Bodossaki Lectures on Demand
ΙΔΡΥΜΑ ΜΠΟΔΟΣΑΚΗ

Το συναίσθημα: από τη λογοτεχνία στη νευροβιολογία και την εξάρτηση

Πατρίκιος Τίτος, Σταματάκης Αντώνης, Αϊζενστάιν-Αβέρωφ Μαρίλια, Σκαλιόρα Ειρήνη, Κούβελας Ηλίας

11 Μαρτίου 2015

ΟΜΙΛΙΕΣ
EXIT FULL SCREEN VIDEO & SLIDES
ΔΙΑΡΚΕΙΑ 86:59 ΠΡΟΒΟΛΕΣ 3552
ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ /

Αλήθεια, τι γνωρίζουμε για τον τρόπο με τον οποίο οι εμπειρίες μας μετατρέπονται σε συναισθήματα; Γιατί τα συναισθήματα είναι πανανθρώπινο χαρακτηριστικό, ανεξάρτητα από το πολιτισμικό πλαίσιο και την εποχή; Πώς τα συναισθήματα μεταβάλλουν τις μνήμες μας και αποθηκεύονται σε αυτές; Πώς επηρεάζουν την καθημερινή μας συμπεριφορά, χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε; Με ποιο τρόπο νιώθουμε τα συναισθήματα των άλλων είτε δια ζώσης είτε μέσα από τα έργα τους; Τι οδηγεί στην αναζήτηση της ευχαρίστησης στις εθιστικές ουσίες και όχι στους άλλους; 

Σε αυτά τα ερωτήματα,επιχειρούν να απαντήσουν: ο ποιητής Τίτος ΠατρίκιοςΤα συναισθήματα στη λογοτεχνία»), ο Επίκουρος Καθηγητής Βιολογίας της Συμπεριφοράς του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Νευροεπιστημών, καθώς και της European Brain Behavior Society Αντώνης ΣταματάκηςΗ νευροβιολογική βάση των συναισθημάτων»), η ψυχαναλύτρια, εκπαιδεύτρια στην Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία και στην Ψυχαναλυτική Εταιρεία του Παρισιού Μαριλία Αϊζενστάιν-ΑβέρωφΣυναισθήματα και Ψυχανάλυση»), η οποία έχει διατελέσει επίσης Πρόεδρος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας και του Ψυχοσωματικού Ινστιτούτου, ο Ομότιμος Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών Ηλίας ΚούβελαςΤο σύστημα ανταμοιβής και ο εθισμός») και η ερευνήτρια του Κέντρου Βιοϊατρικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών Ειρήνη ΣκαλιόραΕνσυναίσθηση: Η αντίληψη των συναισθημάτων του άλλου»). Συντονίζει ο Αντώνης Σταματάκης.

Η συζήτηση έχει τίτλο «Το συναίσθημα: από τη λογοτεχνία στη νευροβιολογία και την εξάρτηση» και εντάσσεται στον Κύκλο εκδηλώσεων του Μegaron Plus «Η επιστήμη στη ζωή μας» (επιμέλεια: Ηλίας Κούβελας). Πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία για τις Νευροεπιστήμες (ΕΕΝ) και την European Dana Alliance for Brain Initiatives (EDAB) στο πλαίσιο της Εβδομάδας ευαισθητοποίησης για τον εγκέφαλο [Brain Awareness Week]. 


 

