The Impact of AI on Journalism and Democracy

Το BLOD βιντεοσκόπησε και δημοσιεύει τρεις από τις κεντρικές ομιλίες και μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης που έγιναν στο πλαίσιο του GEN Summit,  του διεθνούς ετησίου συνεδρίου του Global Editors Network, το οποίο πραγματοποιήθηκε φέτος στην Ελλάδα, με τη συμμετοχή περισσότερων από 700 κορυφαίων στελεχών μέσων ενημέρωσης από όλο τον κόσμο, και φιλοξενήθηκε στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος από τις 13 έως και τις 15 Ιουνίου.

Το Global Editors Network (GEN) είναι ένα διεθνές δημοσιογραφικό δίκτυο που απαρτίζεται από διευθύνοντες συμβούλους, διευθυντές σύνταξης και υψηλόβαθμα στελέχη εντύπων, οπτικοακουστικών και ηλεκτρονικών μέσων από όλο τον κόσμο.

Η καρδιά της παγκόσμιας δημοσιογραφίας χτύπησε στην Αθήνα: ογδόντα ομιλητές ανέβηκαν στο βήμα με απώτερο στόχο να βοηθήσουν εκδότες, αρχισυντάκτες και δημοσιογράφους να βρουν καινούργιους τρόπους για να διηγηθούν μια ιστορία.

«Να βρούμε καινούργιους τρόπους για να διηγηθούμε μια ιστορία». Ηχεί ευχάριστα αυτή η πρόκληση, όπως διατυπώθηκε σαν απόσταγμα του Global Editors Network Summit από τον Μπερτράν Πεκερί. Η δημοσιογραφία ήταν και είναι πάντα ιστορίες (stories). Και οι αλλαγές που συντελούνται στις κοινωνίες σε όλα τα επίπεδα, με κύριο χαρακτηριστικό διαφοροποίησης κάθε φορά, λόγω της τεχνολογίας, την ταχύτητα, παρασύρουν και τον τρόπο με τον οποίο θα τις λέμε, θα τις γράφουμε, και θα τις μεταδίδουμε. Ο Μπερτράν Πεκερί είναι διευθύνων σύμβουλος του Global Editors Network. Στη συνέντευξη Τύπου, ανέφερε ότι η πρόκληση στην οποία θα κληθεί να εμβαθύνει ο δημοσιογραφικός κόσμος, εκπροσωπείται από τρία «V»: Voice, Visual Journalism και Verification. Δηλαδή: Χρήση του ήχου (με τη βοήθεια νέων μορφών εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης, όπως είναι η λεγόμενη «Εικονική Γραμματέας», βλέπε Alexa της Amazon κ.ά.), η περαιτέρω αξιοποίηση και εξέλιξη της ήδη ακμάζουσας «βίντεο δημοσιογραφίας» και η διαρκής επαλήθευση της είδησης πριν αυτή διαχυθεί και καταλήξει να γίνει, όπως συμβαίνει συχνά πια, παγκόσμια ψευτιά.

Το Global Editors Network, μετεξέλιξη του World Editors Forum, είναι ένας σχετικά νέος οργανισμός. Τον γέννησε, το 2011, η ανάγκη ανάταξης μιας δημοσιογραφίας υπό απειλή. «Αμέσως στρέψαμε την προσοχή μας στην ψηφιακή δημοσιογραφία, και η πρώτη μας εκδήλωση ήταν η απονομή βραβείων σε Data Journalism», ανέφερε ο Μπερτράν Πεκερί. Τότε, το 2012, υπήρχαν περίπου 500 μεγάλα ενημερωτικά sites στον κόσμο. Σήμερα, παραπάνω από 20.000. Και δουλεύουμε με blockhain και AI, «προσπαθώντας να ανοικοδομήσουμε την δημοσιογραφία του αύριο». Πρέπει να προσαρμοστούμε σε ψηφιακές πλατφόρμες, να συνεργαστούμε με αυτές, να μην τις θεωρούμε εχθρικές, τόνισε ο κ. Πεκερί, χρησιμοποιώντας μάλιστα χαρακτηριστικά εδώ τον κάπως αδόκιμο, πλην όμως απολύτως κατατοπιστικό όρο «frenemies», που παντρεύει του φίλους με τους εχθρούς. «Η κόρη μου –πρόσθεσε– είναι 16 ετών, είναι διαρκώς στο Instagram, τις ειδήσεις τις μαθαίνει από άλλες ψηφιακές πηγές, δεν ανοίγει ποτέ εφημερίδα, για αυτό και προτείνουμε νέες μορφές δημοσιογραφίας, ώστε να είμαστε μπροστά και όχι πίσω από την εποχή μας» Η βασική επισήμανσή του, ωστόσο, ήταν επικεντρωμένη στην λέξη «δημοσιογραφία». Αυτή, δεν φεύγει από το πλάνο, εφ’ όσον θέλουμε ακόμα να μιλάμε για υπεύθυνη ενημέρωση, σε έναν κόσμο μάλιστα που εξαρτάται από την πληροφορία, για να μην πούμε ότι και ζει από αυτήν.

