Αλεξάκης Αλέξανδρος
Γεωργοπούλου Μαρία
Γλώσσα
Αγγλική
Ημερομηνία
02/02/2021
Διάρκεια
01:30:34
Εκδήλωση
Διάλογοι για το Βυζάντιο στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη
Χώρος
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα
Διοργάνωση
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα
Κατηγορία
Λογοτεχνία
Ετικέτες
Βυζάντιο, διανόηση, Κωνσταντινούπολη, Ιουστινιανός, πνευματική ζωή, κοινωνική ζωή, Αγαθίας, συμπόσιο, επιγράμματα, Αφροδίτη, αγάπη, βάσανα, διανοούμενοι
Παρά τη ζοφερή εντύπωση που μας δίνει ο Προκόπιος για την περίοδο βασιλείας του Ιουστινιανού (πρώτο μισό του 6ου αιώνα), οι διανοούμενοι της Κωνσταντινούπολης φαίνεται να έζησαν έντονη πνευματική και κοινωνική ζωή. Ανάμεσά τους, ένας ποιητής, ιστορικός και δικηγόρος με το όνομα Αγαθίας έχει αφήσει μια μαρτυρία για τον τρόπο λειτουργίας, αλλά και ζωής αυτών των κύκλων. Για κάποιους από αυτούς, ο Αγαθίας ήταν σύντομος, αναφερόμενος στις «ακαδημαϊκές» τους συνδιαλλαγές με έντονη αίσθηση ειρωνείας και προφανή περιφρόνηση. Ο καθηγητής Αλεξάκης σχολιάζει, "Είναι ενδιαφέρον ότι αυτός ο κύκλος των επηρμένων αφελών έχει συμβάλει, μέσω της ερασιτεχνικής ενασχόλησής τους με τη φιλοσοφία και τη θεολογία, στη διάδοση μιας φήμης σχετικά με την πολυμάθεια του Πέρση βασιλιά Χοσρόη Α΄ (531-579) που εξακολουθεί να υφίσταται μέχρι σήμερα". Κάποιοι άλλοι από αυτούς, ο κύκλος φίλων και ποιητών του Αγαθία, αφιέρωσαν την κοινωνική τους ζωή σε πολυτελή συμπόσια στα οποία απήγγελναν τα επιγράμματά τους. Αυτά τα επιγράμματα (στα οποία είναι αφιερωμένο ένα μεγάλο μέρος αυτού του διαδικτυακού σεμιναρίου) είναι σύντομες παρουσιάσεις λογοτεχνικής γνώσης που υπαινίσσονται / απηχούν τόσο Έλληνες όσο και Ρωμαίους συγγραφείς και ποιητές (όπως ο Καλλίμαχος και ο Κάτουλλος). Σε αυτά τα επιγράμματα, συναντάμε μια έντονη ενασχόληση με την Αφροδίτη και τα βάσανα (τόσο θλιβερά όσο και γελοία) που φέρνει η αγάπη.
Ο Αλέξανδρος Αλεξάκης είναι Καθηγητής Λόγιας Βυζαντινής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Φιλολογία (κατεύθυνση Κλασική) στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Η διατριβή του (υπό την εποπτεία του καθηγητή Cyril Mango) με τίτλο Codex Parisinus Graecus and Its Iconophile Florilegium έγινε δεκτή από το τμήμα Μεσαιωνικών Γλωσσών και Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης το 1992.
Από το 1991 εργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης στο πρόγραμμα Dumbarton Oaks Hagiography Database στο Ίδρυμα Dumbarton Oaks Research Library and Collection της Ουάσιγκτον.
Από το 1994 μέχρι το 2000 δίδαξε ως Επίκουρος και στη συνέχεια ως Αναπληρωτής Καθηγητής στα τμήματα Θρησκείας και Κλασικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης των ΗΠΑ.
Από το 2000 μέχρι το 2003 κατείχε τη θέση Αναπληρωτή Καθηγητή Ελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Stockton College of New Jersey (Atlantic City). Αποχώρησε για το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, όπου διδάσκει από τον Ιανουάριο του 2004.