Πατρίκιος Τίτος Ποιητής, Πεζογράφος, Μεταφραστής

Ο Τίτος Πατρίκιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928, γιος των ηθοποιών Σπύρου και Λέλας Πατρικίου. Το 1946 ολοκλήρωσε τα γυμνασιακά του μαθήματα στο Βαρβάκειο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε για κάποια χρόνια ως δικηγόρος. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση, στρατευμένος αρχικά στην ΕΠΟΝ και στη συνέχεια στον ΕΛΑΣ. Το 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο από συνεργάτες των Γερμανών και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας εξορίστηκε στη Μακρόνησο (1951-1952) και κατά τη διετία 1952-1953 στον Άη Στράτη, από όπου επέστρεψε στην Αθήνα με άδεια εξορίστου. Από το 1959 ως το 1964 σπούδασε κοινωνιολογία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού και πήρε μέρος σε έρευνες του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα, μετά την επιβολή της δικτατορίας του Παπαδόπουλου όμως, κατέφυγε ξανά στο Παρίσι, όπου πήρε μέρος σε εκδηλώσεις ενάντια στο παράνομο καθεστώς, και εργάστηκε στην έδρα της Unesco στο Παρίσι και στη Fao στη Ρώμη. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1975 και εργάστηκε ως δικηγόρος, κοινωνιολόγος και λογοτεχνικός μεταφραστής. Το 1982 επέστρεψε στη θέση που κατείχε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών πριν το 1967. Στην Αθήνα εργάστηκε επίσης στο Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών.

Η πρώτη του εμφάνιση στο χώρο των γραμμάτων πραγματοποιήθηκε το 1943 με τη δημοσίευση ενός ποιήματός του στο περιοδικό "Ξεκίνημα της Νιότης", ενώ το 1954 εκδόθηκε η πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο "Χωματόδρομος". Ακολούθησαν δεκαέξι ακόμη ποιητικές συλλογές. Ιδρυτικό μέλος του περιοδικού "Επιθεώρηση Τέχνης" από το 1954 δημοσίευσε πολλά άρθρα και κριτικές στις στήλες του, ενώ πολλά δοκίμιά του συμπεριλήφθηκαν σε συγκεντρωτικές εκδόσεις. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση (κείμενα των Σταντάλ, Αραγκόν, Μαγιακόφσκι, Νερούντα, Γκόγκολ, Γκαρωντύ, Λούκατς, Μπαλζάκ, Βαλερύ) και την πεζογραφία, ενώ τα περισσότερα κοινωνιολογικά έργα του είναι γραμμένα στα γαλλικά. Πρόσφατα εκδόθηκε σε δύο τόμους το σύνολο των ποιημάτων του. Έχουν επίσης εκδοθεί πέντε βιβλία του με πεζά. Βιβλία με μεταφράσεις ποιημάτων του έχουν εκδοθεί στη Γαλλία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ, την Ιταλία, τη Σερβία, την Αλβανία, τη Ρουμανία, το Μεξικό. Το 1994 τιμήθηκε με ειδικό κρατικό βραβείο για το σύνολο του έργου του και το 2008 με το Βραβείο Ιδρύματος Κώστα & Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών.

Σταματάκης Αντώνης Αναπληρωτής Καθηγητής Βιολογίας - Βιολογίας Συμπεριφοράς, Τμήμα Νοσηλευτικής, ΕΚΠΑ

Ο Αντώνης Σταματάκης είναι πτυχιούχος του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Κατέχει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στη Γενική Βιολογία από το ίδιο τμήμα και είναι Διδάκτωρ Βιολογίας με ειδίκευση στη Φυσιολογία-Νευροβιολογία.

Είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Βιολογίας-Βιολογίας Συμπεριφοράς στο Τμήμα Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

ΕΡΕΥΝΑ – ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ

  • Νευροβιολογική βάση συμπεριφοράς.
  • Επίδραση πρώιμων εμπειριών στην ανάπτυξη και λειτουργία του εγκεφάλου.
  • Μηχανισμοί Μάθησης-Μνήμης.
  • Φυλετικός διμορφισμός εγκεφάλου.
  • Απόκριση του νευρικού συστήματος σε τραύμα.
Αϊζενστάιν-Αβέρωφ Μαρίλια Ψυχαναλύτρια - Εκπαιδεύτρια στην Ελληνική Ψυχαναλυτική Εταιρεία και την Ψυχαναλυτική Εταιρεία του Παρισιού - Τέως Πρόεδρος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας και του Ψυχοσωματικού Ινστιτούτου

