Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Το αυτόνομο νευρικό σύστημα στην καρδιακή ανεπάρκεια

Τρυποσκιάδης Φίλιππος

9 Απριλίου 2011

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 35:34 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 6427
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Η καρδιά δέχεται νεύρωση τόσο από το συμπαθητικό όσο και από το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα των οποίων τα κέντρα εντοπίζονται στον προμήκη μυελό, ενώ υπάρχει επίδραση και από τον υποθάλαμο.

Η συνδυασμένη επίδραση του συμπαθητικού και του παρασυμπαθητικού στην καρδιά, έχει σαν αποτέλεσμα τον έλεγχο της συχνότητάς της. Η μεγάλη σημασία του ελέγχου της καρδιακής συχνότητας στα θηλαστικά φαίνεται από το γεγονός ότι αυτή συνδέεται άμεσα με το προσδόκιμο επιβίωσης. Όσο μεγαλύτερη είναι η καρδιακή συχνότητα, τόσο μικρότερο το προσδόκιμο επιβίωσης. (Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα τρωκτικά με περίπου 600 σφίξεις το λεπτό και χρόνο ζωής μερικούς μήνες).

Στον άνθρωπο έχει διαπιστωθεί ότι η αύξηση της καρδιακής συχνότητας σε περίοδο ηρεμίας αυξάνει την πιθανότητα αιφνιδίου θανάτου. Ομοίως, αντίστοιχες συνέπειες έχει και η μεγάλη μείωση της συχνότητας σε κατάσταση ηρεμίας. Με άλλα λόγια, η ισορροπία της επίδρασης του συμπαθητικού και του παρασυμπαθητικού είναι ζωτικής σημασίας για την καλή λειτουργία της καρδιάς.

Η αύξηση της δραστηριότητας του συμπαθητικού έχει σαν αποτέλεσμα της απόσυρση του παρασυμπαθητικού και την ενεργοποίηση περιφερικών αντανακλαστικών που επιτείνουν το πρόβλημα. Στην καρδιακή ανεπάρκεια η αύξηση της καρδιακής συχνότητας δρα δυσμενώς σε όλες τις καρδιαγγειακές λειτουργίες και πολλαπλασιάζει τη βλάβη.

Η εκτίμηση της επίδρασης του αυτόνομου νευρικού συστήματος στην καρδιακή λειτουργία γίνεται με τέσσερις τρόπους (που δεν έχουν όλοι την ίδια προγνωστική αξία): με τον υπολογισμό της μεταβλητότητας της καρδιακής συχνότητας, με τον υπολογισμό της ευαισθησίας στα αντανακλαστικά, με την εκτίμηση της ανταπόκρισης της καρδιακής συχνότητας στην άσκηση και με τον υπολογισμό των αναταράξεων της καρδιακής συχνότητας.

Είναι πολύ καλά τεκμηριωμένη η ανάγκη να ελαττώνεται η καρδιακή συχνότητα των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια κάτω από τις 70 σφίξεις ανά λεπτό, καθώς έχει βρεθεί ότι αυτό αυξάνει το κλάσμα εξωθήσεως. Η χορήγηση ικανών δόσεων β-αναστολέων αποτελεί τον ενδεδειγμένο τρόπο για να επιτευχθεί η μείωση της καρδιακής συχνότητας σε αυτούς τους ασθενείς.

Τρυποσκιάδης Φίλιππος Καθηγητής Καρδιολογίας, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας

Ο Φίλιππος Τριποσκιάδης είναι Καθηγητής Καρδιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Αθηνών, ο κ. Τριποσκιάδης ειδικεύτηκε στην καρδιολογία στην Αθήνα (Νοσοκομείο Αεροπορίας), στη Γερμανία (Πανεπιστήμιο του Tuebingen) και τις ΗΠΑ (Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο). Εργάστηκε στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, ενώ από το 2000 διευθύνει την Καρδιολογική Κλινική του πανεπιστημιακού Νοσοκομείο Λάρισας. Έχει δημοσιεύσει πλήθος ερευνητικών εργασιών (κυρίως σε θέματα επεμβατικής καρδιολογίας, καρδιακής ανεπάρκειας και εντατικής θεραπείας) και είναι μέλος ελληνικών και ξένων επιστημονικών εταιρειών.

1. Travin ML. Cardiac neuronal imaging at the edge of clinical application. Cardiol Clin 2009;27: 311-27

2. Levine HR. Rest heart rate and life expectancy. J Am Coll Cardiol 1997;30:1104–6
 
3. Triposkiadis F, et al. The sympathetic nervous system in heart failure physiology, pathophysiology, and clinical implications. J Am Coll Cardiol 2009;54:1747–62
 
4. Floras J. Sympathetic nervous system activation in human heart failure: clinical implications of an updated model. J Am Coll Cardiol 2009;54:375–85
 
5. Maggioni, et al. EURObservational Research Programme: the Heart Failure Pilot Survey (ESC-HF Pilot). Eur J Heart Fail 2010; 12:1076–84

Σχετικές ομιλίες