Κωνστάντζος Γιώργος
Γλώσσα
Ελληνική
Ημερομηνία
22/05/2013
Διάρκεια
27:06
Εκδήλωση
Το ελληνικό τραγούδι: ιστορικές, κοινωνικές και καλλιτεχνικές διαστάσεις
Χώρος
Αίθουσα διδασκαλίας της Μεγάλης Μουσικής Βιβλιοθήκης στο Μέγαρο Μουσικής
Διοργάνωση
Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη» - Σύλλογος «Οι φίλοι της μουσικής»
Κατηγορία
Τέχνες / Πολιτισμός
Ετικέτες
ελληνικό τραγούδι, έντεχνο ελληνικό τραγούδι, παιδαγωγικό τραγούδι
Το παιδαγωγικό τραγούδι ήταν από τα πρώτα µελήµατα του νεοσυσταθέντος ελληνικού κράτους. Ο Καποδίστριας ήδη από το 1828 καθιέρωσε τη διδασκαλία της µουσικής στο σχολείο της Αίγινας και συγκρότησε χορωδία από τα κορίτσια του εκεί ορφανοτροφείου. Η συνέχεια όµως του τολµήµατός του ήταν απογοητευτική. Δεν υπήρχαν κατάλληλοι µουσικοπαιδαγωγοί για να στελεχώσουν τα σχολεία και η χρησιµοποίηση ξένων δασκάλων ήταν επόµενο να οδηγήσει τις µουσικές επιλογές τους σε πρότυπα ξένα προς την ελληνική µουσική πραγµατικότητα.
Τα ίδια χνάρια ακολούθησαν δυστυχώς και οι µετέπειτα Έλληνες µουσικοπαιδαγωγοί, οι οποίοι όµως είχαν σπουδάσει στην Εσπερία. Δεν ήταν όµως µόνον η ευρωπαϊζουσα µουσική που αποξένωνε αυτά τα τραγούδια από τους κύριους αποδέκτες τους, τα παιδιά. Ο αυστηρός λογιωτατισµός της εποχής επέβαλε στίχους σε άκρα καθαρεύουσα γλώσσα, µακριά από την παιδική καθηµερινότητα. Από την άλλη µεριά τα δηµοτικά µας άσµατα δεν µπορούσαν αυτούσια να αντικαταστήσουν τα ξενόφερτα τραγούδια, µια και τόσον το περιεχόµενό τους όσο και οι τροπικές µελωδίες τους δεν ήταν πάντοτε κατάλληλα; για παιδιά.
Έτσι σιγά-σιγά δηµιουργήθηκαν από φωτισµένους ποιητές και συνθέτες αριστουργηµατικά παιδικά τραγούδια τα οποία τα παιδιά καταλάβαιναν απόλυτα και τραγουδούσαν µε ευχαρίστηση. Σε πολλές περιπτώσεις όµως αυτά κυνηγήθηκαν και απαγορεύτηκαν από συντηρητικούς κύκλους. Η παλιά νοοτροπία, η οποία συµβάδιζε συνήθως µε την ανικανότητα των δηµιουργών να προσφέρουν κάτι άρτιο, νέο και ωραίο, δυστυχώς διατηρήθηκε µέχρι τα µέσα του εικοστού αιώνα, οπότε σιγά- σιγά εγκαταλείφθηκε.
Πολλές προσπάθειες έγιναν και από συνθέτες της λεγόµενης ελαφράς µουσικής να προσεγγίσουν το παιδικό τραγούδι, χωρίς όµως σηµαντική επιτυχία. Μεγάλη επίδραση στο περιεχόµενο και το ύφος των παιδαγωγικών τραγουδιών είχαν και τα γεµάτα από πολέµους και γεωγραφικές και πολιτικές διεκδικήσεις ταραγµένα εκατόν είκοσι πρώτα χρόνια του ελληνικού κράτους. Ήταν επόµενο να δοθεί µεγαλύτερη έµφαση σε τραγούδια µε πατριωτικό
και θρησκευτικό περιεχόµενο, όπως σήµερα ευτυχώς, γίνονται προσπάθειες να καλλιεργηθεί η κοινωνική και οικολογική συνείδηση των παιδιών. Στην εισήγησή µας παρουσιάζουµε τα βασικά πρόσωπα που έπαιξαν κάποιο ρόλο στην εξέλιξη του παιδαγωγικού τραγουδιού αλλά και διάφορες διαχρονικές κρίσεις για το έργο τους.
(Η βιντεοσκόπηση της συγκεκριμένης ομιλίας παραχωρήθηκε στο Blod από το αρχείο της Μεγάλης Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη»)
Ο Γιώργος Κωνστάντζος γεννήθηκε το 1950 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Απόφοιτος της Φυσικοµαθηµατικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Διδάκτωρ του Τµήµατος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστηµίου. Ιδρυτικό µέλος του Εργαστηρίου Παλιάς Μουσικής, του Αρχείου Ελληνική; Μουσικής, του Χορωδιακού Εργαστηρίου Αθηνών κ. ά.
Συνεργάστηκε για πολλά χρόνια µε τη Χορωδία της ΕΡΤ και άλλα καλλιτεχνικά σχήµατα. Συµµετείχε σε πολλές συναυλίες, διαλέξεις, εκποµπές, συνέδρια κλπ. Έχει επιµεληθεί πολλούς δίσκους και βιβλία. Εργάστηκε ως καθηγητή; βιολογίας στο Μουσικό Πειραµατικό Γυµνάσιο Παλλήνης από όπου και συνταξιοδοτήθηκε πρόσφατα. Έχει συγκεντρώσει ένα µεγάλο αρχείο από παρτιτούρες ελληνικών έργων, κυρίως τραγουδιώνς διαθέσιµο σε κάθε ενδιαφερόµενο.
