Φιλιππίδης Δημήτρης

Γεννημένος το 1938 πήρε δίπλωμα αρχιτέκτονα από το Πολυτεχνείο (1962) και εκπόνησε διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, ΗΠΑ. Εργάστηκε στο Γραφείο Δοξιάδη (Αθήνα και Αμερική 1967-70) και κατόπιν μόνος του ή σε διάφορα σχήματα γραφείων στην Ελλάδα για αρχιτεκτονικές και πολεοδομικές μελέτες ως το 1995. Απασχολήθηκε πρόσθετα σε σειρά ερευνητικών προγραμμάτων (1990-2000) και διακρίθηκε σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς.

Δίδαξε πολεοδομία, κυρίως αστικό σχεδιασμό, στη Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ (1975-2005), όπου σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής, και παράλληλα σε άλλα προγράμματα και επιμορφωτικά σεμινάρια (1979-90), ενώ έλαβε μέρος σε συνέδρια, επιστημονικές συναντήσεις και εκπομπές μέσα και έξω από την Ελλάδα.

Η πρώτη του δημοσίευση, με άλλους 4, αναφερόταν σε αυθαίρετο οικισμό της Αθήνας (Ekistics, 1966), μετά περιλήφθηκε στο Οικισμοί στην Ελλάδα (Ο. Δουμάνης – P. Oliver, επιμ., εκδ. Αρχιτεκτονικά Θέματα 1974). Μετέφρασε επίσης βιβλίο του Amos Rapoport (Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική και Πολιτιστικοί Παράγοντες, εκδ. Αρχιτεκτονικά Θέματα, 1976· β΄ έκδ. επαυξημένη, Μέλισσα 2010).

Ακολούθησαν τα βιβλία: Νεοελληνική αρχιτεκτονική. Αρχιτεκτονική Θεωρία και Πράξη (1830-1980) σαν Αντανάκλαση των Ιδεολογικών Επιλογών της Νεοελληνικής Κουλτούρας (Μέλισσα 1984), Για την Ελληνική Πόλη (Θεμέλιο 1990), Είκοσι Θέσεις για την Πολεοδομία (Στιγμή 1990), Το Σκυρόδεμα στην Ελληνική Αρχιτεκτονική του Εικοστού Αιώνα (Τιτάν 1992), Μεσογειακά Σπίτια Ελλάδα (Gustavo Gili 1994), Η Ζωή και το Έργο του Αρχιτέκτονα Λύσανδρου Καυταντζόγλου (1811-1885) (ΕΤΒΑ και ΥΠΠΟ 1995), Πέντε Δοκίμια για τον Άρη Κωνσταντινίδη (Libro 1997), Διακοσμητικές Τέχνες. Τρεις Αιώνες Τέχνης στην Ελληνική Αρχιτεκτονική (Μέλισσα 1998 και αγγλικά, Μέλισσα και Abrams 2000), Μοντέρνα αρχιτεκτονική στην Ελλάδα (Μέλισσα 2001), Προάστια και Εξοχές της Αθήνας του ’30 (Ολκός 2006), Αρχιτεκτονικές μεταμορφώσεις (Μέλισσα 2006), Νεοκλασικές πόλεις στην Ελλάδα (Μέλισσα 2007), Οικοδομικό τετράγωνο 19 (Alpha Bank 2009), Εφήμερη και αιώνια Αθήνα (ΠΙΟΠ 2009), Δημήτρης Πικιώνης, Οι ομιλίες του ’65 (Μέλισσα 2009), Κωνσταντίνος Δοξιάδης. Αναφορά στον Ιππόδαμο (Μέλισσα 2015).

Επιμελήθηκε έξι τόμους του Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική (Μέλισσα, 1980-88), όπου συνέβαλε με εισαγωγικά άρθρα και μονογραφίες. Έγραψε εισαγωγή στην επανέκδοση του Το Σπίτι του Ροδάκη (Μ. Φάις, επιμ., Ακρίτας 1997), επιμελήθηκε τη συλλογική έκδοση Σπίτια του ’30. Μοντέρνα Αρχιτεκτονική στην Προπολεμική Αθήνα (Νηρεύς 1998). Συμμετείχε στο Die Architektur, die Tradition und der Ort (V.M. Lampugnani, επιμ., Wűstenrot Stiftung 2000). Επιμελήθηκε με τον Χ. Μπούρα το λεξικό τεχνικών όρων και βιογραφικών σημειωμάτων Αρχιτεκτονική (Μέλισσα 2013).

Επιμελήθηκε την έκθεση «Λύσανδρος Καυταντζόγλου», (ΕΙΑ, Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα Μερκούρη 1996). Συμμετείχε στην επιτροπή οργάνωσης της έκθεσης ελληνικής αρχιτεκτονικής στο DAM Φραγκφούρτης και συνέβαλε στον κατάλογό της (Prestel 1999). Σε συνεργασία με το σκηνοθέτη Γ. Σκοπετέα, έγραψε σενάρια για τα ντοκιμαντέρ Για πέντε διαμερίσματα και ένα μαγαζί! (Μ. Μπενάκη 2004) και σειράς 13 ντοκιμαντέρ για ελληνική αρχιτεκτονική Από τον Καλλικράτη στον Καλατράβα (2010-11).

Έχει δημοσιεύσει άρθρα και κριτικές βιβλίων γύρω από την ελληνική -παραδοσιακή και σύγχρονη- αρχιτεκτονική και πολεοδομία, καθώς και την αρχιτεκτονική εκπαίδευση. Ήταν μόνιμος συνεργάτης των ετήσιων περιοδικών Αρχιτεκτονικά Θέματα και Θέματα Χώρου + Τεχνών (1972-2013), όπου επιμελήθηκε τέσσερα ειδικά αφιερώματα και τέσσερις μονογραφίες αρχιτεκτόνων· κράτησε τη στήλη αρχιτεκτονικής στο περιοδικό Αντί (1989-2008).