Το Πρόσωπο και το Έργο: Νικηφόρος Διαμαντούρος

Ο Νικηφόρος Διαμαντούρος (Ph.D., Πανεπιστήμιο Columbia, 1972) είναι Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ήταν Επισκέπτης Καθηγητής στο Κολλέγιο της Ευρώπης (Bruges) από το 2012 έως το 2022. Έχει διατελέσει Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής (European Ombudsman, 2003-2013), πρώτος Συνήγορος του Πολίτη στην Ελλάδα (1998-2003) και Διευθυντής και Πρόεδρος του Δ.Σ. στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (1998-2003). Από το 2014 είναι τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έχει παρασημοφορηθεί από τους Προέδρους της Γαλλίας (Λεγεώνα της Τιμής, 2014), Πολωνίας (Χρυσούς Σταυρός Αξίας, 2010) και Ελλάδας (Τάγμα του Φοίνικος, 2004). Το συγγραφικό του έργο αφορά κυρίως τη διαδικασία του εκδημοκρατισμού και την ποιότητα της δημοκρατίας στην Ελλάδα, τη Νότια και Νοτιοανατολική Ευρώπη κατά τον 19ο και 20ό αιώνα.

Ο Νίκος Κ. Αλιβιζάτος είναι Ομότιμος καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949, κατάγεται όμως από την Κεφαλονιά και τη Χίο. Πτυχιούχος της Νομικής Αθηνών (1972), πήρε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο Paris II το 1977. Στα βιβλία του περιλαμβάνονται: Οι πολιτικοί θεσμοί σε κρίση. Όψεις της ελληνικής εμπειρίας (Θεμέλιο 1983), Το Σύνταγμα και οι εχθροί του στη νεοελληνική ιστορία, 1800-2010 (Πόλις 2011), Ποια δημοκρατία μετά την κρίση; (Πόλις 2013), Πραγματιστές, δημαγωγοί και ονειροπόλοι. Πολιτικοί, διανοούμενοι και η πρόκληση της εξουσίας (Πόλις 2015), Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω. 8+1 πολυτάραχες δεκαετίες (Μεταίχμιο 2020). Από το 1978 ασκεί ενεργό δικηγορία, τώρα πλέον στο Συμβούλιο της Επικρατείας και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Στρασβούργο.

Η Καλλιόπη Σπανού είναι Καθηγήτρια Διοικητικής Επιστήμης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ. Σπούδασε δημόσιο δίκαιο & πολιτικές επιστήμες, με μεταπτυχιακές σπουδές στην πολιτική και διοικητική επιστήμη (Université de Picardie: DEA & Docteur d’Etat). Δίδαξε στα Πανεπιστήμια της Amiens, του Παρισιού II και των Βερσαλλιών. Υπότροφη του CNRS/EIE στο Centre des Recherches Administratives• Visiting Professor στο Government Department του London School of Economics και στο Nuffield College (Oxford)• Schuman Fellow στο Robert Schuman Centre for Advanced Studies (Φλωρεντία)• Προσκεκλημένη ερευνήτρια της Fondation de la Maison des Sciences de l' Homme (Παρίσι). Δίδαξε επί πολλά έτη στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Διετέλεσε Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη (2003-2011), Συνήγορος του Πολίτη (2011-2015), Υπηρεσιακή Υπουργός Εσωτερικών (2023). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις σχέσεις διοίκησης-πολιτών, διοίκησης-δημοκρατίας, διαρθρωτικές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις, πολιτικές περιβάλλοντος, κοινωνική πολιτική, διοικητικές διαστάσεις του εξευρωπαϊσμού κ.λπ. Πιο πρόσφατο βιβλίο της: Ποιες μεταρρυθμίσεις; Κυβερνώντας υπό εξωτερική πίεση (Πατάκης 2021).

Ο Δημήτρης Α. Σωτηρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960. Αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών με το βραβείο Salutatorian της τάξης του 1979. Σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή Αθηνών (Πτυχίο Νομικής, 1984), κοινωνιολογία στο London School of Economics (M.Sc., 1987, με υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου) και κοινωνιολογία και πολιτική επιστήμη στο Yale University (M.A., 1987, M.Phil., 1988, Ph.D., 1991, με υποτροφία του Yale και του Ιδρύματος Ωνάση). Πήρε το διδακτορικό του με ‘διάκριση’ (‘distinction’). Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία μεταξύ των ετών 1991 και 1993. Μιλά αγγλικά, ισπανικά και γαλλικά.

Μεταξύ των ετών 1994 και 1998 δίδαξε κοινωνιολογία και πολιτική επιστήμη στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών (ως ειδικός επιστήμονας), στο μεταπτυχιακό Ινστιτούτο Juan March de Estudios e Investigaciones της Μαδρίτης (ως επισκέπτης καθηγητής) και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (στο Ρέθυμνο, ως επίκουρος καθηγητής επί συμβάσει, ΠΔ 407/1980). Από το 1998 διδάσκει πολιτική επιστήμη στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών ως λέκτορας, από το 2002 ως επίκουρος καθηγητής, από το 2008 ως αναπληρωτής καθηγητής και από το 2018 ως καθηγητής στο ίδιο Τμήμα. Το εαρινό εξάμηνο του 2003 ήταν ‘Senior Research Fellow’ στο Hellenic Observatory του London School of Economics, το ακαδημαϊκό έτος 2009-2010 ήταν ‘Visiting Fellow’ στο South EastEuropean Programme του Centre for European Studies, με έδρα το St. Antony’s College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο του 2016 ‘Visiting Professor’ στη Σχολή Sciences Po, Παρίσι. Το 2018-2019 ήταν Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Tufts και Visiting Fellow στο Harvard’s Center of European Studies.