Οι ομιλητές ανέπτυξαν τις απόψεις τους για ό,τι κρίνουν ότι μπορεί να σχετίζεται με αυτό που οι διοργανωτές ονομάζουν «το μέλλον της ειδησεογραφίας» και τα καινούργια πρότυπα/επίπεδα στο πώς να διηγούμαστε και να παρουσιάζουμε «ιστορίες».

Ανάμεσα στα ηχηρά ονόματα που μίλησαν στο φετινό GEN Summit ήταν η Katharine Viner, διευθύντρια του ομίλου Guardian με ναυαρχίδα την γνωστή εφημερίδα που έχει βραβευθεί με Πούλιτζερ για τις αποκαλύψεις της όσον αφορά τα έγγραφα της NSA τα οποία διέρρευσαν από τον Έντουαρντ Σνόουντεν και όχημα την ιστοσελίδα της η οποία έχει εκτοξευθεί τόσο τα τελευταία χρόνια που, όπως ανακοίνωσε η ίδια αυτές τις ημέρες, εκεί που τα χρέη ήταν μεγάλα και δυσβάσταχτα τώρα πλέον έφτασε στο break-even και μπαίνει σε εποχή κερδοφορίας. Η Viner, θεωρείται ο ιθύνων νους πίσω από την οικονομική ανάκαμψη του ομίλου και το επιτυχημένο μοντέλο των δωρεών από τους αναγνώστες έτσι ώστε να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα το δημοσιογραφικό προϊόν του ομίλου αλλά και το περιεχόμενο του site δωρεάν προσβάσιμο από όλους.

Η τεχνητή νοημοσύνη, οι εφαρμογές χρήσης του ήχου και πώς αυτά επηρεάζουν την «κατανάλωση» ειδήσεων ήταν ένα από τα θέματα-προκλήσεις του συνεδρίου. Ένας από τους πλέον πρωτοπόρους του χώρου που έχει ασχοληθεί με θέματα τεχνολογίας και μέσων ενημέρωσης είναι ο δημιουργός των Google News Khrishna Bharat, ο οποίος πλέον διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Στην ομιλία του, εξέθεσε τον προβληματισμό του για τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης και των «έξυπνων» εφαρμογών στη δημοσιογραφία και στη δημοκρατία.

Στο Summit της Αθήνας, μίλησε ακόμα, ο John Miklethwait, διευθυντής του Bloomberg, ο οποίος επιβλέπει το περιεχόμενο σε όλες του τις πλατφόρμες, συμπεριλαμβανομένης της ροής ειδήσεων, των ενημερωτικών δελτίων, των περιοδικών, της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου, καθώς και των ερευνητικών υπηρεσιών του, συμπεριλαμβανομένου του Bloomberg Intelligence.

Τέλος, στους ομιλητές ήταν και ο εκδότης-διευθυντής του Protagon.gr Χρήστος Μεμής, μέλος του Advisory Council του GEN, που έχει συμμετάσχει σε όλα τα GΕΝ Summits, πλην του πρώτου, σε διαφορετική πρωτεύουσα ή μεγάλη πόλη του κόσμου κάθε φορά. Ο Έλληνας δημοσιογράφος ήταν αυτός που έπεισε το GEN να φέρει φέτος το Summit στην Αθήνα. Στο πλαίσιο του Summit, συζήτησε με τον Διευθυντή της εφημερίδας Καθημερινή, Αλέξη Παπαχελά, τον πολιτικό συντάκτη του Βήματος, Άγγελο Κωβαίο και τον πολιτικό συντάκτη του ΣΚΑΙ, Απόστολο Μαγγηριάδη, για τις εθνικές εκλογές.

Με αποσπάσματα από άρθρα του Protagon.gr