Ο Ταξιάρχης Γ. Κόλιας σπούδασε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, του οποίου είναι και διδάκτωρ (1980). Από το 1981 έως το 2001 δίδαξε Βυζαντινή Ιστορία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (από το 1996 καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας). Από το 2001 είναι καθηγητής του Βίου και του Πολιτισμού των Βυζαντινών στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2006 ανέλαβε τη διεύθυνση του Ινστιτούτου Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιστρέφονται γύρω από τον βυζαντινό στρατό, το φαινόμενο του πολέμου στον Μεσαίωνα, τον καθημερινό βίο των Βυζαντινών και τη βυζαντινή κοινωνία γενικότερα.