Οι δημοσιεύσεις του αφορούν τη δημοκρατία και τον εκδημοκρατισμό στην Ελλάδα, τη Νότια Ευρώπη και τα Βαλκάνια, τη δημόσια διοίκηση, τους πολιτικούς και διοικητικούς θεσμούς (πολιτικά κόμματα, Συνήγορος του Πολίτη, Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης), την κοινωνική και εκπαιδευτική πολιτική, την κοινωνία πολιτών και τη μεταπολιτευτική δημοκρατία στη σύγχρονη Ελλάδα, τη Νότια Ευρώπη και τα Βαλκάνια, καθώς και το κράτος πρόνοιας.

Έχει δημοσιεύσει τις εξής 10 μονογραφίες και βιβλία μαζί με άλλους συγγραφείς:

1) Πολιτική εξουσία και γραφειοκρατία, Αντ. Σάκκουλας, Αθήνα 1996.

2) Populism and Bureaucracy, University of Notre Dame Press, Notre Dame και Λονδίνο 1996.

3) Η κορυφή του πελατειακού κράτους, Ποταμός, Αθήνα 2001.

4) Το εκκρεμές της διοικητικής μεταρρύθμισης (μαζί με τους Δ. Παπούλια και Χ. Ι. Οικονόμου), Ποταμός, Αθήνα 2002.

5) Ο Τρίτος Κόσμος (μαζί με τους Αστ. Χουλιάρα, Σωτ. Ρούσσο και Π. Σκλιά), Παπαζήσης, Αθήνα 2005 και

6) Κράτος και μεταρρύθμιση στη σύγχρονη Νότια Ευρώπη, Ποταμός, Αθήνα 2007.

7) H ελληνική κοινωνία πολιτών και η οικονομική κρίση, Ποταμός, Αθήνα 2017.

8) (μαζί με τον Λεων. Χριστόπουλο), Πολυνομία και κακονομία στην Ελλάδα, Διανέοσις, Αθήνα 2017.

Έχει επιμεληθεί ή συν-επιμεληθεί τους εξής 7 συλλογικούς τόμους:

1) Κοινωνία και πολιτική (μαζί με τους Χρ. Λυριντζή κα Ηλ. Νικολακόπουλο), Θεμέλιο, Αθήνα 1996.

2) Η δημοκρατία σε βάθος: Ο Συνήγορος του Πολίτη, Παπαζήσης, Αθήνα 2000.

3) Is Southeastern Europe Doomed to Instability? (μαζί με τον Θ. Βερέμη), Frank Cass, Λονδίνο 2002. 4) Η άγνωστη κοινωνία πολιτών, Ποταμός, Αθήνα 2004 και

4) Τhe State and Democracy in the New Southern Europe (μαζί με τους Richard Gunther και Νικηφόρο Διαμαντούρο), Oxford University Press, Οξφόρδη 2006.

5) Austerity and the Third Sector in Greece: Civil Society at the European Frontier (μαζί με τους J. Clarke και A. Χουλιάρα) Ashgate, Farnham, 2015.

6) Socioeconomic Fragmentation and Exclusion under the Crisis, (μαζί με τους Δ. Κατσίκα και Μ. Ζαφειροπούλου), Palgrave Macmillan, Λονδίνο 2018.

7) Koυλτούρα, ιστορία, δημοκρατία: τιμητικός τόμος για τον Νικηφόρο Διαμαντούρο, (μαζί με την Καλλιόπη Σπανού), Παπαδόπουλος, Αθήνα 2018.

8) The Oxford Handbook Handbook of Modern Greek Politics (μαζί με τον Kevin Featherstone), Οξφόρδη 2020.

9) The Irregular Pendulum of Democracy: Populism, Clientelism and Corruption in Post-Yugoslav Successor States, Palgrave Macmillan, London 2023.

10) (with co-author Nicos P. Mouzelis), Global Governance and Social Democracy: Between Neoliberal and Authoritarian Capitalism, Bloomsbury Press, London 2024.

11) (with co-author Nicos P. Mouzelis), Global Governance and Social Democracy: Between Neoliberal and Authoritarian Capitalism, Bloomsbury Press, London 2024.

Επίσης έχει δημοσιεύσει άρθρα στα περιοδικά West European Politics, British Journal of Sociology, Southeast European and Black Sea Studies, South European Society and Politics, Journal of European Social Policy, Journal of Social Policy, Social Policy and Administration, European Journal of Social Security και Mediterranean Politics. Tέλος, έχει διατελέσει συντονιστής έκδοσης του περ. Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης και αρθρογράφος των εφημερίδων Το Βήμα της Κυριακής και η Καθημερινή της Κυριακής.

Η Νίκη Μαρωνίτη είναι Ιστορικός και Αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Διετέλεσε γενική γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία (2017-2020). Το επιστημονικό της έργο περιλαμβάνει μονογραφίες, επιμέλειες βιβλίων, συμβολές σε συλλογικούς τόμους, άρθρα σε περιοδικά. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στα πεδία των εξουσιαστικών σχέσεων, της διανοητικής / πολιτισμικής ιστορίας, καθώς και της ιστορίας της ιστοριογραφίας.