Είναι κάτοχος του βραβείου Giovanni Domenico Mansi (1994) για τη συμβολή της φιλολογικής του εργασίας στην κατανόηση της Ιστορίας των Εκκλησιαστικών Συνόδων.
Στα ερευνητικά ενδιαφέροντα συγκαταλέγεται η βυζαντινή λόγια λογοτεχνία, με ιδιαίτερη έμφαση στη γραμματεία της εικονομαχικής περιόδου και στην αγιολογία από τον 8ο μέχρι τον 11ο αιώνα. Επίσης, η παλαιογραφία, οι κριτικές εκδόσεις κειμένων, η ιστορία των Οικουμενικών και των Εκκλησιαστικών Συνόδων, οι εκκλησιαστικές σχέσεις Βυζάντιου και Ρώμης, τέλος οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και οι ανθρωπιστικές σπουδές.
Μεταξύ των δημοσιεύσεων του είναι οι ακόλουθες (επιλεκτικά):
1) Αγαθίου Μυριναίου, Ιστοριών Βιβλία Ε΄, (Εισαγωγή, Μετάφραση και Σχόλια), (Αθήνα, Εκδόσεις Κανάκη, 2008),
2) Γάμοι, Κηδείες και Αυτοκρατορικές Μεταμέλειες: Ο Βίος του Πατριάρχη Ευθυμίου. (Εισαγωγή, Μετάφραση και Σχόλια), (Αθήνα, Εκδόσεις Κανάκη, 2006),
3) Codex Parisinus Graecus 1115 and Its Archetype. Dumbarton Oaks Studies 34, (Washington DC, 1996),
4) “Two Verses of Ovid Liberally Translated by Agathias of Myrina (Metamorphoses 8.877-878 and Historiae 2.3.7),” Byzantinische Zeitschrift 101.2 (2008), σελ. 1-8,
5) “Μορφολογικές παρατηρήσεις στήν Εὐχὴ Μυστική, δι’ ἧς ἐπικαλεῖται τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον ὁ αὐτὸ προορῶν τοῦ Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου,” στο A. Μαρκόπουλος (εκδ.) Η Ποίηση του Συμεών του Νέου Θεολόγου (Αθήνα, Εκδ. Kανάκη, 2008), σελ. 1-24,
6) “Was there Life beyond the Life Beyond? Byzantine Ideas on Reincarnation and the Final Restoration,” Dumbarton Oaks Papers 58 (2001), σελ. 155-177,
7) “The Greek Patristic Testimonia Presented at the Council of Florence (1439) in Support of the Filioque Reconsidered,” Revue des Etudes Byzantines 58, (2000), σελ. 149-165,
8) “The Dialogue between the Monk and Recluse Moschos and a Sabbatian: An Early ‘Iconophile’ Text,” Dumbarton Oaks Papers 52 (1998), σελ. 187-224.
Η Μαρία Γεωργοπούλου σπούδασε αρχαιολογία, ιστορία και ιστορία της τέχνης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τη Σορβόννη και το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες από όπου πήρε διδακτορικό τίτλο σπουδών στην Ιστορία της Τέχνης. Δίδαξε επί σειρά ετών στο Πανεπιστήμιο του Yale των Η.Π.Α. όπου και ίδρυσε το Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών. Aπό το 2004 είναι διευθύντρια της Γενναδείου Βιβλιοθήκης της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Το βιβλίο της Venice’s Mediterranean Colonies: Architecture and Urbanism [Οι μεσογειακές αποικίες της Βενετίας. Αρχιτεκτονική και πολεοδομία] κυκλοφόρησε το 2001 από τον εκδοτικό οίκο του Πανεπιστημίου του Καίμπριτζ. Έχει δημοσιεύσει πολλές μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά και καταλόγους εκθέσεων. Έχει διακριθεί με υποτροφίες από τα αμερικανικά ιδρύματα Φούλμπραϊτ, Mellon, Dumbarton Oaks, Getty και National Humanities Center. Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στις σχέσεις μεταξύ τέχνης και οικονομίας κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα καθώς και στην ανταλλαγή τεχνοτροπιών και τεχνικών ανάμεσα στη βυζαντινή, ισλαμική και δυτική μεσαιωνική τέχνη. Είναι μέλος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος.