Η Μαρίλια Αβέρωφ-Αϊζενστάιν είναι διδάσκουσα αναλύτρια της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας και της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας των Παρισίων. Είναι επίσης Εκπρόσωπος της Ευρώπης στο Δ. Σ. της Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Ένωσης (IPA), Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ψυχαναλυτικής Κλινικής της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας των Παρισίων. Διετέλεσε Πρόεδρος της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας των Παρισίων και του Ψυχοσωματικού Ινστιτούτου των Παρισίων. Ήταν συν-ιδρύτρια της Revue Française de Psychosomatique και µέλος της Συντακτικής Επιτροπής της Revue Française de Psychanalyse. Υπήρξε επικεφαλής της Επιτροπής για τις Νέες Ψυχαναλυτικές Εταιρείες της Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Ένωσης. Το 1992 της απονεμήθηκε το βραβείο Maurice Bouvet. Το εκτενές συγγραφικό της έργο περιλαμβάνει βιβλία και 130 άρθρα που έχουν δημοσιευτεί σε έγκυρα διεθνή περιοδικά.

Σκαλιόρα Ειρήνη Καθηγήτρια Γνωσιακής Επιστήμης, ΕΚΠΑ - Εντεταλμένη Ερευνήτρια στις Νευροεπιστήμες, ΙΙΒΕΑΑ
Η Ειρήνη Σκαλιόρα σπούδασε Βιολογία στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Davis της Καλιφόρνια, όπου και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή. Έχει τιμηθεί με την Υποτροφία “Marie Curie”, χάρη στην οποία εργάστηκε ως ερευνήτρια επί σειρά ετών στο Εργαστήριο Φυσιολογίας του Πανεπιστήμιου της Οξφόρδης. Σήμερα είναι Καθηγήτρια Γνωσιακής Επιστήμης στο ΕΚΠΑ και Εντεταλμένη Ερευνήτρια στο Εργαστήριο Νευροφυσιολογίας, του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών. Το ερευνητικό έργο της εστιάζεται στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Εκτός από τα ερευνητικά της καθήκοντα ασχολείται με το χώρο της ιστορίας και της θεωρίας των Νευροεπιστημών.
Κούβελας Ηλίας Ομότιμος Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Πατρών

Πτυχιούχος και Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο University College του Λονδίνου ως υπότροφος του Συμβουλίου της Ευρώπης και στο Πανεπιστήμιο της North Carolina. Έχει εργασθεί ως Ερευνητής (Research Associate) στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Harvard και του Πανεπιστημίου της California  στο San Francisco και ως Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και στα Βιολογικά Εργαστήρια του Πανεπιστημίου Harvard. Από το 1978 έως το 2005 ήταν Καθηγητής Φυσιολογίας και Διευθυντής του Εργαστηρίου Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών. Είναι μέλος της Dana Alliance for Brain Initiatives. Έχει διατελέσει μέλος του Εθνικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Έρευνας, των Επιστημονικών Συμβουλίων του Ελληνικού Ινστιτούτου Pasteur, του Ιδρύματος Τεχνολογίας Έρευνας και του Κέντρου Βιοϊατρικών Ερευνών «Αλέξανδρος Φλέμινγκ», Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας για τις Νευροεπιστήμες, Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών, Κοσμήτωρ της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Πατρών, Διευθυντής Σπουδών του μεταπτυχιακού Προγράμματος στις Βασικές Ιατρικές Επιστήμες και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Οι πρόσφατες ερευνητικές του δραστηριότητες εστιάζονται στη μελέτη των μοριακών διαταραχών σε πειραματικά μοντέλα των εκφυλιστικών νόσων του εγκεφάλου  στις μεταμοσχεύσεις βλαστικών κυττάρων στον εγκέφαλο πειραματικών μοντέλων των νόσων Parkinson και Huntington και στη μελέτη των διαταραχών του λόγου ασθενών που πάσχουν από νόσο του Parkinson. Παράλληλα τα τελευταία χρόνια ασχολείται με το πρόβλημα της σχέσης εγκεφάλου και συνείδησης.

Σχετικές ομιλίες