, για την αριστεία στην επιστήμη. Είναι μέλος της US National Academy of Sciences, της US Academy of Arts and Sciences, ξένη εταίρος της Royal Dutch Academy of Sciences και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έχει ανακηρυχθεί Επίτιμη Διδάκτωρ του University of Sussex (Ην. Βασίλειο) και του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ (Ολλανδία).
Ο Καθηγητής Frank Grosveld είναι Καθηγητής και πρώην Επικεφαλής του Τμήματος Κυτταρικής Βιολογίας στο Erasmus Medical Center του Ρότερνταμ.
Έλαβε το διδακτορικό του από το McGill University του Μόντρεαλ και, αφού ολοκλήρωσε δύο περιόδους μεταδιδακτορικής έρευνας με τους Charles Weissmann (Ζυρίχη) και Richard Flavell (Άμστερνταμ και Λονδίνο), ξεκίνησε τη δική του ερευνητική ομάδα στο National Institute for Medical Research (NIMR), στο Mill Hill (Λονδίνο).
Ο Frank Grosveld είναι μοριακός βιολόγος με ερευνητικά ενδιαφέροντα που επικεντρώνονται στη ρύθμιση της μεταγραφής κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης, με ιδιαίτερη έμφαση στην ερυθροειδή διαφοροποίηση των θηλαστικών. Το ερευνητικό του έργο σχετικά με τον έλεγχο της έκφρασης του γονιδίου της γλοβίνης (globin) έχει επιλεγεί ως ένα από τα δέκα κορυφαία επιτεύγματα του Medical Research Council (UK) κατά τον 20ό αιώνα από το Higher Education and Research Opportunities στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Έχει τιμηθεί με τα βραβεία Louis-Jeantet Prize for Medicine (1991) και NWO Spinoza Prize (1995).
Το 2008 επιλέχθηκε ως καθηγητής ακαδημίας της Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. Είναι Εταίρος της Royal Society (FRS) και μέλος της Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences από το 1994.
Το 2013 τιμήθηκε με τον τίτλο του Ιππότη του Τάγματος του Ολλανδικού Λέοντα (Order of the Dutch Lion) για τη συνεισφορά του στην επιστήμη.
Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης είναι Τακτικός Καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστήμιου Κρήτης. Είναι επίσης Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), και Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ) του ΙΤΕ, όπου ηγείται του Εργαστηρίου Νευρογενετικής και Γήρανσης. Είναι ο Ιδρυτής και πρώτος Διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στη ΒιοΠληροφορική του Πανεπιστήμιου Κρήτης. Είναι Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (European Institute of Innovation and Technology, EIT), ενώ έχει διατελέσει Αντιπρόεδρος του Επιστημονικού Συμβούλιου του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου Έρευνας (ERC), και Διευθυντής του ΙΜΒΒ.
Είναι Μέλος του Αμερικανικού Οργανισμού για την Προώθηση της Επιστήμης (AAAS), του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO), της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Γερμανίας (Leopoldina), της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (EASA), της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών (Academia Europaea), της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών (EurASc) και της Ακαδημίας Αθηνών.
Σπούδασε Βιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, είναι διδάκτορας του τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και εκπόνησε μεταδιδακτορικές σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στη μελέτη των μοριακών μηχανισμών που διέπουν τη λειτουργία και την παθοφυσιολογία του νευρικού συστήματος. Με τις επιστημονικές του μελέτες, έχει συμβάλει σημαντικά στην κατανόηση των μηχανισμών νευροεκφυλισμού, της μνήμης και μάθησης, καθώς και της γήρανσης. Έχει επίσης συνεισφέρει στην ανάπτυξη καινοτόμων πειραματικών εργαλείων και μεθόδων για τη μελέτη του νευρικού συστήματος και της βιολογίας του κυττάρου.
Έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες επιστημονικά συγγράμματα σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και βιβλία, καθώς και πολλά εκλαϊκευτικά επιστημονικά άρθρα σε ελληνικά και διεθνή έντυπα.
Η ερευνητική του δραστηριότητα έχει αναγνωριστεί διεθνώς και υποστηρίζεται με εξαιρετικά ανταγωνιστικές χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από διεθνείς οργανισμούς και από την Ελληνική Κυβέρνηση. Για το σύνολο της επιστημονικής του συνεισφοράς, έχει βραβευτεί με σημαντικές διεθνείς κι εθνικές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων δυο επιχορηγήσεις για Καταξιωμένους Ερευνητές (Advanced Investigator Grant), και χρηματοδότηση από το ειδικό πρόγραμμα για την Προώθηση της Καινοτομίας (Proof of Concept Grant) του ERC. Είναι δε από τους πρώτους στην Ευρώπη, και ο πρώτος στην Ελλάδα, που έχει πετύχει τρεις επιχορηγήσεις από τα εξαιρετικά ανταγωνιστικά αυτά πρόγραμμα του ERC.
Έχει επίσης τιμηθεί με το Επιστημονικό Βραβείο Ιατρικής και Βιολογίας, και το Αριστείο για τις Ιατροβιολογικές Επιστήμες, του Ιδρύματος Μποδοσάκη, τα οποία αποτελούν δυο από τα υψηλότερου κύρους βραβεία για Έλληνες επιστήμονες, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι μάλιστα ο μοναδικός Έλληνας επιστήμονας που έχει τιμηθεί και με τις δυο αυτές εξέχουσες επιστημονικές διακρίσεις. Έχει επιπλέον βραβευτεί με το Βραβείο Νέου Ερευνητή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μοριακής Βιολογίας (EMBO), το Βραβείο Έρευνας Friedrich Wilhelm Bessel του ιδρύματος Alexander von Humboldt της Γερμανίας, το Βραβείο Helmholtz International Fellow Award, το Ερευνητικό Βραβείο Galien Scientific Research Award, το Αρεταίειο Βραβείο Ιατροβιολογικών Επιστημών της Ακαδημίας Αθηνών, το Επιστημονικό Βραβείο του Εμπειρίκειου Ιδρύματος, το Βραβείο Ερευνητικής Αριστείας του ΙΤΕ, και τη Μεταδιδακτορική Υποτροφία του διεθνούς οργανισμού Human Frontier Science Program Organization (HFSPO).
Ο Νεκτάριος Ταβερναράκης γεννήθηκε στις 2 Μαΐου 1967 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Είναι παντρεμένος και έχει 2 κόρες.